Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο παρουσίασαν οι υπουργοί Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.
“Πάγο” στις προσλήψεις και την συμμετοχή στην κινητικότητα για τους φορείς του Δημοσίου που δεν εφαρμόζουν στοιχειώδη μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας εξετάζει η κυβέρνηση, ενώ παράλληλα σχεδιάζονται κίνητρα και για τους πολίτες που θα επιτυγχάνουν εξοικονόμηση ενέργειας.
Παίρνοντας τον λόγο ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, μίλησε για μια τριπλή ενεργειακή κρίση σε φυσικό αέριο, πετρέλαιο και καύσιμα και τόνισε ότι ο συνεχιζόμενος πόλεμος οξύνει την κρίση.
Η κυβέρνηση, είπε ακόμα έλαβε μέτρα για την ουσιαστική στήριξη της κοινωνίας με πάνω από 8 δις για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Για τα υπερέσοδα έχει εισπραχθεί πάνω από 1,5 δις το οποίο επιστρέφεται στους πολίτες. Η Ελλάδα θα ζητήσει από την ΕΕ γενναίες αποφάσεις, σημείωσε και τόνισε ότι η Ευρώπη καθυστέρησε χαρακτηριστικά.
Στόχοι η ενεργειακή επάρκεια και η απεξάρτηση από την Ρωσία και η μείωση του λογαριασμού, είπε επίσης.
Για την εξοικονόμηση στην δημόσια διοίκηση τόνισε ότι αντιπροσωπεύει πάνω από το 10% της κατανάλωσης.
Δράσεις:
Άμεσα μέτρα για την μείωση της κατανάλωσης κατά 10% και σε βάθος χρόνου κατά 30% έως το 2030.
Ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης ενέργειας.
Κίνητρα και αντικίνητρα στους φορείς του δημοσίου.
Για τα κτίρια οι δημόσιοι φορείς πρέπει να ορίσουν άμεσα ενεργειακό υπεύθυνο.
Συντήρηση κλιματιστικών καυστήρων και μονάδων και ρύθμιση θερμοκρασίας.
Κάθε εργαζόμενος να φροντίζει να μην γίνεται άσκοπη χρήση ενέργειας στον χώρο του.
Στην ίδια λογική όταν τελειώνει το ωράριο εργασίας πρέπει να μεριμνούν για το κλείσιμο υπολογιστών και φώτων.
Να οριστεί σε κάθε χώρο ένας υπάλληλος που να φροντίζει γι αυτό.
Αερισμός κτιρίων το καλοκαίρι.
Σκίαση όπου απαιτείται.
Για τον φωτισμό πόλεων βελτιστοποίηση του χρονοπρογραμματισμού.
Εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης βελτίωση λειτουργίας.
Πρόγραμμα Ηλέκτρα για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του δημόσιου τομέα.
Ανάλογες συστάσεις και κίνητρα θα ανακοινωθούν για τον ιδιωτικό τομέα και τα νοικοκυριά.
Παίρνοντας τον λόγο ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης τόνισε ότι όσα συζητάμε έχουν ενσωματωθεί από τις 02/07 σε ΚΥΑ και αυτή προβλέπει το πλαίσιο για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Είπε ακόμα ότι βασικό είναι ο ενεργειακός υπεύθυνος και πρόσθεσε ότι οι φορείς που θα πετύχουν τους στόχους θα επιβραβεύονται με ενίσχυση του προϋπολογισμού τους. Μετά από 2 μήνες η κατάσταση είναι ως εξής: οι φορείς που ενεργοποιήθηκαν είναι μόλις 221 από τους 2.495.
Εκδόθηκε ήδη μια ερμηνευτική εγκύκλιος, είπε ο κ. Βορίδης, που αναφέρει ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης εκτός από τα κίνητρα θα υπάρχουν κυρώσεις.
Σε πρώτο επίπεδο αν δεν έχουν συμμορφωθεί θα εξεταστεί αν θα μπουν στον προγραμματισμό προσλήψεων. Επίσης, δεν θα ενταχθούν οι φορείς στον δεύτερο κύκλο κινητικότητας.
Θα είμαστε αυστηροί στο ζήτημα αυτό γιατί ζητείται κάτι αρκετά απλό και η αλήθεια είναι ότι πλήθος των φορέων τους δημοσίου είναι ΟΤΑ ή νομικά πρόσωπα που συνδέονται με την αυτοδιοίκηση.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης αναφέρθηκε στο κόστος της ενέργειας. Όπως είπε το ρεύμα κόστισε 700 εκατ. ευρώ στο δημόσιο το 2021.
