Άλλο ένα βασικό κομμάτι της καθημερινότητας μας αλλάζει από τη Δευτέρα 16 Μαρτίου 2020, όταν και θα αρχίσουν να εφαρμόζονται νέα μέτρα κατά τις αγορές μας στα σούπερ μάρκετ, με σκοπό την προστασία από τον κορονοϊό.
Μετά τον χαμό που επικάτησε το Σάββατο, με τους καταναλωτές να συνωστίζονται στα σούπερ μάρκετ, να αδειάζουν τα ράφια και να σχηματίζουν ατέλειωτες ουρές στα ταμεία, το υπουργείο Υγείας αναγκάστηκε να προχωρήσει σε νέα μέτρα για την προστασία τόσο των καταναλωτών, όσο και των εργαζομένων.
Έτσι, λοιπόν, από αύριο, Δευτέρα, τις αγορές του σε τρόφιμα θα κάνει ένα άτομο ανά 10 τετραγωνικά μέτρα, ενώ στα σούπερ μάρκετ θα λειτουργεί – σε όσες επιχειρήσεις δεν γίνεται αυτό μέχρι σήμερα – και υπηρεσία ντελίβερι. Επιπλέον, όπως σημείωσε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, στο Οpen, τα ντελίβερι θα κάνουν παραδόσεις κατ’ οίκον ακόμη και Κυριακές.
Άλλα μέτρα που προβλέπονται στην ίδια απόφαση είναι ότι στα επιμέρους τμήματα εντός των υπεραγορών τροφίμων, όπως χώρος κοπής τυριών κ.λ.π θα τηρείται απόσταση 2 μέτρων μεταξύ των πελατών, ότι θα αποφεύγεται η χρήση μετρητών στις συναλλαγές και ότι οι υπάλληλοι θα φορούν γάντια. Μέσα στις επόμενες δύο μέρες θα πρέπει να δηλώσουν οι επιχειρήσεις στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, τα αποθέματά τους σε χειρουργικές μάσκες, αντισηπτικά διαλύματα και αντισηπτικά μαντηλάκια.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση μελετά το ενδεχόμενο επέκτασης ωραρίου λειτουργίας στις επιχειρήσεις τροφίμων, κάτι που αναμένεται να αποφασιστεί μέσα στις επόμενες ημέρες.
Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου
Με απόφαση του υπουργείου Υγείας σε συνέχεια της δημοσίευσης της ΚΥΑ με αρ Δ1α/ΓΠ.οικ. 18149/2020, τ.β. ΦΕΚ 855, 13/3/2020, αναφορικά με το μέτρο απαγόρευσης λειτουργίας διαφόρων επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος και στο πλαίσιο πρόληψης διασποράς του κορονοϊού SARS- COV-2, κατά τη λειτουργία των υπεραγορών τροφίμων, αρτοποιείων, κρεοπωλείων, ιχθυοπωλείων, επιχειρήσεων παρασκευής προχείρου γεύματος – μαζικής εστίασης με take away-delivery, υπαίθριων-λαϊκών αγορών, παρακαλούνται οι υγειονομικά υπεύθυνοι των ανωτέρω επιχειρήσεων, όπως μεριμνήσουν για τα κάτωθι:
1. Εφαρμογή γενικότερων προληπτικών δράσεων
• Αποτροπή της εισόδου πολλών ατόμων ταυτόχρονα στην επιχείρηση (1 άτομο /10 τετραγωνικά μέτρα, ώστε να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός.
• Ύπαρξη, σε ευκρινή θέση στις εισόδους και τις εξόδους των καταστημάτων, φιάλης αλκοολούχου διαλύματος (με αντλία έγχυσης και βάση) για την υγιεινή των χεριών, προς χρήση των πελατών.
• Οι υπάλληλοι να φορούν γάντια και να πλένουν τα χέρια τους μετά την απόρριψη αυτών.
• Οι υπάλληλοι που εργάζονται στην εφοδιαστική αλυσίδα να φορούν γάντια και προστατευτική μάσκα κατά το άνοιγμα και τη διαχείριση των εμπορευμάτων.
• Σε επιμέρους τμήματα εντός των υπεραγορών τροφίμων, όπως χώρος κοπής τυριών κ.λ.π να τηρείται απόσταση 2 μέτρων μεταξύ των πελατών.
• Ο υπάλληλος πίσω από το χώρο κοπής να αφήνει πάνω στο διαχωριστικό, όπου υπάρχει η δυνατότητα, το προς πώληση προϊόν.
