Λίγα μόλις χιλιόμετρα βορειοανατολικά από το κέντρο της Αθήνας βρίσκονται οι Αμπελόκηποι, η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του Δήμου Αθηναίων μαζί με την Κυψέλη. Ωστόσο, στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν… χωριό!
Οι Αμπελόκηποι μπορεί τώρα να είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του Δήμου Αθηναίων μαζί με την Κυψέλη, καθώς η περιοχή οικοδομήθηκε ταχύτατα κυρίως τις δεκαετίες του 1960 και 1970, αλλά δεν ήταν πάντα μία πυκνοκατοικημένη περιοχή… Πριν την ελληνική επανάσταση, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι Αμπελόκηποι ήταν χωριό, λίγα μόλις χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Αθήνας.
Το χωριό “Αμπελόκηποι” σημειώνεται στους χάρτες εκείνης της περιόδου. Μάλιστα, στα τέλη του 19ου αιώνα, το χωριό παρέμεινε εκτός των ορίων του οικισμού των Αθηνών, ενώ στη συνέχεια χτίστηκαν κάποιες κατοικίες πλούσιων Αθηναίων στην περιοχή.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι λόγω του ιδιαίτερου κλίματος της περιοχής, πολλά νοσοκομεία χτίστηκαν στους Αμπελόκηπους στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν τα νοσοκομεία Ερυθρός Σταυρός, Ερρίκος Ντυνάν, Ιπποκράτειο, Ελπίς και Άγιος Σάββας.
Ωστόσο, η πληθυσμιακή έκρηξη στους Αμπελοκήπους συνέβη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το έτος 1922, όταν και εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες στους Αμπελόκηπους.
Για την εγκατάστασή τους, η κυβέρνηση είχε επιλέξει αρχικά την περιοχή του σταδίου του Παναθηναϊκού που χτίστηκε την ίδια περίοδο, και έτσι ξέσπασε σύγκρουση ανάμεσα στους πρόσφυγες και τους οπαδούς του Παναθηναϊκού.
Λίγα χρόνια αργότερα η κυβέρνηση έχτισε μια νέα γειτονιά για τους πρόσφυγες, απέναντι από το στάδιο Παναθηναϊκού, τα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Αυτά τα σπίτια χτίστηκαν μεταξύ του 1933 και του 1935, ενώ σήμερα μερικά από αυτά έχουν ανακηρυχτεί μνημεία ιστορικής κληρονομιάς.
Ο “Τάφος του Ινδού” και η ιστορία του
Το Κλειστό Γυμναστήριο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, γνωστό και ως ο Τάφος του Ινδού, είναι κατασκευασμένο εντός του ποδοσφαιρικού γηπέδου Απόστολος Νικολαΐδης, και αποτέλεσε για δεκαετίες την έδρα των περισσότερων τμημάτων του Παναθηναϊκού. Το γήπεδο ήταν το πρώτο κλειστό γυμναστήριο κατασκευάστηκε στην Ελλάδα το 1959, κάτω από τις θύρες 6-7 του ποδοσφαιρικού γηπέδου της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Η χωρητικότητα του γηπέδου είναι 1.500 θέσεις
Τα εγκαίνια του γυμναστηρίου έγιναν στις 19 Μαρτίου 1960 με τον αγώνα μπάσκετ της εφηβικής ομάδας του Παναθηναϊκού ενάντια στο Μίλωνα. Κατά μία εκδοχή, κατά τη διεξαγωγή του αγώνα, ένας δημοσιογράφος για να περιγράψει τη στενότητα του γηπέδου, το αποκάλεσε Τάφο του Ινδού από την ομώνυμη ταινία της εποχής, του Φριτς Λανγκ.
Σύμφωνα όμως με μια δεύτερη εκδοχή, η οποία θεωρείται επικρατέστερη, η ονομασία δόθηκε από τον καλαθοσφαιριστή του Παναθηναϊκού, Τάσο Στεφάνου, ο οποίος παρομοίασε τα σκαλιά του γηπέδου, με τα σκαλιά που οδηγούσαν στον τάφο της ομώνυμης ταινίας.
