«Στο στάδιο αποσωλήνωσης της Τζωρτζίνας είδα μια περίεργη συμπεριφορά από την μητέρα. Δεν κοίταζε το παιδί», ανέφερε κατά τη διάρκεια της εξέτασής της στη δίκη της Ρούλας Πισπιρίγκου, η νοσηλεύτρια του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Ρίου, κ. Φίφη.
Ειδικότερα, η μάρτυρας ανέφερε ενώπιον του δικαστηρίου κατά τη διάρκεια της δίκης της Ρούλας Πισπιρίγκου ότι «προτρέπουμε τους γονείς να μπουν μέσα στο δωμάτιο. Τους λέμε στους γονείς να ενθαρρύνουν το παιδί να βλέπουμε και την συμπεριφορά του παιδιού, τις κινήσεις του, αν μιλάνε, τα μάτια τους. Είδα μια συμπεριφορά που έκανε εντύπωση. Είδα αναστατωμένη την μητέρα. Καθόταν πιο μακριά. Ήταν εμφανώς αγχωμένη. Σε αυτή τη φάση περιμένουμε με την γλυκιά αγωνία της επιτυχούς κατάστασης. Είναι μια νίκη το να μην αναπνέει το παιδί από αναπνευστήρα».
Κατά την εξέταση της, η κ. Φίφη επισήμανε ότι «η μητέρα δεν εστίαζε καθόλου το παιδί και παρατηρούσε τις δικές μας αντιδράσεις. Την προτρέψαμε να πάει να το φιλήσει και πήγε». Η πρόεδρος της έδρας τη ρώτησε «αν είχε αγωνία μήπως πάθει κάτι το παιδί μετά την αποσωλήνωση;».
«Δεν κοίταζε το παιδί της»
Η ίδια απάντησε ότι η Ρούλα Πισπιρίγκου δεν κοίταζε το παιδί της. «Μπορεί να υπάρχει φόβος στους γονείς και συνήθως μας ρωτάνε “να το ακουμπήσω”, “να του πιάσω το χεράκι”, κτλ. Τους ενθαρρύνουμε να τους πιάσουν το χεράκι, να τους μιλήσουν. Περισσότερο του μιλούσε ο πατέρας. Η μητέρα κάτι ψέλλισε στην Τζωρτζίνα. Για μένα ήταν πολύ σημαντική αυτή η στιγμή γιατί δεν ήταν κάτι που συνηθίζεται».
«Αυτό μάλιστα το συζήτησα και με τον κ. Ηλιάδη. Του το εκμυστηρεύτηκα. Η μητέρα κοίταζε εμένα, τον γιατρό. Φαινόταν η αγωνία. Ο γονιός είναι κατά πάνω στο παιδί. Αυτό δεν υπήρχε. Υπήρχε μια αγωνία με τα μάτια», είπε η μάρτυρας.
- Πρόεδρος: Δεν έχετε δει άλλον γονιό να εκφράζεται έτσι;
- Μάρτυρας: Εγώ προσωπικά όχι.
Στην ερώτηση της προέδρου αν έγινε κάποια εκπαίδευση της μαμάς ή κάποιου άλλου για γαστροστομία, η μάρτυρας ανέφερε: «Ξεκίνησε η εκπαίδευση που στην ουσία κράτησε μια μέρα. Εγώ το έκανα. Έμαθα στην μητέρα πώς να δίνει τα φάρμακα για τη γαστροστομία και μετά και πως θα δίνει την τροφή γιατί θα πήγαινε σπίτι».
- Πρόεδρος: Τι παρατηρήσετε στην εκπαίδευση;
- Μάρτυρας: Υπήρχαν φορές που ενώ έπρεπε να μπει η μητέρα να δώσει τα φάρμακα, μου έλεγε ότι έπρεπε να φύγει για να την πάρει ο Μάνος που είχε δρομολόγιο και μου έλεγε οπότε “αν μπορείτε να τα δώσετε εσείς και το κάνω τις επόμενες ημέρες”.
