Τις βασικές αρχές του κυβερνητικού προγράμματος για τον Πολιτισμό ανέπτυξε, από το βήμα της Βουλής, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Την ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασης στον πολιτισμό και τη συμμετοχή του πολιτισμού στην κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων καθόρισε ως έναν στόχο του υπουργείου η κ. Μενδώνη.
Τα πρώτα μέτρα που ανακοίνωσε είναι:
1. Η διεύρυνση των ειδικών δράσεων για ευάλωτες ομάδες, που ήδη υλοποιούνται σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους,
2. Η σύζευξη των πολιτικών του πολιτισμού με τις πολιτικές για την δημόσια υγεία -μέσω συνεργειών με το Υπουργείο Υγείας- στα πρότυπα των διεθνώς εφαρμοζομένων κατευθύνσεων,
3. Η έκδοση Ψηφιακής Κάρτας Πολιτισμού για ελεύθερη ή με μειωμένο εισιτήριο πρόσβαση σε χώρους πολιτισμού.
Ειδικά για την Αθήνα, τόνισε:
«Έχει δρομολογηθεί η αναγέννηση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο δημιουργούν έναν υπερτοπικό πολιτιστικό πόλο. Συλλειτουργούν. Το Μουσείο επεκτείνεται υπογείως, ώστε να εξασφαλίζονται οι αναγκαίοι χώροι για τη σωστή έκθεση των πολύτιμων συλλογών του που το καθιστούν διεθνώς μοναδικό. Διασυνδέεται υπογείως και αξιοποιεί τις υποδομές του Ακροπόλ -το οποίο θα λειτουργήσει, όπως είχε προβλεφθεί από το 2014, ως πολιτιστική θερμοκοιτίδα σύγχρονης δημιουργίας. Αναπτύσσει συνέργειες με την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, η οποία παραμένει στους χώρους της». Επανέλαβε, δε, ότι οι πόροι για τις μελέτες έχουν εξασφαλιστεί από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Επίσης, ιδιαίτερη σημασία έδωσε στην άμεση ολοκλήρωση και επαναλειτουργία της Εθνικής Πινακοθήκης, αλλά και τη λειτουργία του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.
Ακόμη, ανακοίνωσε ότι θα εφαρμοστεί άμεσα και θα επεκταθεί το σύστημα Αναγνώρισης Μουσείων και παράλληλα θα εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο που αφορά στη λειτουργία των κρατικών μουσείων, με τη δημιουργία ΝΠΔΔ, όπου κρίνεται απαραίτητο. «Τα μουσεία παραμένουν κρατικά, όμως λειτουργούν αυτόνομα εφαρμόζοντας προφανώς τη μουσειακή πολιτική του Υπουργείου», είπε η υπουργός.
Προσαρμογή στην ψηφιακή τεχνολογία και αξιοποίηση πόρων
‘Άμεση προτεραιότητα του υπουργείου, όπως ανέφερε η κ. Μενδώνη, είναι και η κατάθεση πρότασης για την οργανωμένη διάθεση του πολιτιστικού περιεχομένου και την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για τα Ανοιχτά Δεδομένα.
«Σχεδιάζουμε έργα -σε συνεννόηση με τον αρμόδιο Υπουργό- που αφορούν στην ψηφιακή διαχείριση των αιτημάτων των πολιτών για τις παρεχόμενες από το Υπουργείο αδειοδοτήσεις και στις χρηματοδοτήσεις στον τομέα του σύγχρονου πολιτισμού μέσω του Μητρώου Επιχορηγούμενων Φορέων, που δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2010. Υστερούμε πολύ στην δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών παντός είδους σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της επικράτειας. Η θεραπεία του προβλήματος αποτελεί βασική προτεραιότητα του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, το οποίο αναδιοργανώνεται πλήρως», σημείωσε η κ. Μενδώνη.
