O Άγιος Γεώργιος είναι από τους πλέον δημοφιλείς Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας και ονομάζεται επίσης Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος. Επειδή ο βίος του είναι στρατιωτικός, o Άγιος Γεώργιος θεωρείται προστάτης του Πεζικού και του Ελληνικού Στρατού Ξηράς.
Ο Αϊ-Γιώργης ο Τροπαιοφόρος και Δρακοκτόνος συνδέεται, επίσης, με τη γεωργία. Το όνομα Γεώργιος είναι ελληνικό και προέρχεται από το ουσιαστικό «γεώργιον», που σημαίνει καλλιεργήσιμο, και την περίοδο της εορτής του οι αγρότες σπέρνουν, εξ ου και η επωνυμία του «σποριάρης». Επιπλέον, θεωρείται Άγιος της Ορθόδοξης, της Καθολικής, της Αγγλικανικής, της Λουθηρανικής και της Αρμενικής Εκκλησίας.
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου είναι «κινητή». Τυπικά γιορτάζει στις 23 Απριλίου. Οι εορτές που συμπίπτουν τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή την Μεγάλη Εβδομάδα, όπως για παράδειγμα η εορτή του Αγίου Γεωργίου ή του Αγίου Μάρκου, μετατίθενται στην Κυριακή πριν από αυτές ή την εβδομάδα της Διακαινησίμου, την εβδομάδα δηλαδή μετά την Κυριακή του Πάσχα. Αυτό συμβαίνει επειδή κατά την περίοδο της Σαρακοστής από Κυριακή απόγευμα μέχρι Παρασκευή πρωί έχουμε πένθος. Δεν γίνονται, λοιπόν, πανηγυρικοί εορτασμοί.
Αξίζει να τονίσουμε ότι δεν στηρίζεται πουθενά η πεποίθηση ότι ο Άγιος Γεώργιος τιμάται μετά το Πάσχα, καθώς τα εκκλησιαστικά τροπάρια του Αγίου Γεωργίου περιέχουν αναστάσιμα λόγια, που δεν είναι δυνατό να τα ψάλουν πριν από την Ανάσταση του Κυρίου. Άλλωστε, κάθε Κυριακή, είναι ημέρα αναστάσιμη.
Απλώς, η ακολουθία του Αγίου Γεωργίου είχε γραφτεί πριν από την αλλαγή του ημερολογίου και τότε η εορτή έπεφτε πάντα μετά το Πάσχα. Για παράδειγμα το 2078 που το Πάσχα πέφτει στις 8 Μαΐου ο Άγιος Γεώργιος θα εορτασθεί στις 24 Απριλίου, ημέρα Κυριακή. Έτσι, φέτος, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου πέφτει την Δευτέρα 6 Μαΐου 2024 (Δευτέρα του Πάσχα).
Ο βίος του Αγίου Γεωργίου
Ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε μεταξύ 275 και 281 μ.Χ. στη Νικομήδεια της Βιθυνίας. Ο πατέρας του Γερόντιος καταγόταν από εύπορη οικογένεια της Καππαδοκίας και ήταν στρατιωτικός και Συγκλητικός. Η μητέρα του Πολυχρονία καταγόταν από τη Λύδδα της Παλαιστίνης. Και οι δύο γονείς του Γεωργίου είχαν βαπτιστεί χριστιανοί.
Μετά τον θάνατο του πατέρα Του, η οικογένειά Του μετακόμισε στη Λύδδα, την πατρίδα της μητέρας του. Σε νεαρή ηλικία, ο Γεώργιος ακολούθησε στρατιωτική καριέρα και εντάχθηκε στο Ρωμαϊκό Στρατό. Γρήγορα ξεχώρισε για τις ικανότητες και την ανδρεία του κι έλαβε το αξίωμα του Τριβούνου. Ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός τον προήγαγε σε Δούκα (διοικητή) και Κόμη (συνταγματάρχη) στο σώμα της αυτοκρατορικής φρουράς.
Όταν άρχισαν οι διωγμοί του Διοκλητιανού (303 μ.Χ.), ο Γεώργιος δεν δίστασε να ομολογήσει τη Πίστη του, προκαλώντας το μένος του Διοκλητιανού, επειδή κατείχε μεγάλο αξίωμα και ήταν αγαπημένος του. Αρχικά του έταξε πλούτη, γη και δούλους για να αλλαξοπιστήσει και όταν ο Γεώργιος αρνήθηκε, ελεεινολογώντας τους ειδωλολάτρες, τον υπέβαλε σε μια σειρά φρικτών βασανιστηρίων. Αρχικά έδεσαν τον άγιο σε ένα ξύλο και τον χτυπούσαν στην κοιλιά του με ένα κοντάρι.
Η χριστιανική παράδοση περιγράφει ότι αφού τον λόγχισαν, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση, από όλες αυτές τις δοκιμασίες, ο Θεός τον κράτησε θαυματουργά ζωντανό.
Ο Γεώργιος τελικά μαρτύρησε με αποκεφαλισμό, την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ. Κατά τον υπολογισμό του χριστιανού ιστορικού και απολογητή Αγίου Ευσεβίου, η ημέρα αυτή αντιστοιχούσε στην Παρασκευή της Διακαινησίμου του Πάσχα. Οι χριστιανοί πήραν το λείψανό του και το έθαψαν μαζί με αυτό της μητέρας του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, ο πιστός υπηρέτης του Γεωργίου, Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του, παρέλαβε το λείψανο του Γεωργίου, μαζί με αυτό της μητέρας του και τα μετέφερε στη Λύδδα της Παλαιστίνης. Ο Μέγας Κωνσταντίνος έκτισε ναό πάνω στον τάφο του. Από εκεί οι Σταυροφόροι τα μετέφεραν στη Δύση.