Η κ. Φίφη χαρακτήρισε την κατηγορούμενη ως τυπική και διεκπεραιωτική. «Τυπική ως προς τον χρόνο. Δεν καθυστερούσε και δεν έμενε και παραπάνω. Και με την διεκπεραίωση που σας είπα, ένιωθα ότι ερχόταν επειδή ήταν το επισκεπτήριο του παιδιού, ως προς το συναίσθημα το λέω».
- Πρόεδρος: Τι την είδατε να κάνει με το παιδί;
- Μάρτυρας: Δεν μπορούσε να κάνει κάτι ιδιαίτερο όταν ήταν διασωληνωμένη. Της μιλούσε κάποιες φορές, είχε φέρει ένα τάμπλετ.
Η μάρτυρας ανέφερε ότι είδε μια διαφορά στην συμπεριφορά της Ρούλας Πισπιρίγκου και του Μάνου Δασκαλάκη: «Θυμάμαι όταν το παιδί είχε σημάδια βελτίωσης, ο μπαμπάς της, της μιλούσε, της έκανε μασάζ στα ποδαράκια όταν είχε επισκεπτήριο. Την μητέρα την έβλεπα πιο αποστασιοποιημένη, με ένα κινητό στο χέρι. Έβλεπα μια διαφοροποίηση αλλά δεν σημαίνει και κάτι».
- Πρόεδρος: Της έπιανε το χέρι να την χαϊδεύει.
- Μάρτυρας: Όχι, δεν ήταν εκδηλωτική.
- Πρόεδρος: Υπάρχει περίπτωση να μην την είδατε εσείς;
- Μάρτυρας: Είναι μεγάλος ο χώρος αλλά βλέπουμε όλα τα κρεβάτια. Έχουμε εικόνα των γονιών.
Έπειτα, πήρε τον λόγο η εισαγγελέας και ρώτησε την νοσηλεύτρια του Ρίου εάν μετά την αποσωλήνωση η μητέρα τους ζήτησε να έρθει πιο κοντά να το αγκαλιάσει, να το περιποιηθεί, να το κάνει λουτρό μαζί με τις νοσηλεύτριες. Η μάρτυρας απάντησε αρνητικά.
- Εισαγγελέας: Κάποια στιγμή λέτε στην κατάθεση σας ότι το πήρε αγκαλιά η μητέρα.
- Μάρτυρας: Ναι. Στα πλαίσια της τοποθετήσαμε την Τζωρτζίνα στην αγκαλιά της.
- Εισαγγελέας: Το ζήτησε η ίδια;
- Μάρτυρας: Όχι δεν το ζήτησε.
- Εισαγγελέας: Πώς αντέδρασε;
- Μάρτυρας: Ήταν θετική και κύλησε ομαλά. Είναι βέβαια δύσκολο να κρατήσει για πολλή ώρα λόγω της δυσκαμψίας.
«Αισθάνθηκα ότι άγχος της μητέρας ήταν μήπως η Τζωρτζίνα μιλούσε» είπε η κ. Φίφη σε ερώτηση της έδρας ότι δεν την είχε ρωτήσει ποτέ ευθέως αν θα έλεγε κάτι η μικρή Τζωρτζίνα.
- Έδρα: Όταν έγινε η αποσωλήνωση είπατε ότι η μητέρα ήταν αγχωμένη. Επικεντρώθηκε το άγχος της σε κάτι;
- Μάρτυρας: Η μητέρα δεν μίλησε, δεν είπε κάτι αλλά προσωπικά αισθάνθηκα ότι άγχος της ήταν μήπως η Τζωρτζίνα μιλούσε.
