Εκτός από ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, ο Γιάννης Ρίτσος υπήρξε και σταθερά στρατευμένος όντας από τα νεανικά του χρόνια μέλος του ΚΚΕ.
Υπέστη όλους τους διωγμούς που υπέστησαν και οι υπόλοιποι κομμουνιστές, έχοντας την ευκαιρία να… γνωρίσει τα περισσότερα ξερονήσια της χώρας. Ως εκ τούτου, ο Γιάννης Ρίτσος βρισκόταν συνεχώς υπό παρακολούθηση με την Ασφάλεια να διατηρεί έναν ογκοδέστατο φάκελο για το πρόσωπό του.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τον φάκελό του, φέρνει στο φως της δημοσιότητας, η “Εφημερίδα των Συντακτών”:
Περίοδος προπολεμική
Εμυήθη εις τον κομμουνισμόν το 1932 και ελάμβανε μέρος εις συγκεντρώσεις ωργανουμένας υπό του ΚΚΕ. Την 20-5-32 παρεπέμφθη επί παραβάσει του Ν.4229 εις πλημμελειοδικείον Αθηνών, απαλλαγείς. Την 17-4-33 συνελήφθη και κατεδικάσθη εις 48ωρον κράτησιν επί διαταράξει. Το 1939 απεκήρυξε το ΚΚΕ και την 10-10-1939 απεχαρακτηρίσθη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
(σ.σ. Το πιο αναλυτικό “Ατομικό Δελτίο Πληροφοριών”, που συντάχθηκε επί Χούντας, γράφει για τη δράση του Γ. Ρίτσου αυτή την περίοδο: “Εξ αναφοράς ΥΓΑ Αθηνών Φ.448/20-8-60 και εκ του περιεχομένου του παρά τω Υφυπουργείω Εσωτερικών υπ. Αριθμ. 9/2435 ατομικού του φακέλλου προκύπτει ότι: Εμυήθη εις την κομ/κήν ιδεολογίαν το έτος 1932 εξ αναγνώσες κομ/κών βιβλίων. Ελάμβανε μέρος εις συγκεντρώσεις ωργανουμένας υπό του ΚΚΕ. Την 20-5-32 παρεπέμφθη επί παραβάσει του Ν. 4229 διότι παρίστατο εις κομ/κήν συγκέντρωσιν, απαλλαγείς δια της υπ. Αριθ. 443/23-5-32 αποφαση του Πλημ/κείου Αθηνών. Την 17-4-33 συνελήφθη μετ’ άλλων κομμ/στών διότι μετέβησαν εν διαδηλώσει εις φυλακάς Συγγρού και εδημιούργησαν ταραχάς καταδικασθείς εις 48ωρον κράτησιν επί διαταράξει, δυνάμει της υπ. Αριθ. 3032/17-4-33 απόφ. Του Πλημ/κείου Αθηνών. Το έτος 1939 υπέγραψε δήλωσιν αποκηρύξεως του ΚΚΕ αποχαρακτηρισθείς δια της υπ. Αριθ. 9/2435/1 από 10-10-39 δ/γής του Υφυπουργού Ασφαλείας.”
Περίοδος κατοχική
Επί κατοχής έδρασεν κυρίως δια της προπαγάνδας και δια της δημοσιέυσεως βιβλίων και ποιημάτων κομμουνιστικού περιεχομένου. Το 1945 συνυπέγραψεν διαμαρτυρίαν προς τον αντιβασιλέα και αρχηγούς κομμάτων ότι το πνεύμα και αι τέχναι υφίστανται διωγμούς εν Ελλάδι.
Περίοδος 1946 ως 1952
Το 1948 συνελήφθη και εξετοπίσθη εις Λήμνον επί εν έτος. Το 1949 μετεφέρθη εις Μακρόνησον και παρετάθη η εκτόπισίς του. Το 1950 έτυχεν οίκοι νοσηλείας. Την 23-7-50 επανεμετήχθη εις Άγιον Ευστράτιον. Εν εκτοπίσει συνυπέγραψεν μήνυμα συκοφαντικόν διά την χώραν του προς τον πρόεδρον, γραμματέα και μέλη του ΟΗΕ. Την 18-6-52 εγένετο δεκτή η έφεσίς του και αφέθη ελεύθερος. Την 21-6-52 ηρνήθη να αποκηρύξη το ΚΚΕ, δηλώσας ότι είναι κομμουνιστής.
