Η «κίνηση» για να… γεμίσει η σχολική τσάντα αναμένεται να κορυφωθεί τις επόμενες ημέρες και κυρίως μόλις οι μαθητές και οι μαθήτριες πάρουν στα χέρια τους τον κατάλογο με τα απαραίτητα είδη που θα ζητήσουν δάσκαλοι και καθηγητές.
Η κάλυψη των σχολικών αναγκών των παιδιών αποτελεί κάθε χρόνο «βραχνά» για τις οικογένειες οι οποίες καλούνται να προσθέσουν κι άλλα έξοδα στον μηνιαίο προϋπολογισμό τους.
Όπως τονίζουν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων οι αρμόδιοι της αγοράς, οι τιμές των σχολικών ειδών έχουν ένα πολύ μεγάλο εύρος και κυμαίνονται σε, σχεδόν, ίδια επίπεδα με πέρσι με κάποιες μικρές αυξήσεις, κυρίως σε επώνυμα προϊόντα. Παράλληλα, έρευνα του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών καταδεικνύει ότι για ένα παιδί στο Δημοτικό οι τιμές κυμαίνονται από 15,82 ευρώ έως 446,31 ευρώ, ενώ για ένα παιδί στο Γυμνάσιο ή το Λύκειο, από 26,27 ευρώ έως 501,74 ευρώ. Ασφαλώς, σύμφωνα με τους επαγγελματίες του κλάδου, τα κόστη αυτά διαμορφώνονται ανάλογα με τις επιλογές και τις ανάγκες του εκάστοτε μαθητή και μαθήτριας.
«Δεν υπάρχει όριο στο συνολικό κόστος για τη σχολική τσάντα καθώς μπορεί κανείς να βρει οποιαδήποτε τιμή. Οι τιμές στα σχολικά είδη, είτε παραμένουν σταθερές, είτε έχουν πτωτική τάση, εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει αρκετός ανταγωνισμός με αποτέλεσμα, όμως, να πέφτει πολύ η ποιότητα. Παρόλα αυτά η ζήτηση είναι ίδια γιατί αναλόγως έχει μειωθεί και το εισόδημα του καταναλωτή», λέει η γενική γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ) Βασιλική Μανουσαρίδου.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Βιβλιοχαρτοπωλών και Εκδοτών Πειραιά, Νίκο Παρασκευόπουλο, καθοριστική εβδομάδα για τα βιβλιοχαρτοπωλεία θα είναι η ερχόμενη, όπου θα αυξηθεί η κίνηση στα καταστήματα. «Στην πλειονότητα οι τιμές των σχολικών ειδών κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα με πολύ μικρή αύξηση σε κάποια επώνυμα προϊόντα, στη γραφική ύλη και στα χαρτικά», υπογραμμίζει ο κ. Παρασκευόπουλος.
Σημαντικός παράγοντας για τη διαμόρφωση του συνολικού κόστους των αγορών που θα πραγματοποιήσουν οι μαθητές αποτελεί και η ηλικία των ενδιαφερόμενων, καθώς, όπως επισημαίνει ο κ. Παρασκευόπουλος, διαφορετικές ανάγκες έχει ένας μαθητής Λυκείου και διαφορετικές ένας μαθητής δημοτικού.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι επαγγελματίες του κλάδου, για ακόμη μία χρονιά τα βιβλιοπωλεία έρχονται αντιμέτωπα με τον ανταγωνισμό των πολυκαταταστημάτων. «Η κίνηση στο ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο έχει πέσει και έχει μετακινηθεί σε ευκαιριακές αγορές και σε αλυσίδες», τονίζει η κ. Μανουσαρίδου. Την άποψη ότι όλο και περισσότεροι στρέφονται για τις αγορές τους, στα πολυκαταστήματα, εκφράζει και η Μαρία Στίγκα που διατηρεί οικογενειακό βιβλιοχαρτοπωλείο στους Αγίους Αναργύρους Αττικής, από το 1962.
«Μεγάλη μερίδα στρέφεται στα πολυκαταστήματα, ασχέτως αν οι τιμές που βρίσκουν είναι ακριβότερες στα επώνυμα, τουλάχιστον, προϊόντα, σε σύγκριση με τα βιβλιοχαρτοπωλεία. Δεν το ελέγχουν γιατί υπάρχει μία μαζικότητα στη διαφήμιση και στη μόδα. Παρόλα αυτά σε αρκετές αλυσίδες καταστημάτων υπάρχουν ανώνυμα μη ελεγμένα προϊόντα όπου εκεί τίθεται το ζήτημα της ποιότητάς τους αλλά και της ασφάλειας», σημειώνει η κ. Στίγκα.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΠΚΑ το κόστος για μία τσάντα ξεκινά από τα 3 ευρώ και μπορεί να φτάσει μέχρι 100 ευρώ ανάλογα το μέγεθος, το σχέδιο και την επωνυμία. Ακόμη, οι τιμές για ένα μολύβι κυμαίνονται από 0,05 ευρώ μέχρι 8 ευρώ ενώ για ένα στυλό από 0,07 ευρώ μέχρι 30 ευρώ. Παράλληλα ένα τετράδιο 50 φύλλων μπορεί να κοστίσει από 0,25 ευρώ μέχρι 3,60 ευρώ ενώ οι τιμές για ένα τετράδιο σπιράλ που χρησιμοποιούν κυρίως μαθητές μεγαλύτερων τάξεων, κυμαίνονται από 1,10 ευρώ μέχρι και 10 ευρώ ανάλογα τα θέματα. Επιπλέον οι τιμές στα μπλοκ ζωγραφικής ξεκινούν από τα 0,49 ευρώ και φτάνουν στα 4 ευρώ ενώ στις κασετίνες από τα 3 ευρώ και φτάνουν στα 25 ευρώ.
