Η φαρμακευτική καινοτομία και οι θεραπείες μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής των Ελλήνων ασθενών, αλλά και στην εξοικονόμηση πόρων στο σύστημα Υγείας.
Οι καινοτόμες θεραπείες σώζουν ζωές και είναι απαραίτητες για τους ασθενείς, με τα θετικά αποτελέσματα να είναι ορατά κυρίως σε σοβαρές παθήσεις, όπως ο καρκίνος, σοβαρά νοσήματα του αναπνευστικού όπως η κυστική ίνωση, τα καρδιαγγειακά και νευρολογικά νοσήματα, καθώς και μια σειρά από σπάνιες νόσους.
Η καινοτομία στη χώρα μας εκπροσωπείται από τις 26 πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες – μέλη του PhARMA Innovation Forum Greece (PIF).
Τα μέλη του PIF παρουσίασαν την Πέμπτη (23.11.2023) στοιχεία από πρόσφατη μελέτης τη KPMG αναφορικά με το αποτύπωμα της καινοτομίας στους ασθενείς, την οικονομία και την κοινωνία στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, κατά την τριετία 2019-2021 στην Ελλάδα έγιναν επενδύσεις ύψους 280 εκατ. ευρώ, ενώ από αυτές ωφελήθηκαν χιλιάδες ασθενείς.
Αναφερόμενη σ’ αυτή την προστιθέμενη αξία, η πρόεδρος του PIF, Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, τόνισε πως το PhARMA Innovation Forum Greece ταυτίζεται με την καινοτομία στην υγεία.
«Ως καινοτομία ορίζουμε την επένδυση που επιστρέφει αυξημένο προσδόκιμο και βελτιωμένη ποιότητα ζωής για τους πολίτες στην Ελλάδα, ραγδαίες προόδους στην αντιμετώπιση απειλητικών για τη ζωή ασθενειών και προστιθέμενη αξία στο υγειονομικό σύστημα, την οικονομία της χώρας και το κοινωνικό σύνολο», τόνισε.
Η καινοτομία είναι επένδυση
Η καινοτομία είναι επένδυση στην υγεία. Φέρνει όχι μόνο αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, αλλά και ποιότητα ζωής στους πολίτες. Επίσης, φέρνει σημαντικές θεραπευτικές εξελίξεις και αξία στο υγειονομικό σύστημα, τους επαγγελματίες υγείας, την οικονομία και την κοινωνία.
«Εξελίξεις που δεν μπορούσαμε καν να διανοηθούμε πριν από λίγα μόλις χρόνια έχουν συντελεστεί χάρη στην επένδυση στην καινοτομία», επισήμανε κατά την παρουσίαση της μελέτης ο Γενικός Διευθυντής του PIF, Ιωάννης Κωτσιόπουλος.
Οι επενδύσεις σε Έρευνα & Ανάπτυξη (Ε&Α), κλινικές μελέτες, προγράμματα υποστήριξης ασθενών και εκστρατείες ενημέρωσης, ανήλθαν σε:
71,8 εκατ. ευρώ το 2019, 78,1 εκατ. ευρώ το 2020 130,4 εκατ. ευρώ το 2021. Ο κ. Κωτσιόπουλος τόνισε πως ακόμα και οι εντυπωσιακοί αριθμοί που βλέπουμε «δεν φτάνουν για να συλλάβουμε το μέγεθος του θετικού αποτυπώματος σε όλες του τις διαστάσεις.
Ας σκεφτούμε για παράδειγμα τις εξοικονομήσεις που προκύπτουν χάρη στην φαρμακευτική καινοτομία για το υγειονομικό σύστημα από τη μείωση της ανάγκης περίθαλψης, εντατικής νοσηλείας και χειρουργείων ή από τη χρήση δεδομένων και τις δυνατότητες εκπαίδευσης επαγγελματιών υγείας».
Σύμφωνα με τα στοιχεία, για μια νέα θεραπευτική καινοτομία απαιτείται μια επένδυση ύψους 2,9 δισ. δολαρίων και περίπου 10-15 χρόνια έρευνας σε περίπου 10.000 μόρια, ενώ παρά την επένδυση αυτή, 90% των υποψήφιων φαρμάκων αποτυγχάνουν στις κλινικές μελέτες.
«Χρειάζονται 10 έως 15 χρόνια και περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια για να αναπτυχθεί ένα επιτυχημένο φάρμακο. Είναι λοιπόν καθοριστικής σημασίας η προσπάθεια αυτή να υποστηριχθεί από όλους έτσι ώστε το ανεκτίμητο αποτύπωμα της καινοτομίας στη Δημόσια Υγεία που παρουσιάζουμε σήμερα, να διατηρηθεί και να πολλαπλασιαστεί στο μέλλον προς όφελος των Ελλήνων ασθενών, της οικονομίας και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου», ανέφερε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του ΔΣ του PIF, Christian Rodseth.
Απειλή για την καινοτομία οι υποχρεωτικές επιστροφές
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, την ίδια τετραετία, δηλαδή κατά την περίοδο 2019 – 2021, οι εταιρείες μέλη του PIF, συνεισέφεραν σχεδόν 4 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία με τη μορφή άμεσων εισφορών, μέσω υποχρεωτικών επιστροφών, ποσό που αντιστοιχεί στο 1.8% του ΑΕΠ.
Ωστόσο, παρά τις επενδύσεις οι εταιρείες υποχρεώνονται να επιστρέφουν τεράστια ποσά στο ελληνικό κράτος, κάτι που θέτει σε κίνδυνο την καινοτομία αυτή καθαυτή.
Το αθροιστικό ποσό των υποχρεωτικών επιστροφών (clawback) για το 2021 έφτασε το 1,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι η συμμετοχή του PIF στη δαπάνη ανήλθε στο 55%. Το 2022 το ποσό αυτό εκτοξεύθηκε σχεδόν στο 70%.
Η βιομηχανία είναι ο βασικός χρηματοδότης του φαρμάκου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του PIF, έως το 2026 ο φαρμακευτικός κλάδος συνoλικά θα συμμετέχει κατά 27% περισσότερο στη φαρμακευτική δαπάνη έναντι του κράτους (58% ο κάδος έναντι 31% το κράτος).
Σχολιάζοντας τα παραπάνω, η πρόεδρος του PIF τόνισε πως οι υποχρεωτικές επιστροφές είναι η πιο σημαντική πρόκληση για τη βιωσιμότητα της καινοτομίας στο χώρο της υγείας:
«Αφορά στις υποχρεωτικές επιστροφές που ζητούνται από τις εταιρείες, οι οποίες είναι ήδη οι υψηλότερες στην Ευρώπη και αναμένεται να φτάσουν στο 58% μέχρι το 2026. Ήδη, το 2022 αυτό το ποσοστό εκτοξεύθηκε σχεδόν στο 70% για φάρμακα και θεραπείες που σώζουν ζωές και είναι απαραίτητα για τους ασθενείς, στα οποία περιλαμβάνονται αυτά που εντάσσονται στις κατηγορίες 1A, 1B, και τα ενδονοσοκομειακά. Η ενίσχυση της κρατικής χρηματοδότησης για το φάρμακο, οι διαρθρωτικές αλλαγές και η διεύρυνση της πρόσβασης των ασθενών στην καινοτομία πρέπει να αποτελέσουν άμεσες πολιτικές προτεραιότητες», κατέληξε η κα. Μπαρμπετάκη.
Της Γιάννας Σουλάκη/iatropedia.gr
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163