Αποτελεί τον αρχαιότερο γνωστό πολύπλοκο μηχανισμό που παραπέμπει σε υπολογιστή. Όσα πρέπει να μάθετε για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων που τιμά σήμερα η Google με Doodle.
Χρονολόγιο, υπολογιστής ή αστρολάβος των Αντικυθήρων… Ένα αρχαίο κατασκεύασμα που πιστεύεται ότι ήταν ένας αρχαίος αναλογικός μηχανικός υπολογιστής και όργανο αστρονομικών παρατηρήσεων. Σήμερα, η Google με Doodle τιμά τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων.
Πότε και πώς ανακαλύφθηκε
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ανακαλύφθηκε σε ναυάγιο ανοικτά του Ελληνικού νησιού Αντικύθηρα μεταξύ των Κυθήρων και της Κρήτης. Με βάση τη μορφή των ελληνικών επιγραφών που φέρει χρονολογείται μεταξύ του 150 π.Χ. και του 100 π.Χ., αρκετά πριν από την ημερομηνία του ναυαγίου, το οποίο ενδέχεται να συνέβη ανάμεσα στο 87 π.Χ. και 63 π.Χ.. Θα μπορούσε να ήταν κατασκευασμένο μέχρι μισόν αιώνα πριν το ναυάγιο. Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1900 σε βάθος περίπου 40 με 64 μέτρων και πολλοί θησαυροί, αγάλματα και άλλα αντικείμενα, ανασύρθηκαν από Συμιακούς σφουγγαράδες και βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Δείτε εδώ το χρονικό της ανακάλυψης
Στις 17 Μαΐου 1902, ο Βαλέριος Στάης, αρχαιολόγος και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου, πρόσεξε ότι ένα από τα ευρήματα είχε έναν οδοντωτό τροχό ενσωματωμένο και εμφανείς επιγραφές με αστρονομικούς όρους.
Το αρχαιότερο σωζόμενο μηχάνημα με γρανάζια
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι το αρχαιότερο σωζόμενο μηχάνημα με γρανάζια, και μάλιστα πολύ πολύπλοκο. Είναι φτιαγμένος από μπρούντζο και είχε ξύλινο πλαίσιο. Έχει προβληματίσει και συναρπάσει πολλούς ιστορικούς της επιστήμης και της τεχνολογίας αφότου ανακαλύφθηκε. Η πιο αποδεκτή θεωρία σχετικά με τη λειτουργία του υποστηρίζει ότι ήταν ένας αναλογικός υπολογιστής, όσο και ψηφιακός υπολογιστής σχεδιασμένος για να υπολογίζει και απεικονίζει τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων, τις εκλείψεις ηλίου και σελήνης, τις φάσεις της σελήνης.
Ο καθηγητής Ντέρεκ ντε Σόλα Πράις, φυσικός και ιστορικός της επιστήμης που εργαζόταν στο Πανεπιστήμιο του Γέηλ, δημοσίευσε ένα άρθρο για τον μηχανισμό αυτό στο περιοδικό Scientific American τον Ιούνιο του 1959, όταν ακόμα ο μηχανισμός δεν είχε μελετηθεί πλήρως. Το 1973 ή το 1974 δημοσίευσε τη μονογραφία του με τίτλο «Γρανάζια από τους Έλληνες», βασισμένη σε σάρωση του μηχανισμού με ακτίνες γ που πραγματοποίησε ο ακτινοφυσικός του Ε.ΚΕ.Φ.Ε. «Δημόκριτος» Χαράλαμπος Καράκαλος.
Αμφισβήτηση…
Ο Πράις υποστήριξε ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αυτή θα μπορούσε να είχε κατασκευαστεί από τη Σχολή του Απολλωνίου στη Ρόδο. Τα συμπεράσματά του δεν έγιναν αποδεκτά από τους ειδικούς της εποχής, οι οποίοι πίστευαν ότι οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν το θεωρητικό υπόβαθρο αλλά όχι και την απαιτούμενη πρακτική τεχνολογία για μια τέτοια κατασκευή.
Ο μηχανισμός αυτός έδινε, κατά την επικρατέστερη σύγχρονη άποψη, τη θέση του ήλιου και της σελήνης καθώς και τις φάσεις της σελήνης. Μπορούσε να εμφανίσει τις εκλείψεις ηλίου και σελήνης βασιζόμενος στον βαβυλωνιακό κύκλο του Σάρου. Τα καντράν του απεικόνιζαν επίσης τουλάχιστον δύο ημερολόγια, ένα ελληνικό βασισμένο στον Μετωνικό κύκλο και ένα αιγυπτιακό, που ήταν και το κοινό “επιστημονικό” ημερολόγιο της ελληνιστικής εποχής.
Το 2014 ο Έλληνας φυσικός Μάρκος Σκουλάτος ολοκλήρωσε έπειτα από διετή έρευνα το δικό του ακριβές λειτουργικό μοντέλο. Το αντίγραφο αυτό του Μηχανισμού των Αντικυθήρων σέβεται πλήρως τις διαστάσεις και γνωστές λειτουργίες του αρχικού. Ενσωματώνει όλες τις τελευταίες έρευνες όπως το μηχανισμό πύρου-σχισμής για τη σελήνη, την ένδειξη των Ολυμπιακών αγώνων και τις ακριβείς αναγνώσεις των αρχαίων επιγραφών.
Τα θραύσματα του πρωτοτύπου φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας.
Με λίγα λόγια, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ήταν ένα μηχάνημα σχεδιασμένο να προβλέψει ουράνια φαινόμενα, σύμφωνα με τις εξελιγμένες αστρονομικές θεωρίες της εποχής του, ο μοναδικός μάρτυρας στην χαμένη ιστορία της λαμπρής μηχανικής, μια αντίληψη της καθαρής ιδιοφυΐας, ένα από τα μεγάλα θαύματα του αρχαίου κόσμου!
Ένας Μηχανισμός, όπως ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, είναι δυνατό να αλλάξει τον τρόπο με τον οποιό κοιτάζουμε τον κόσμο γύρω μας. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