«Η Τζωρτζίνα καταλάβαινε – Δεν είδα ποτέ τη μητέρα να κλαίει»
Συγκινημένη ήταν και η άλλη νοσηλεύτρια του Ρίου, η κ. Σκιαδαρέση, σχεδόν καθ’ όλη την διάρκεια της εξέτασης της από το δικαστήριο. «Το παιδί το συνόδευε ο κ. Χασαπόπουλος εμφανώς συγκινημένος και θυμάμαι να μας λέει “προσέξτε αυτό το παιδί. Είναι το τρίτο παιδί της οικογένειας”. Φύγαμε πέρα του ωραρίου μας με την συνάδελφο, λόγω του περιστατικού. Το διάστημα που ήταν το παιδί στο Ωνάσειο, εγώ ήμουν σε άδεια. Επέστρεψα όταν το παιδί ξαναήρθε στο Ρίο».
Όπως είπε στην κατάθεσή της, η Τζωρτζίνα καταλάβαινε και οι αντιδράσεις της δεν ήταν απλά αντανακλαστικά.
- Πρόεδρος: Λέτε ότι ανταποκρινόταν με κίνηση των ματιών; Γελούσε το παιδί όταν της βάζατε βίντεο στο YouTube. Ήταν μήπως αντανακλαστικά;
- Μάρτυρας: Όχι, θεωρώ πως η Τζωρτζίνα καταλάβαινε. Αντιδρούσε στο αστείο. Κάποιες φορές ξεκαρδιζόταν το παιδί. Το θυμάμαι χαρακτηριστικά, της έδειχνε ένα κινούμενο η μαμά της και έλεγε «φοινικόδεντρο» και γελούσε. Της βάλαμε το οξύμετρο και το παιδί αντέδρασε και κατάλαβε ότι κάτι την ακούμπησε και μετά μου το έδειξε γυρνώντας την ματιά της σε μένα.
Ως προς την συμπεριφορά της μητέρας της μικρής Τζωρτζίνας, η κ. Σκιαδαρέση ανέφερε ότι δεν την είδε ποτέ να κλαίει.
- Πρόεδρος: Λέτε ότι η κατηγορούμενη ήταν ψύχραιμη και ψυχρή το οποίο δεν μπορείτε να καταλάβατε πως γίνεται αφού έχει χάσει δυο παιδιά.
- Μάρτυρας: Δεν έβγαλε ούτε μια φορά δάκρυα.
- Πρόεδρος: Δεν υπάρχουν περιπτώσεις γονέων που να μην συγκινούνται;
- Μάρτυρας: Εγώ δεν το έχω ξαναδεί.
Όπως ανέφερε, ο σύζυγος της κ. Σκιαδαρέση εργάζεται στο κέντρο που έκανε φυσικοθεραπείες η Τζωρτζίνα. «Της έκανε φυσικοθεραπείες ένας συνάδελφος του άντρα μου. Εγώ αυτό που θυμάμαι, τώρα που το λέμε, όταν το παιδί άκουσε το όνομα του φυσικοθεραπευτή της άλλαξε το πρόσωπο της, χαμογέλασε. Εμένα μου φάνηκε ότι από αυτό φάνηκε ότι είχε καλή σχέση με τον φυσικοθεραπευτή της».
«Ψυχρή μητέρα χωρίς συναίσθημα»
Και η τρίτη νοσηλεύτρια στην μονάδα Παίδων του Ρίου, η κ. Μπαϊλή, έκανε λόγο για ψυχρή μητέρα χωρίς συναίσθημα. Πρόκειται για τη νοσηλεύτρια που ανέλαβε βάρδια το επόμενο πρωί από την εισαγωγή της Τζωρτζίνας στην μονάδα Παίδων στο Ρίο.
