Την κατάργηση του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου σε συνέντευξη τύπου όπου παρουσιάστηκαν ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας οι οποίοι τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση από την Τετάρτη 6 Μαρτίου και μέχρι την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019. Με τα δύο σχέδια νόμου όπως τόνισε ο κ. Καλογήρου προωθούνται τρεις βασικές αλλαγές, εξορθολογίζονται τα ποινικά αδικήματα, εισάγεται νέο πλαίσιο ποινών και νέα δικονομία με το «βλέμμα» στραμμένο στην ταχύτητα και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Κοινώς η ποινική δίκη… αλλάζει!
Νόμος περί καταχραστών
Ο νόμος περί καταχραστών του δημοσίου 1608/50 καταργείται μετά μετά από 70 χρόνια. Η πρώτη και κύρια αλλαγή με την κατάργηση του είναι πως πλέον οι καταχραστές του δημοσίου δεν θα βρίσκονται αντιμέτωποι με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Η ανώτατη προβλεπόμενη ποινή θα είναι αυτή των 15 ετών.
Η προωθούμενη διάταξη δημιουργεί εύλογα το ερώτημα τι θα γίνει με τις εκκρεμείς δίκες. Όπως διευκρίνισε ο πρόεδρος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, Χριστόφορος Αργυρόπουλος, εάν η δίκη δεν έχει τελειώσει και οι νέες διατάξεις έχουν ήδη ψηφιστεί πριν την απόφαση, τότε θα εφαρμοστεί όπως προβλέπει το Σύνταγμα ο νέος ευνοϊκότερος νόμος. Θα υπάρξει όμως και μεταβατική διάταξη.
Ο κ. Αργυρόπουλος τόνισε ότι το η αλλαγή στο νομικό πλαίσιο για τους καταχραστές του Δημοσίου κρίθηκε αναγκαία λόγω των δεισλητουργιών που παρατηρήθηκαν όπως με την περίπτωση της καθαρίστριας από το Βόλο η οποία οδηγήθηκε στη φυλακή.
Με τις νέες διαταξεις ως καταχρηστής σε βάρος του δημοσίου θεωρείται εκείνος ο οποίος με τις παράνομες συμπεριφορές του ( απιστίες, πλαστογραφίες, ψευδείς βεβαιώσεις και άλλα αδικήματα) προκαλεί ζημιά στο δημόσιο. Ως δημόσιο ορίζεται από τον νέο Ποινικό Κώδικα, το δημόσιο, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοςίου Δικαίου, όχι όμως άλλοι φορείς ιδιωτικής νομικής φύσεως που μπορεί να διαχειρίζονται δημόσια περιουσία. Επίσης στο δημόσιο δεν περιλαμβάνονται τα πιστωτικά ιδρύματα.
Ευνοϊκότερη μεταχείριση στην ποινική δίκη εφόσον… πληρώσεις
Με τις νέες ρυθμίσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προβλέπονται για όλα τα κακουργήματα διαδικασίες ποινικής διαπραγμάτευσης. Αυτό σημαίνει πως εάν ο κατηγορούμενος ως καταχραστής του Δημοσίου, μέχρι και την έναρξη της δικής του, πληρώσει και αποκαταστήσει τη ζημία, θα τύχει ευνοϊκότερης μεταχείρισης ή και θα αθωωθεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται ειδική παραγραφή 20 χρόνων για τα αδικήματα σε βάρος του δημοσίου.
Επίσης, όπως διευκρίνιστικε κατά την παρουσίαση των νέων διατάξεων υπάρχει και η αυστηρή νομοθεσία για το ξέπλυμα που προβλέπει δημεύσεις και χρηματικές ποινές ανάλογες με τη ζημιά του δημοσίου για τους καταχραστές.
Νέος Ποινικός Κώδικας
Ο νέος Ποινικός Κώδικας έρχεται να αντικαταστήσει τον προηγούμενο ο οποίος συμπληρώνει 70 χρόνια ζωής.
Βασικό χαρακτηριστικό του σχεδίου του νέου Ποινικού Κώδικα είναι πως αλλάζει το σύστημα ποινών. Καταργούνται όλα τα πταίσματα,από τα οποία όσα δεν κρίνονται σοβαρά θα τιμωρούνται ως διοικητικές παραβάσεις με πρόστιμα και όσα κρίνονται ως σοβαρά μετατρέπονται σε πλημμελήματα.
Η δεύτερη σημαντική τομή είναι ότι καταργείται η μετατροπή της ποινής σε χρηματική.
Πλέον η μετατροπή θα μπορεί να πραγματοποιείται μόνο σε κοινωφελή εργασία. Η ποινή της κοινωφελούς εργασίας θα εκτελείται σε δημόσιες υπηρεσίες, και ΟΤΑ.
Αυτό γίνεται όπως είπε ο πρόεδρος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής ποινικολόγος Χριστόφορος Αργυρόπουλος “γίνεται για να περιοριστεί ο εγκλεισμός στις φυλακές που αποκοινωνικοποιεί τον ανθρωπο”.