«Το ποσό αυτό, θα είναι σημαντικά μεγαλύτερο το 2022», είπε και πρόσθεσε: «Συνεπώς, η εξοικονόμηση ηλεκτρικού ρεύματος, και στο Δημόσιο, είναι απόλυτα αναγκαία για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η ενεργειακή κρίση. Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από φυσικό αέριο, κατά 30%-40%, του οποίου η τιμή έχει εκτοξευτεί. Είναι 10 με 15 φορές πιο ακριβό, συγκριτικά με την προ ενεργειακής κρίσεως χρονική περίοδο. Θα πρέπει, λοιπόν, να μειώσουμε την εισαγωγή πανάκριβου φυσικού αερίου, που επιβαρύνει στην περίπτωση του Δημοσίου, ευθέως, τον φορολογούμενο. Επίσης, είναι αναγκαία αυτή η πρωτοβουλία, έτσι ώστε σε περίπτωση διακοπής της ροής του ρώσικου φυσικού αερίου να υπάρχει περισσότερη διαθέσιμη ενέργεια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
Η ΚΥΑ για την εξοικονόμηση
Ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε ότι σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ – ΦΕΚ Β3424/2-7-2022) έχουμε εξειδικεύσει τα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια και εγκαταστάσεις φορέων του δημοσίου τομέα. Ο στόχος αναφορικά με τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ορίστηκε στο 10% τουλάχιστον, σε σχέση με τις καταναλώσεις της ίδιας χρονικής περιόδου του 2019, για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής των μέτρων. Για τα επόμενα έτη ο στόχος θα επαναπροσδιοριστεί.
Στα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας περιλαμβάνονται πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα:
Συντήρηση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, συμπεριλαμβανομένων των κλιματιστικών μονάδων, τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος.
Καθορισμός εσωτερικής θερμοκρασίας κτιρίων (μέγιστης/ελάχιστης). Η εσωτερική θερμοκρασία των κτιρίων γραφείων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, κατά τη θερινή περίοδο τηρείται στους 27ο C και κατά τη χειμερινή στους 19ο C.
Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
Απενεργοποίηση εξοπλισμού γραφείου και φωτισμού σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
Χρήση του νυχτερινού αερισμού το καλοκαίρι και κατάλληλη σκίαση των κτιρίων, ανάλογα με την εποχή και μέτρα εξοικονόμησης σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό και στην χρήση ηλεκτροφόρου εξοπλισμού.
Πλατφόρμα εφαρμογής
Η παρακολούθηση υλοποίησης των δράσεων και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την επίτευξη του στόχου μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, τουλάχιστον κατά 10%, γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας: publicenergysavings.gov.gr, η οποία έχει τεθεί σε λειτουργία.
Για την εφαρμογή των μέτρων στα κτίρια, τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές του δημοσίου τομέα ακολουθείται η εξής διαδικασία:
Η σύνδεση, κατά την αρχική πιστοποίηση εισόδου στην εφαρμογή, γίνεται από τον υπεύθυνο ενεργειακών υποδομών/εγκαταστάσεων του φορέα.
Για τον σκοπό αυτόν, αξιοποιεί τους μοναδικούς κωδικούς – διαπιστευτήρια (taxisnet) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που αφορούν στον Α.Φ.Μ. κάθε φορέα.
Μετά την αρχική πιστοποίηση, η είσοδος κάθε φορέα στην εφαρμογή πραγματοποιείται από τους διοικητικούς υπευθύνους (για το σύνολο των εγκαταστάσεων κάθε φορέα ορίζονται ένας ή περισσότεροι).
Σε αυτή την περίπτωση, η σύνδεση γίνεται με τη χρήση των «Κωδικών Δημόσιας Διοίκησης» της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η ηλεκτρονική διασταύρωση των απαραίτητων στοιχείων για την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.