- Πρόεδρος: Όσο ήταν στην ΜΕΘ έκανε κάποιο επεισόδιο σπασμών;
Μάρτυρας: Κανένα - Πρόεδρος: Λέτε ότι η συμπεριφορά της μητέρας ήταν ψυχρή και δεν εκδήλωνε πένθος. Τι δεν βλέπατε;
- Μάρτυρας: Δεν είχα δει πολλές φορές την μητέρα. Όσες φορές την είδα ήταν ψυχρή χωρίς συναίσθημα, κλάμα, πένθος τίποτα.
- Πρόεδρος: Κάποιοι άνθρωποι δεν εκδηλώνουν τα συναισθήματα τους διαφορετικά;
- Μάρτυρας: Εγώ καταθέτω αυτό που είδα, δεν ξέρω αν το εξέφραζε αλλιώς. Σε εμένα δεν έκανε καν ερωτήσεις.
Και η συνήγορος υπεράσπισης της κατηγορουμένης την ρώτησε για αυτή την φράση της:
- Συνήγορος: Γιατί έπρεπε να πενθεί όπως λέτε;
- Μάρτυρας: Γιατί είχε χάσει ήδη δύο παιδιά.
- Συνήγορος: Άρα αυτό το λέτε για τα παιδιά που είχε χάσει;
- Μάρτυρας: Μάλιστα.
Η Εισαγγελέας στις ερωτήσεις της επικεντρώθηκε στο θέμα της γαστροστομίας.
- Εισαγγελέας: Η γαστροστομία από ποιον δινόταν;
- Μάρτυρας: Από τις νοσηλεύτριες.
- Εισαγγελέας: Η μητέρα είχε κάποια ανάμειξη;
- Μάρτυρας: Από όσο ξέρω όχι.
Η νοσηλεύτρια κ. Μπαϊλή ρωτήθηκε και για το αν είχε πέσει στο τραπέζι το σύνδρομο Μινχάουζεν.
- Συνήγορος: Τέθηκε ποτέ κάποιο ζήτημα για την μητέρα;
- Μάρτυρας: Ναι τέθηκε το Μινχάουζεν
- Συνήγορος: Σας το είπε ο κ. Ηλιάδης;
- Μάρτυρας: Δεν μου το είπε ο κ. Ηλιάδης.
- Συνήγορος: Και ποιος σας το είπε;
- Μάρτυρας: Δεν θυμάμαι.
- Συνήγορος: Και πότε σας το είπαν αυτό;
- Μάρτυρας: Μετά την αποσωλήνωση του παιδιού.
Η δίκη συνεχίστηκε με την εξέταση της κ. Φίφης από τον Αλέξη Κούγια:
- Κούγιας: Γνωρίζετε αν η νοσηλεύτρια κ. Παπανίκου είναι συγγενής με τον κ. Δασκαλάκη;
- Μάρτυρας: Όχι. Γνωρίζω ότι δεν έχει συγγένεια ούτε εξ αίματος ούτε εξ αγχιστείας. Είναι ξαδέρφη του ξαδέρφου του κ. Δασκαλάκη.
- Κούγιας: Πώς έγινε η συζήτηση;
- Μάρτυρας: Μετά από μια επίσκεψη των γονιών μου το είπε. Για παραπάνω πληροφορίες μπορείτε να ρωτήσετε την ίδια.
- Κούγιας: Έχετε καταθέσει ότι έχετε γνώση της νοσηλείας από τις 11/4.
- Μάρτυρας: Έχω γνώση της νοσηλείας από τις 11/4 αλλά ήρθα στην εργασία μου έξι μέρες αργότερα.
- Κούγιας: Ποιος υπέδειξε εσάς τις 5 από τις 12 νοσηλεύτριες να έρθετε εδώ να καταθέσετε;
- Μάρτυρας: Δεν ξέρω πως γίνεται η επιλογή.
- Κούγιας: Τι γνωρίζατε εσείς από την λεγόμενη υπόθεση Πισπιρίγκου όταν θα πηγαίνατε για κατάθεση.
- Μάρτυρας: Στις 30/3 Μαρτίου είχε συλληφθεί αν δεν κάνω λάθος. Γνώριζα ότι κατηγορείται για..