• Κατά τη διάρκεια παραμονής έμπροσθεν των ταμείων να τηρείται 2 μέτρα απόσταση μεταξύ των πελατών.
• Σε περίπτωση που τα ταμεία δεν φέρουν προστατευτικό τζάμι μεταξύ πελάτη και ταμία ο πελάτης να απέχει τη μέγιστη εφικτή απόσταση.
• Αποφυγή χρήσης μετρητών κατά τη συναλλαγή.
• Εφοδιασμό των αποχωρητηρίων με υγρό σαπούνι, χειροπετσέτες μιας χρήσης, (οι οποίες θα απορρίπτονται σε ποδοκίνητους κάδους πλησίον των νιπτήρων), αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα (περιεκτικότητας 70% σε αλκοόλη).
• Επιμελής και συχνός καθαρισμός των αντικειμένων κοινής χρήσης.
Για τους υπαίθριους χώρους αγορών (λαϊκές αγορές) να τηρείται απόσταση δύο (2) μέτρων ανά πελάτη έμπροσθεν του πάγκου εμπορευμάτων.
2. Οδηγίες καθαρισμού και απολύμανσης για το προσωπικό καθαριότητος
• Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να λαμβάνεται για τον συστηματικό, επαρκή και συνεχή αερισμό όλων των χώρων.
• Όλες οι επιφάνειες δάπεδα, πάγκοι, ταμεία, χώροι υγιεινής (δάπεδα, λεκάνες, νιπτήρες κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται καθαρές και να απολυμαίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Πέρα από τις συνήθεις εργασίες καθαρισμού, χρειάζεται συχνός καθαρισμός των λείων επιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά (π.χ. πόμολα, χερούλια, κουπαστή από σκάλες ή κιγκλίδωμα, ανελκυστήρες, διακόπτες, βρύσες κλπ) με κοινά καθαριστικά, δηλαδή υγρό σαπούνι και νερό, ή διάλυμα οικιακής χλωρίνης 10% (1 μέρος οικιακής χλωρίνης αραιωμένο σε 10 μέρη νερό) ή αλκοολούχο αντισηπτικό. Σημειώνεται ότι οι εργασίες καθαρισμού πρέπει να γίνονται με χρήση γαντιών και στολή εργασίας.
• Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στον καθαρισμό των αντικειμένων και των επιφανειών με τις οποίες ήρθε σε επαφή άτομο που εμφάνισε συμπτώματα λοίμωξης COVID-19.www.eody.gov.gr (Οδηγίες για τον περιβαλλοντικό καθαρισμό μη υγειονομικών μονάδων που έχουν εκτεθεί στον ιό SARS-CoV-2).
• Οι πλαστικές σακούλες των κάδων, όταν γεμίζουν, πρέπει να δένονται σφικτά και να απομακρύνονται αμέσως. Τα γάντια μετά τη χρήση τους πρέπει να απορρίπτονται αμέσως στις πλαστικές σακούλες των κάδων απορριμμάτων και να μη γίνονται προσπάθειες καθαρισμού τους, πχ. πλύσιμο των γαντιών μιας χρήσης και επαναχρησιμοποίησή τους.
3. Οδηγίες ατομικής υγιεινής προς τους εργαζόμενους και τους πελάτες
• Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης από τον ιό.
• Σε βήχα ή φτέρνισμα, κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο. Το χρησιμοποιημένο χαρτομάντιλο πρέπει να απορρίπτεται αμέσως μετά τη χρήση του μέσα στους κάδους απορριμμάτων.
• Τακτικό πλύσιμο των χεριών των εργαζομένων με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Προσεκτικό στέγνωμα των χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης οι οποίες θα απορρίπτονται στους κάδους απορριμμάτων. Το πλύσιμο των χεριών πρέπει να γίνεται απαραίτητα μετά την επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις και μετά τη χρήση της τουαλέτας. Επισημαίνεται ότι τα γάντια δεν αντικαθιστούν το πλύσιμο των χεριών.
• ‘Ατομα με συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού να μην προσέρχονται στην εργασία τους μέχρι το πέρας των συμπτωμάτων.
Τέλος επισημαίνεται για τους χειριστές τροφίμων των επιχειρήσεων εστίασης οι οποίες παραμένουν σε λειτουργία, η εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με αρ. πρωτ. Διγ/ΓΠ/οικ. 14222/28-02-2020, με ΑΔΑ 64ΦΒ465ΦΥΟ-2ΓΓ.
