Δυσβάσταχτο είναι το στίγμα που αντιμετωπίζουν οι φορείς του AIDS στην Ελλάδα, σύμφωνα με νεότερη μελέτη της Metron Analysis.
Με τίτλο «Ας ξεκολλήσουμε από τα 90’s!», μια καμπάνια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τον HIV από τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδος – Θετική Φωνή, επιχειρεί να καταρρίψει νοοτροπίες και στερεότυπα του παρελθόντος, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα AIDS (1η Δεκεμβρίου).
Η καμπάνια αντλεί έμπνευση από στοιχεία που καταδεικνύουν την άγνοια του ελληνικού κοινού σχετικά με τον HIV, φέρνοντας στην επιφάνεια βαθιά εμπεδωμένες αντιλήψεις που έχουν τις ρίζες τους στη δεκαετία του ‘80 και ’90 και που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα γύρω από τον ιό. Ωστόσο, εδώ και δεκαετίες, παράγουν διακρίσεις και συντηρούν τα στερεότυπα στη συλλογική συνείδηση.
3 στους 10 Έλληνες αντιμετωπίζει τους φορείς HIV ως «κίνδυνο» για την κοινωνία
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ευρήματα της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης σχετικά με τις γνώσεις, απόψεις και στάσεις της ελληνικής κοινωνίας για την HIV λοίμωξη, που διενεργήθηκε από την Metron Analysis για τη Gilead Sciences Hellas (Οκτώβριος 2021), ακόμη και σήμερα το στίγμα που βιώνουν οι άνθρωποι που ζουν με HIV είναι δυσβάσταχτο.
Ενδεικτικά:
το 29% του ελληνικού κοινού τους αντιμετωπίζει ως κίνδυνο για την κοινωνία,
το 68% δηλώνει ότι δε θα σύναπτε κάποια σχέση με άτομο που ζει με τον ιό,
το 63% αγνοεί πως τα άτομα που ζουν με HIV και έχουν μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μπορούν να μεταδώσουν τον ιό μέσω σεξουαλικής επαφής (U=U)*
*Η εξίσωση U=U προκύπτει από τα αρχικά των λέξεων Undetectable και Untransmittable, δηλαδή μη ανιχνεύσιμος και μη μεταδοτικός. Η εξίσωση αυτή καταδεικνύει πως είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι ένα άτομο που ζει με τον HIV, λαμβάνει την αντιρετροϊκή θεραπεία του και έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο στο αίμα του για τουλάχιστον 6 μήνες, δεν μπορεί πρακτικά να μεταδώσει τον ιό, ακόμα και με σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις.
Βασικό αίτιο των στρεβλών αυτών αντιλήψεων αποτελεί το έλλειμμα πληροφόρησης για τον HIV που, με τη σειρά του, οδηγεί στη συντήρηση στερεοτύπων που «επιβιώνουν» για τέσσερις δεκαετίες, παρά τη ραγδαία επιστημονική πρόοδο που έχει σημειωθεί.
Το μέγεθος της άγνοιας
Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκαλύπτουν με εμφατικό τρόπο το μέγεθος της κοινωνικής άγνοιας:
το 41% του ελληνικού κοινού πιστεύει ότι ο HIV μεταδίδεται από την κοινή χρήση τουαλέτας,
το 36% μέσω της αγκαλιάς ή του φιλιού και
το 24% από τσιμπήματα κουνουπιού.
Μέσα από τα στοιχεία που φέρνει στην επιφάνεια η έρευνα, επιβεβαιώνεται η ανάγκη της «σοβαρής και εμπεριστατωμένης ενημέρωσης του κοινού και της καταπολέμησης του στίγματος που αντιμετωπίζουν τα άτομα που ζουν με HIV», σημειώνουν τα μέλη της Θετικής Φωνής.
Στο πλαίσιο αυτό, με χιούμορ και με έμπνευση από τη δεκαετία του ‘90, τέσσερα αγαπημένα πρόσωπα –η Νατάσα Γιάμαλη, η Κατερίνα Ζαρίφη, ο Γιώργος Καπουτζίδης και ο Φώτης Σεργουλόπουλος– αφιλοκερδώς ενώνουν τις φωνές τους με τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδος – Θετική Φωνή και μας προτρέπουν να δώσουμε τέλος στις διακρίσεις και στο στίγμα.
Δείτε τα βίντεο της καμπάνιας και ενημερωθείτε για τον HIV στο www.positivevoice.gr/90s.
Δωρεάν η προληπτική θεραπεία PrEP στην Ελλάδα
Με κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργείων Υγείας, Εθνικής Οικονομίας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ξεκινά να χορηγείται δωρεάν από τα φαρμακεία των δημόσιων νοσοκομείων, αποκλειστικά με ιατρική συνταγή, η προληπτική αντιρετροϊκή αγωγή (PrEP) σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να μολυνθούν από τον ιό HIV που προκαλεί το AIDS.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ, η αγωγή για προφύλαξη πριν από την έκθεση στον ιό (Pre–Exposure Prophylaxis – PrEP) θα δίνεται αποκλειστικά με συνταγογράφηση από γιατρούς ειδικότητας: Παθολογίας, Γενικής Ιατρικής, Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας, Μαιευτικής-Γυναικολογίας.
Επιπλέον, ο/η ιατρός που συνταγογραφεί έχει τη δυνατότητα χορήγησης επαναλαμβανόμενων συνταγών έως και 3μηνης διάρκειας.
Μεγάλο πρόβλημα η καθυστερημένη διάγνωση
Στο πανελλήνιο συνέδριο του HIV που έγινε την Πέμπτη 30/11 στην Αθήνα, παρουσιάστηκαν επιστημονικές εργασίες που βοηθούν στη βαθύτερη κατανόηση και ανάδειξη σημαντικών παραμέτρων της νόσου.
Δεδομένα από το πρόγραμμα «ΜΟΡΦΕΑΣ» σε άτομα με HIV που διαγνώστηκαν κατά την περίοδο 2019-2021, επιβεβαιώνουν το πρόβλημα της καθυστερημένης διάγνωσης, με 52% καθυστερημένες διαγνώσεις και χρονικό διάστημα μεταξύ μόλυνσης και HIV διάγνωσης περίπου 3,2 έτη.
Από τα δεδομένα του προγράμματος «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ», που αφορούν σε στην HIV-1 επιδημία μεταξύ των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών (ΧΕΝ) στη Θεσσαλονίκη (2019-2021), φάνηκε ότι η μετάδοση του ιού στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιείται σε τοπικό επίπεδο και είναι πρόσφατη, ενώ η προέλευση της διαφέρει από την αντίστοιχη στην Αθήνα.
Σε καταγραφή των αιτίων θανάτου για τα έτη 2022 και 2023 σε άτομα με HIV, φάνηκε ότι στην πλειοψηφία των περιστατικών (29%) ήταν αποτέλεσμα χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών (overdose, ατυχήματα υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ), 21% νεοπλασίες μη σχετιζόμενες με την HIV λοίμωξη, 8% οξέα καρδιαγγειακά συμβάντα, ενώ μόλις 17% ήταν καταστάσεις σχετιζόμενες με AIDS.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η αποτελεσματική αντιμετώπιση της HIV λοίμωξης, οδηγεί σε χαμηλά επίπεδα θνητότητας οφειλόμενη στον HIV, αλλά προβλήματα σχετιζόμενα με την ψυχική σφαίρα κι οι επιπτώσεις αυτών επηρεάζουν σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης μεταξύ των ασθενών.
Της Γιάννας Σουλάκη/iatropedia.gr