- Κούγιας: Και πως το μάθατε γιατί κατηγορείται η κατηγορούμενη;
- Μάρτυρας: Από τις ειδήσεις, από αυτά που ακούγονταν.
- Κούγιας: Από την έκτη μέρα που ήταν στην εντατική αν συζητήσατε για το ποια είναι η κατάσταση του παιδιού.
- Μάρτυρας: Βεβαίως. Πώς είναι, σε τι κατάσταση ήταν το παιδί, πόσο καιρό είναι διασωληνωμένη κτλ.
- Κούγιας: Το παιδί αυτό είχε όραση
- Μάρτυρας: Όταν έπιασα δουλειά η όραση δεν μπορούσε να αξιολογηθεί, όσο ήταν διασωληνωμένο. 11 μέρες έμεινε διασωληνωμένο.
- Κούγιας: Όσο ήταν διασωληνωμένο γίνονταν τεστ αντιδράσεων;
- Μάρτυρας: Όχι γιατί το παιδί είναι κατεσταλμένο, σε βαθύ ύπνο.
- Κούγιας: Είχαν γίνει συζητήσεις πριν αποσωληνωθεί πως υπέστη την ανακοπή πόση ώρα γινόταν η διαδικασία ανανήψεως.
- Μάρτυρας: Είχα ακούσει ότι δεν ήξεραν λόγο ανακοπής.
- Κούγιας: Μπορούν οι νοσηλευτές να διασωληνώσουν το παιδί;
- Μάρτυρας: Οι νοσηλευτές όταν υπάρχει γιατρός δεν κάνουν διασωλήνωση.
- Κούγιας: Είναι σημαντικό το χρονικό διάστημα μεταξύ ανακοπής και αναζωογόνησης;
- Μάρτυρας: Είναι σημαντικός ο χρόνος από την ώρα που θα γίνει η ανακοπή μέχρι την ώρα που θα ξεκινήσει η ΚΑΡΠΑ.
- Κούγιας: Είχατε ρωτήσει τους συναδέλφους τι προβλήματα έχει αν έχει κάνει ΚΑΡΠΑ πάνω από κάτι λεπτά;
- Μάρτυρας: Όταν τα παιδιά είναι σε καταστολή δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε. Πάνω από τριάντα ξέρω ότι έχουν ανανήψει και χωρίς προβλήματα. Θυμάμαι σίγουρα ένα παιδί. Ήταν αγόρι, ήταν βρέφος.
- Κούγιας: Θυμάστε παιδί στην ηλικία της Τζωρτζίνας που να έχει υποστεί ανακοπή και αναζωογόνηση πάνω από τριάντα λεπτά και να μην είχε κανένα πρόβλημα;
- Μάρτυρας: Όχι γενικότερα δεν έχω ξαναδεί τέτοιο περιστατικό.
- Κούγιας: Ο κ. Ηλιάδης είπε ότι πάγωσε τον εγκέφαλο του παιδιού. Το ξέρετε;
- Μάρτυρας: Ναι το ξέρω χρησιμοποίησε πρωτόκολλο υποθερμίας.
- Κούγιας: Τι είχε το παιδί στις 19/1 που μπήκε στην ΜΕΘ Ρίου
- Μάρτυρας: Ήταν η πρώτη εισαγωγή μετά από αναφερόμενους σπασμούς στην παιδιατρική.
- Κούγιας: Γνωρίζετε τι συνέβη από την ώρα που μπήκε στην ΜΕΘ στις 26/1.
- Μάρτυρας: Στις 24/1 δεν είχε παρουσιάσει κανέναν επεισόδιο σπασμών και πήγε στην παιδιατρική.
- Κούγιας: Άρα δεν ξέρετε για τις πρώτες τρεις μέρες;
- Μάρτυρας: Όχι.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163