Προσοχή: Όσα πρέπει να γνωρίζετε αν χρησιμοποιείτε τζάκι ή σόμπα καυσόξυλων

Το είδος του ξύλου που θα επιλέξουμε για το τζάκι μας παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στη λειτουργία όσο και στην απόδοσή του, καθώς δεν είναι κατάλληλα όλα τα ξύλα για καύσιμη ύλη. Άλλα είδη είναι κατάλληλα για «προσάναμμα», άλλα είδη είναι κατάλληλα για την «κυρίως καύση» που θέλουμε να κρατήσει για πολλές ώρες. Επιπρόσθετα, η φωτιά στο τζάκι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό κι από το μέγεθος των καυσόξυλων που επιλέγουμε, καθώς επίσης και από την υγρασία τους. Τα πιο συνηθισμένα στη χώρα μας είδη είναι η δρυς, η ελιά, η οξιά και το έλατο, ανάλογα με την περιοχή και τη διαθεσιμότητα που υπάρχει. Διαλέγουμε συνεπώς τα καυσόξυλα που επιθυμούμε και τα προμηθευόμαστε έγκαιρα, ώστε να είναι όσο το δυνατό πιο ξερά.

Το ξύλο της δρυός προτιμάται στις περισσότερες των περιπτώσεων, διότι αφενός μεν δίνει ωραία φλόγα, χωρίς προβλήματα, και αφετέρου έχει μεγάλη διάρκεια καύσης. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δίνεται και στην αποθήκευση των καυσόξυλων, τόσο στον τρόπο στοίβαξης, όσο και στη θέση αποθήκευσής τους. Είναι αλήθεια ότι τα καλύτερα καυσόξυλα είναι αυτά που έχουν αποθηκευτεί για διάστημα μεγαλύτερο από 2 χρόνια και έχουν πλήρως ξηραθεί.

Τα ξύλα πρέπει να αποθηκεύονται σε στεγασμένο και καλά αεριζόμενο χώρο και η περιεχόμενη υγρασία τους να είναι κάτω από 25%.  Ορισμένα είδη ξύλου παράγουν πολύ καπνό και έχουν δυσάρεστη οσμή. Άλλα δεν καίγονται εύκολα με αποτέλεσμα να μην παράγουν την απαιτούμενη θερμότητα. Ανάλογα με το μέγεθος των χώρων που θέλουμε να ζεστάνουμε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως προσάναμμα ή στα αρχικά στάδια της καύσης «μαλακή ξυλεία», δηλ. κωνοφόρα, όπως πεύκο ή έλατο που «αρπάζουν» πολύ εύκολα και δίνουν γρήγορα μεγαλύτερη φλόγα. Έχουν όμως το μειονέκτημα ότι μπορεί να «σκάνε». Γι’ αυτό συνήθως προτιμάμε πιο κατάλληλο προσάναμμα, π.χ. λεπτά κλαδιά που τοποθετούνται ανάμεσα στα ξύλα για την έναρξη της καύσης ή και «πλακέτες προσανάμματος» που διατίθενται στο εμπόριο, και μετά στην κυρίως καύση χρησιμοποιούμε «σκληρά ξύλα», δηλ. πλατύφυλλα όπως δρυς, πουρνάρι, ελιά που έχουν μεγάλο βάρος, είναι πυκνά και καίγονται με ήρεμη φλόγα.

Τι πρέπει να προσέχετε

• Να καθαρίζετε την καπνοδόχο ανελλιπώς, τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο για να μη φράζει από την καπνιά. Παράλειψη καθαρισμού, προκαλεί ανάφλεξη της καπνιάς μέσα στον καπναγωγό. Αυτή η ανάφλεξη μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατες ζημιές στην εστία, στον καπναγωγό και στην «όλη κατασκευή» του τζακιού. Υπάρχει, επίσης, σοβαρός κίνδυνος για όλο το σπίτι, ειδικά στα σπίτια με ξύλινη στέγη όταν ο καπναγωγός διέρχεται μέσα απ’ αυτή, χωρίς να έχει γίνει σωστή εγκατάσταση και μόνωση με πυράντοχο «αδρανές» υλικό (μονωτικά).
• Ο «χημικός καθαρισμός» (υλικά που καίγονται μέσα στην εστία) δεν απομακρύνει την καπνιά και το φράξιμο της καπνοδόχου και προπαντός, σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά τον «ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ» με βούρτσα, ο οποίος είναι ο μοναδικός και αναντικατάστατος καθαρισμός της καπνοδόχου. Καθαρίζετε την καμινάδα, για να αποφύγετε δυσάρεστες εκπλήξεις !!!
• Ελέγχετε την καπνοδόχο για τυχόν φωλιές πουλιών, οι οποίες φράσσουν την καπνοδόχο και εμποδίζουν τελείως την απαγωγή του καπνού.
• Η εστία σας είναι μια συσκευή η οποία χρήζει προσοχής και σωστής χρήσης. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ποτέ να υπερβαίνετε τα όρια και την αντοχή της, καίγοντας την συνεχώς πολλές ώρες στο μέγιστο της, προσπαθώντας να θερμάνετε πολύ μεγαλύτερους χώρους απ’ ότι πραγματικά η εστία μπορεί να θερμάνει.
• ΜΗΝ ΚΑΙΤΕ μικρά αποκόμματα ξύλων, πατωμάτων, νοβοπάν, σανίδες, και κλαράκια σαν κύρια καύσιμη ύλη. Αυτά τα υλικά είναι μόνο για προσάναμμα. Χρησιμοποιείτε κούτσουρα και μάλιστα ξερά και σκληρά.
• ΜΗΝ ΡΙΧΝΕΤΕ ποτέ εύφλεκτο υγρό, όπως βενζίνη, οινόπνευμα κλπ. για την ενίσχυση ή αναζωπύρωση της φωτιάς γιατί δημιουργούνται απότομα πολλές εστίες πυρκαγιάς, που μπορεί να μεταδοθούν σε διάφορα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά ή να κινδυνεύσετε και εσείς οι ίδιοι.
• Όταν αφαιρείτε την στάχτη από το τζάκι ή την σόμπα καυσόξυλων χρησιμοποιείτε ένα μεταλλικό φαράσι και προσέχετε να μην σας πέσουν αναμμένα κάρβουνα πάνω στα χαλιά και ποτέ να μην αδειάζετε τη στάχτη σε πλαστικό σκουπιδοτενεκέ.
• Να έχετε πάντα ανοικτή την περσίδα αναπλήρωσης αέρα ή ανοίξτε λίγο κάποιο παράθυρο, ειδικά της κουζίνας, ώστε να υπάρξει αναπλήρωση του αέρα που αφαιρούν απορροφητήρας και τζάκι.
• Τοποθετήστε τις σόμπες των καυσόξυλων πάνω σε μεταλλικές βάσεις ώστε αν πέσει αναμμένο κάρβουνο από την θυρίδα που ξεχάστηκε για λίγο ανοικτή, να μην έρθει σε επαφή με υλικά που αναφλέγονται.
• Μην τοποθετείτε καθρέπτες πάνω από το τζάκι, ή κοντά στη σόμπα, προσελκύουν τα άτομα και πλησιάζουν χωρίς να το νοιώθουν κοντά στην φωτιά. Μπορεί κατ’ αυτόν τον τρόπο να πιάσουν φωτιά τα ρούχα τους.
• Μην αφήνετε ακόμη μικροαντικείμενα, στο πρεβάζι στο τζάκι. Είναι βέβαιο πως τα παιδιά θα πλησιάσουν να τα πάρουν.