Οι Υγειονομικές Υπηρεσίες θα ενημερώσουν αρμοδίως τις επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος για την εφαρμογή της απόφασης.
Καταγραφή αποθεμάτων για την επάρκειας μέσων ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής
Ακόμη, στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για την εξασφάλιση της επάρκειας μέσων ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής:
1. Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής, εισαγωγής, εμπορίας, πώλησης, μεσιτείας, διακίνησης και διανομής φαρμακευτικών προϊόντων και μέσων ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής στην ελληνική επικράτεια, υποβάλλουν στην αρμόδια αρχή, εντός προθεσμίας δύο ημερών από την έναρξη ισχύος της παρούσας, στοιχεία αποθεμάτων σε: α) χειρουργικές μάσκες, β) αντισηπτικά διαλύματα και γ) αντισηπτικά μαντηλάκια.
2. Οι επιχειρήσεις υποβάλλουν κατ’ ελάχιστο στοιχεία ως εξής:
α) την ποσότητα των αποθεμάτων (σε τεμάχια για τις χειρουργικές μάσκες και τα αντισηπτικά μαντηλάκια και σε λίτρα για τα αντισηπτικά διαλύματα),
β) την τοποθεσία αποθήκευσης των αποθεμάτων και, ιδίως, τη διεύθυνση και τον ταχυδρομικό κώδικα,
γ) τα στοιχεία επικοινωνίας της επιχείρησης και, ιδίως, την επωνυμία και τον διακριτικό τίτλο, την έδρα, τον αριθμό τηλεφώνου, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και τα ειδικότερα στοιχεία επικοινωνίας του νόμιμου εκπροσώπου της.
Τα στοιχεία των περ. α’, β’ και γ’ επικαιροποιούνται με δηλώσεις που υποβάλλονται εντός προθεσμίας τριών ημερών από την αρχική και κάθε επόμενη δήλωση.
3. Η δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω ειδικού συνδέσμου που βρίσκεται στον κεντρικό ιστότοπο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Η πρόσβαση γίνεται μέσω των κωδικών πρόσβασης ΓΕΜΗ των υπόχρεων επιχειρήσεων.
4. Η μη υποβολή ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος επισύρει την αθροιστική επιβολή κυρώσεων ως εξής:
α) κατάσχεση των αναφερόμενων ειδών, στο μέτρο που δεν έχουν δηλωθεί ή έχουν δηλωθεί ανακριβώς και β) διοικητικό πρόστιμο ύψους από 1.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
5. Η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ορίζεται ως αρμόδια αρχή για τον έλεγχο συμμόρφωσης των υπόχρεων και τη συγκέντρωση και τον έλεγχο των υποβαλλόμενων στοιχείων.
6. Με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Υγείας μπορούν να εξειδικεύονται οι επιχειρήσεις και τα είδη των προϊόντων της παρ. 1, τα στοιχεία των αποθεμάτων της παρ. 2 που υποβάλλονται με τη δήλωση της παρ. 3, οι περιπτώσεις διαβάθμισης των παραβάσεων και η βαρύτητά τους, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος. Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έπειτα από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας, επιβάλλονται κυρώσεις.
7. Οι υποχρεώσεις που προβλέπονται στις διατάξεις του παρόντος ισχύουν για χρονικό διάστημα δύο μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων το χρονικό διάστημα του προηγούμενου εδαφίου μπορεί να παρατείνεται για χρονικό διάστημα δύο επιπλέον κάθε φορά μηνών.
8. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορονοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, οι διαδικασίες έκτακτης προμήθειας κάθε ενδεδειγμένου είδους ατομικής υγιεινής ή μέσου συλλογικής προστασίας μπορούν να διενεργούνται από οποιαδήποτε αναθέτουσα αρχή, με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης εθνικής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων.
Ζητήματα δημοσίων συμβάσεων Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος διασποράς του κορονοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, μπορούν, κατά παρέκκλιση των κείμενων εθνικών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων, να διενεργούνται διαδικασίες προμηθειών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης του ν. 4412/2016 (Α’ 147), από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σχετικά με:
α) Την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή, αναλώσιμα, έκτακτο προσωπικό και υπηρεσίες υποστήριξης του τηλεφωνικού κέντρου της γραμμής 1520 (Γραμμή Καταναλωτή),
β) την υποστήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή και αναλώσιμα των κλιμακίων των υπηρεσιών με αρμοδιότητες ελέγχου που υπάγονται στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163