Για το ΤΑΠ, ανέφερε ότι η νέα διοίκηση θα οριστεί τις αμέσως επόμενες ημέρες και ότι θα κληθεί να κάνει τα εξής:
1. Να αξιοποιήσει τον επιχειρησιακό του μηχανισμό του
2. Να στηρίξει την στρατηγική μεγιστοποίησης των εσόδων από του πόρους του Πολιτισμού.
3. Να εξασφαλίσει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα από την τοπική οικονομία και επιχειρηματικότητα
4. Να ενισχύσει τη δυναμική και το κύρος του πολιτιστικού προϊόντος.
Στόχος μας είναι το ΤΑΠ
· Να συνδέσει τον Πολιτισμό με την οικονομική ανάπτυξη και την εξωστρέφεια.
· Να προωθήσει την καινοτομία και την τεχνολογία στην πολιτιστική διαχείριση,
· Να δημιουργήσει πλαίσιο ευκαιριών δημιουργικής απασχόλησης,
· Να διασυνδεθεί με το rebranding της χώρας, την πολιτιστική διπλωματία, την ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού, την καθολική εκδίπλωση του e-ticket και τις ψηφιακές εφαρμογές στα πολιτιστικά προϊόντα.
Επίσης, μεγάλο βάρος θα δοθεί στην υλοποίηση από το ΤΑΠ του στόχου της αυτοχρηματοδότησης του Πολιτισμού.
Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί, όπως είπε, στη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. «Μόνον έτσι μπορούν να αποκατασταθούν και αναδειχθούν πολιτιστικές οντότητες, όπως το πρώην βασιλικό κτήμα στο Τατόι. Αποδίδονται στο κτήμα εκείνες οι πολιτιστικές χρήσεις που θα το μετατρέψουν σε πόλο έλξης, όπως συμβαίνει με τα αντίστοιχα σύνολα όπου Γης. Δίνονται οι δυνατότητες επανεκκίνησης της αγροτικής παραγωγής του. Το Τατόι εξασφαλίζει διαχειριστική αυτοτέλεια και επάρκεια πόρων, ενώ η Αττική κερδίζει ένα μοναδικό προορισμό για κατοίκους και επισκέπτες» επισήμανε.
Πνευματικά δικαιώματα
Για το ζήτημα της διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, η κ. Μενδώνη ανέφερε: «Οφείλουμε να ακολουθήσουμε άμεσα το ευρωπαϊκό παράδειγμα, επιτρέποντας στους δημιουργούς να ρυθμίσουν τα ζητήματα των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Ο ρόλος του κράτους πρέπει να αφορά αποκλειστικά στην εποπτεία και την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στο εθνικό δίκαιο».
Οι οριζόντιες αρχές της λειτουργίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Οι αρχές, από τις οποίες θα διέπεται η λειτουργία του υπουργείου, όπως της απαρίθμησε η υπουργός, είναι οι εξής:
1. Εξυπηρέτηση του πολίτη
2. Προσήλωση στη συνέχεια του κράτους.
3. Ανάπτυξη συνεργειών με τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, με σαφή κριτήρια και θεσμικό πλαίσιο.
4. Κατοχύρωση των επαγγελματιών του πολιτισμού για την ενίσχυση της απασχόλησης
5. Αξιολόγηση και πιστοποίηση δομών και παρεχόμενων υπηρεσιών
6. Λογοδοσία και διαφάνεια παντού με την υποχρεωτική ηλεκτρονική δημοσίευση ετήσιων απολογισμών -δράσεων και οικονομικών- όλων των φορέων
7. Στελέχωση διευθυντικών θέσεων σε ΝΠΙΔ με πραγματικές και όχι κατ΄επίφαση «διαφανείς και αξιοκρατικές διαδικασίες»
8. Στοχοπροσήλωση, ώστε να επιβεβαιώνεται σταθερά ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι παραγωγικό και αναπτυξιακό Υπουργείο.