Περίοδος 1953 ως 1962
Εδημοσιεύθησαν πολλάκις εις την ΑΥΓΗΝ ποιήματά του, κομμουνιστικού περιεχομένου. Το 1956 εξελέγη μέλος επιτροπής δια την Διεθνήν Ύφεσιν και Ερήνην. Το 1956 μετέσχεν ως αντιπρόσωπος της ΕΔΑ εις την Α’ Πανελλαδικήν Συνδιάσκεψιν της ΕΔΑ εν Αθήναις. Το 1957 εδημοσίευσεν εις το περιοδικόν “Επιθεώρησις Τέχνης” προπαγανδιστικά άρθρα δι’ α του απηγγέλθη κατηγορία επί παραβάσει του Α.Ν. 509/47. Το 1959 μετέβη εις Ρουμανίαν και συμμετέσχεν εις το συνέδριο της ΟΥΝΕΣΚΟ. Το 1960 δεν επετράπη η μετάβασίς του εις Κύπρον δια το υπό της ΕΔΟΝ οργανωθέν φεστιβάλ. Παρέστη εις δεξιώσεις του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Την 22-5-62 επετράπη η μετάβασίς του εις χώρας του Σ/Π δι’ επαγγελματικούς λόγους. Το 1962 εξελέγη μέλος του ΔΣ του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Την 14-12-62 εξελέγη μέλος αναπληρωματικόν της Δ.Ε της ΕΔΑ.
Περίοδος 1963 ως 1967
Την 26-7-63 μετέβη εις Καρλόβασι προς επίσκεψιν συγγενών του. Κατά την παραμονήν του εκείσε είχε επαφές μετά τοπικών ηγετικών στελεχών ΚΚΕ-ΕΔΑ. Το 1964 εξελέγη και αύθις μέλος του ανωτέρω συνδέσμου. Την 31-3-63 παρέστη εις το τελεσθέν υπό της ΕΔΑ εις μητροπολιτικόν ναόν μνημόσυνον του κομμουνιστού Ερυθριάδη.
Κατά τας εκάστοτε μεταβάσεις του εις Σάμον είχεν επαφές με ηγετικά κομμουνιστικά στελέχη. Το 1966 εκπροσωπών το Εθνικόν Συμβούλιον της ΔΝ Λαμπράκη υπέγραψεν έκκλησιν δημοσιευθήσαν εις την ΑΥΓΗΝ δι’ ης κατεγγέλετο εγκύκλιος του πρωθυπουργού και Γενικού Επιθεωρητού Μ.Ε σχετική με την δίωξιν της Ν. Λαμπράκη. Πολλάκις εδημοσιεύθησαν άρθρα του εις την εφημερίδα ΑΥΓΗ κομμουνιστικού περιεχομένου. Επ’ ευκαιρία της 25ης επετείου από της καταστροφής του Λίγκιτσε το ΔΣ της πόλεως απένειμε εις τούτον μετάλλιον Λίγκιτσε 1942 διά το ποίημά του – Λύγισε -. Την 30-3-67 παρέστη εις χοροεσπερίδα του ελληνοκουβανικού συνδέσμου.
Περίοδος 1967 – σήμερον
Την 21-4-67 συνελήφθη και εξετοπίσθη εις Γυάρον και εν συνεχεία μετήχθη εις Λέρον. Τον Οκτώβριον του 1967 το Σουηδικόν τμήμα Διεθνούς Αμνηστίας απηύθυνε τηλεγράφημα προς τον Πρόεδρον κυβερνήσεως και υπουργούς Εσωτερικών και Δ. Τάξεως δι’ ου εζήτει την απόλυσίν του. Την 5-8-68 εισήχθη εις νοσοκομείον προς νοσηλείαν. Την 10-9-68 εξήλθεν του Νοσοκομείου και επανεμετήχθη εις Λέρον. Την 24-10-68 απηγορεύθη η αποδημία του. Την 30-10-68 απελύθη εκ Λέρου και εγκατεστάθη εις Καρλόβασι Σάμου. Διατελών υπό επιτήρησιν. Την 5-1-70 ανεχώρησεν άνευ αδείας μεταβάς εις Αθήνας προκειμένου να υποβληθή εις παρακλινικάς εξετάσεις και είτα εισαχθή εις αντικαρκινικόν νοσοκομείον προς θεραπείαν. Επειδή μετ’ απροθυμίας ενήργει τας ανωτέρω εξετάσεις εθεωρήθη ύποπτος περαιτέρω παραμονής του. Διετάχθη η σύλληψίς του και επαναμεταγωγή του εις Καρλόβασι υπό της ΔΧΜ Αθηνών. Τον Δεκέμβριον του 1970 μετώκησεν και εγκατεστάθη εις Αθήνας και επί της οδού Μ. Κόρακα 39. Την 11-10-71
Το Μπι-Μπι-Σι μεταξύ άλλων, ανέφερεν, ότι πρόκειται να εκδοθή αγγλική μετάφρασις ποιημάτων τούτου, υπό μετάφρασιν Νίκου Στάγγου. Εις το εκδιδόμενον εις το εξωτερικόν τριμηνιαίον κομ/στικόν περιοδικόν έντυπον υπό τον τίτλον “Επανάσταση” δημοσιεύεται συλλογή ποιημάτων με τον τίτλον “Ένας άλλος Ρίτσος”, το οποίον φέρει ως υπογραφήν “Γιάννη Ρίτσου”. Την 2-1-72 εδημοσιεύθη εις το κομμουνιστικόν έντυπον “Ελεύθερη Πατρίδα” αφήγημα τούτου αντεθνικού περιεχομένου”.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα των Συντακτών