Ο στόχος
Στόχος είναι η αλλαγή συμπεριφοράς, σε σχέση με την επιμέλεια διαχείρισης της ενέργειας. Για παράδειγμα, όταν υπάρχει αρκετό ηλιακό φως δεν χρειάζεται να έχουμε ανοιχτά τα φώτα στο κτίριο. Τα φώτα στους διαδρόμους δεν θα έπρεπε να είναι αναμμένα, εάν δεν υπάρχει κάποιος εργαζόμενος. Όταν δουλεύει η κεντρική θέρμανση και επιτυγχάνεται ικανοποιητική θέρμανση στο κτίριο, δεν υπάρχει λόγος να λειτουργούν, παράλληλα, τα air condition. Στις αθλητικές εγκαταστάσεις, οι θερμαινόμενες πισίνες εάν σκεπάζονται καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια. Ένας χώρος, όπου δεν υπάρχει επισκεψιμότητα δεν χρειάζεται να θερμαίνεται ή να φωτίζεται τις ώρες που παραμένει κλειστός, κ.ά.
Κίνητρα και αντικίνητρα για την εφαρμογή των μέτρων από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών
Πρώτον, για όσο καιρό ένας φορέας δεν εφαρμόζει, διοικητικά, την παραπάνω ΚΥΑ περί εξοικονόμησης ενέργειας, δεν θα αξιολογούνται αιτήματα για ενισχύσεις από το τακτικό και ειδικό αποθεματικό και για πρόσθετη χρήση ταμειακών διαθεσίμων, τόσο για κάλυψη του πρόσθετου ενεργειακού κόστους όσο και για άλλες έκτακτες δαπάνες, μη αναγκαστικού χαρακτήρα. Πρακτικά αυτό θα συμβαίνει, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις παράληψης διορισμού διοικητικών και ενεργειακών υπευθύνων, αλλά και μη εκτέλεσης των καθηκόντων από τους διορισθέντες.
Δεύτερον, για τους Δήμους η εξοικονόμηση ενέργειας, κατά 10%, αποτελεί δεσμευτικό στόχο ειδικά σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό. Όπου ο στόχος δεν επιτυγχάνεται, το Κράτος δεν θα ενισχύσει οικονομικά τους Δήμους για τους λογαριασμούς ενέργειας στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όπως έκανε στο πρώτο. Δεν μπορεί ο Έλληνας φορολογούμενος να επιβαρύνεται για τις δαπάνες οδοφωτισμού που αφορούν στον Δημότη και είναι ανταποδοτικές -ειδικά με τις σημερινές, ακραίες τιμές ενέργειας- αν δεν υφίσταται μια επαρκής προσπάθεια εξοικονόμησης από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Τρίτον, για όσες υπηρεσίες του Δημοσίου προβλέπεται μπόνους, θα προστεθεί ο στόχος να πετύχουν και εξοικονόμηση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος κατά 10% το τελευταίο τρίμηνο του έτους (συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό χρονικό διάστημα). Βασική προϋπόθεση σε σχέση με την στοχοθεσία θα είναι να μην υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες του φορέα, π.χ. λόγω διαφορετικών καιρικών συνθηκών κ.λπ.
Τέταρτον, όσες Υπηρεσίες πετύχουν 15% εξοικονόμηση στην κατανάλωση ενέργειας, δηλαδή 5% παραπάνω του στόχου, θα το δουν αυτό το επιπλέον 5% στον προϋπολογισμό τους, του επόμενου έτους.
Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο συστηματοποίησης της προσπάθειας εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο θα αναπτύξουμε επιπρόσθετες δράσεις, που θα βοηθήσουν στην άμεση επίτευξη των στόχων μείωσης της κατανάλωσης.
Βασικό εργαλείο θα είναι ομάδες (task force), με ειδικούς ενεργειακούς αναλυτές. Οι ομάδες αυτές θα αναλαμβάνουν δράσεις όπως:
Ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση τόσο των ενεργειακών υπευθύνων ανά κτίριο όσο και των εργαζομένων
Ενεργειακός έλεγχος ανά κτίριο και εφαρμογή ειδικής μεθοδολογίας για τη βέλτιστη διαχείριση ενέργειας
Διαμόρφωση και εφαρμογή, πιλοτικά αρχικά, εξειδικευμένων ανά κτίριο διαδικασιών λειτουργίας
Έλεγχος κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο και υποστήριξη των ενεργειακών υπευθύνων στη διερεύνηση δυνατοτήτων μείωσης κόστους
Έλεγχος εφαρμογής των δράσεων μείωσης κόστους και συνεχής βελτίωση/προσαρμογή
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163