Πάντως, όπως τονίζει η κ. Στίγκα «το γενικότερο πλάνο των βιβλιοχαρτοπωλείων είναι να διατηρούν τη δουλειά τους και τα έσοδά τους σε ένα σταθερό επίπεδο, ώστε να μην υπάρχει πτώση, κάτι το οποίο είναι πολύ δύσκολο. Αυτό που κάνουμε εμείς είναι ότι όσο πάμε μειώνουμε το κέρδος μας, ώστε να κρατάμε τις τιμές όσο πιο χαμηλά μπορούμε».
Συμβουλές σε γονείς και παιδιά
Συμβουλές σε γονείς και παιδιά για την πραγματοποίηση των κατάλληλων αγορών στα σχολικά είδη δίνει η ΕΚΠΟΙΖΩ.
Συγκεκριμένα όπως υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Παναγιώτα Καλαποθαράκου, «η αγορά των σχολικών ειδών είναι μία καλή ευκαιρία εκπαίδευσης των παιδιών για το πώς θα κινούνται στο λαβύρινθο της αγοράς και πώς θα αποφεύγουν τις παγίδες της διαφήμισης και της αχρείαστης κατανάλωσης, ώστε να κάνουν έξυπνες αγορές. Γι’ αυτό χρειάζονται προγραμματισμός, έρευνα αγοράς και σύγκριση τιμών και ποιότητας των προϊόντων, καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αγορά προσφέρει μία μεγάλη ποικιλία, μία τεράστια γκάμα σε κάθε είδος από πλευράς ποιότητας και τιμών και οι γονείς που έχουν μικρά παιδιά θα ήταν λάθος να τα αφήσουν και να κάνουν μόνα τους την επιλογή».
Η ΕΚΠΟΙΖΩ παραθέτοντας γενικές οδηγίες προς τους γονείς τονίζει ότι θα πρέπει να κάνουν έναν κατάλογο με τα είδη που είναι απαραίτητα για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, αφού συζητήσουν με το παιδί τους και αναζητήσουν την πιο σωστή λύση, τηρώντας αυστηρά τον κατάλογο που έχουν ετοιμάσει. Ακόμη, θα πρέπει να κάνουν έρευνα αγοράς έγκαιρα, διαδικτυακά για να δουν τα καταστήματα που έχουν προσφορές στα σχολικά είδη και να συγκρίνουν τιμές και ποιότητα των ειδών που πρόκειται να αγοράσουν. Παράλληλα, αν τα παιδιά δεν είναι «πρωτάκια», η ΕΚΠΟΙΖΩ προτρέπει τους γονείς να εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι πολλά από τα περσινά σχολικά είδη (τσάντα, κασετίνα) πρέπει να ξαναχρησιμοποιηθούν, αν είναι σε καλή κατάσταση.
«Μία ακόμα συμβουλή που δίνουμε είναι να συζητούν οι γονείς με τα παιδιά τους και να τα αποτρέπουν να αγοράσουν με μόνο κριτήριο τη φίρμα και τη διαφήμιση. Ιδιαίτερα αν η τιμή είναι υψηλή και δεν αντιστοιχεί στην ποιότητα και στις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας», αναφέρει η κ. Καλαποθαράκου. Ακόμη, κρίνεται απαραίτητο να αποτρέπονται τα παιδιά από την αγορά σχολικών ειδών που μοιάζουν με παιχνίδια, φρούτα κλπ, και τα οποία συχνά δεν τηρούν τους κανόνες ασφάλειας που βγάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και ενδέχεται να τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια των παιδιών.
Εντατικοί έλεγχοι στα σχολικά είδη
Την ανάγκη εντατικών ελέγχων στα σχολικά είδη επισημαίνουν οι επαγγελματίες του κλάδου καθώς όπως υπογραμμίζουν, παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχουν στις αγορές ανώνυμα προϊόντα που δεν έχουν περάσει από ελέγχους.
«Θα έπρεπε οπωσδήποτε να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι. Υπάρχουν πάρα πολλά κινέζικα, μη ελεγμένα προϊόντα, που πωλούνται, είτε σε μεγάλες αλυσίδες, είτε σε μαζικές αγορές, είτε εκτός καταστημάτων. Αυτά είναι που πρέπει να ελεγχθούν. Οι μεγάλες παραπλανήσεις του κοινού για τα επικίνδυνα και ανέλεγκτα προϊόντα βρίσκονται σε μαζικές αγορές, όπου εκεί υπάρχει και το όφελος. Έπειτα ο ανεξάρτητος βιβλιοπώλης δεν θα ρισκάρει ποτέ στον πελάτη που τον βλέπει μια ζωή να του δώσει κάτι που θα τον βλάψει. Οι μαζικές και οι απρόσωπες αγορές είναι που τα κάνουν αυτά», τονίζει η κ. Μανουσαρίδου, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σε μικρούς και μεγάλους.