Παράλληλα, τα πλημμελήματα πλέον θα διαχωρίζονται στα ελαφρά και τα βαριά.
– Τα ελαφρά πλημμελήματα που τιμωρούνται με ποινές ως τρία χρόνια φυλάκιση. Οι ποινές για αυτά τα αδικήματα αναστέλλονται πάντα , πλην εξαιρέσεων υποτροπής.
Μπορεί όμως να δοθεί και αναστολή στην εκτέλεση της ποινής με όρους για παράδειγμα αποζημίωση του παθόντος η απαγόρευση εξόδου η υποχρέωση να εμφανίζεται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής.
– Τα βαριά πλημμελήματα τιμωρούνται από τρία ως πέντε χρόνια οι ποινές θα εκτίονται.
– Για τα κακουργήματα θα επιβάλλονται ποινές από πέντε έως δεκαπέντε έτη ενώ εάν συντρέχει λόγος μείωσης της ποινής αναγνωρίζεται περισσότερες από μία ελαφρυντικές περιστάσεις. Επίσης, ωστόσο, ρόλο στη ποινή θα παίζει και το εάν ο κατηγορούμενος δυσχέρανε την ποινική δίωξη ή κινήθηκε από ρατσιστικά ή ομοφοβικά κίνητρα.
Νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας
Κομβικό ρόλο αποκτά πλέον ο Εισαγγελέας και διευρύνονται οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες του.
Πλέον, ο Εισαγγελέας θα έχει όλες τις αρμοδιότητες του ανακριτή εκτός από την προφυλάκιση. Δηλαδή θα ερευνά τα πάντα και θα προβαίνει σε κάθε ενέργεια. Επίσης,θα είναι ο πρωταγωνιστής σε μια σειρά νέων θεσμών με στόχο την αποκατάσταση της ζημιάς ( σε οικονομικά εγκλήματα) και τον συμβιβασμό πριν από τις δίκες προκειμένου να επιταχυνθεί η απονομή της δικαιοσύνης.
Παράλληλα,εισάγονται οι εξής νέοι θεσμοί :
– Ποινική διαταγή. Θα αφορά τα αδικήματα με ποινές έως ενός χρόνου. Ο εισαγγελέας θα μπορεί να θέτει στο αρχείο τις υποθέσεις, όταν κρίνει ότι δεν είναι σοβαρές και δεν αφορούν το δημόσιο συμφέρον.
– Αποχή από την ποινική δίωξη. Θα αφορά βαρύτερα πλημμελήματα και κακουργήματα.
Στα πλημμελήματα με ποινές ως τρία έτη ο εισαγγελέας θα μπορεί να μην ασκεί ποινική δίωξη, όταν έχει αποκατασταθεί η παρανομία και η διαταξή του θα επικυρώνεται από δικαστή. Για παράδειγμα στις περιπτώσεις των διώξεων για καταβολή εισφορών δεν θα ασκείται δίωξη αν ο κατηγορούμενος τακτοποιήσει την οφειλή του. Το ίδιο θα γίνεται κι αν έχει βγάλει δίπλωμα οδηγήσεως ο κατηγορούμενος για τη συγκεκριμένη παράβαση.
-Στα κακουργήματα ( οικονομικά εγκλήματα και άλλα) αν έχει αποκατασταθεί η ζημιά ολόκληρη και έχει μεταμεληθεί ο δράστης ο εισαγγελέας θα αναστέλλει την έρευνα για τρία χρόνια. Αν μέσα στα τρία χρόνια ο δράστης δεν κάνει άλλο αδίκημα τότε η υπόθεση θα μπαίνει στο αρχείο. Και εδώ η διάταξη του εισαγγελέα θα επικυρώνεται από δικαστή.
– Ποινική συνδιαλλαγή
Ο Εισαγγελέας θα μπορεί να προτείνει ποινή στον κατηγορούμενο πριν την άσκηση ποινικής δίωξης με δεδομένη την πλήρη αποκατάσταση της ζημιάς. Αν ο κατηγορούμενος το δεχθεί η υπόθεση δεν θα φθάνει στο ακροατήριο και η ποινή θα είναι η συμφωνηθείσα.
– Ποινική Διαπραγμάτευση
Ο Εισαγγελέας, όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με επιτυχία, θα διαπραγματεύεται με τον κατηγορούμενο σε κάθε στάδιο της ποινικής διαδικασίας και θα έρχεται σε συμφωνία μαζί του για την ολική η μερική αποκατάσταση της ζημιάς και την ποινική του μεταχείριση. Δηλαδή θα του προτείνει μειωμένη ποινή.
Αναγκαία προϋπόθεση η ομολογία ενοχής από τον κατηγορούμενο.
Από τους παραπάνω θεσμούς εξαιρούνται τα εγκλήματα βίας (ληστείες, βιασμοί,ανθρωποκτονίες και άλλα).
Φωτογραφίες αρχείου: Intime
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163