Πρόκειται για τις ανασκαφικές εργασίες που διήρκησαν από τις 28 Μαΐου έως τις 6 Ιουλίου 2018 και οι οποίες πραγματοποιήθηκαν και φέτος υπό τη Διεύθυνση του αρχαιολόγου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Γιάννου Κουράγιου, χάρη στις ευγενικές χορηγίες των Αθανασίου και Μαρίνας Μαρτίνου (ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ), των Ιδρυμάτων Α.Γ. Λεβέντη, Π&A Κανελλοπούλου και Ι.Λάτση και του ΔΙ .ΚΕ.ΜΕΣ/CYA.
«Η φετινή ανασκαφή επικεντρώθηκε στις περιοχές γύρω από το τέμενος και στα κτίρια Ζ και Ρ. Τα αποτελέσματά της ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικά για την τοπογραφία και οργάνωση του αρχαϊκού ιερού», σημειώνει σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που μεταξύ άλλων ενημερώνει τα εξής:
* «Στην περιοχή νότια του αρχαϊκού τεμένους, όπου αναπτύσσονται οι βοηθητικές εγκαταστάσεις του ιερού, η έρευνα συνεχίστηκε στο λεγόμενο Ανατολικό Συγκρότημα. Μέχρι το 2017 είχαν έρθει στο φως δώδεκα χώροι αυτού συνολικής έκτασης 180 τ.μ. Φέτος, αποκαλύφθηκε τμηματικά ένας ακόμη μεγάλος χώρος ορατών διαστάσεων 12 x 3μ. με δάπεδο από μεγάλου μεγέθους σχιστόπλακες. Πιθανότατα πρόκειται για κάποια αυλή. Η ανασκαφή απέδωσε πληθώρα κεραμεικής αρχαϊκών και κλασικών χρόνων από διαφόρων τύπων αγγεία (λεκάνες, φιάλες, σκύφοι, λύχνοι, αμφορείς).
* Σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα από τη διερεύνηση των διαφορετικών φάσεων κατασκευής του συγκροτήματος. Κάτω από τα δυτικότερα δωμάτιά του ήρθε στο φως ένα πρωιμότερο δίχωρο κτίσμα ορθογώνιας κάτοψης, ορατών διάστασεων 8 x 3,20μ, το οποίο με βάση τα ευρήματα χρονολογείται στο α΄μισό του 6ου αι.π.Χ. Στο εσωτερικό του βρέθηκαν -στην αρχική θέση τους- τετράπλευρη εσχάρα και μαγειρικό αγγείο. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν σε πολλούς χώρους πρωιμότερα δάπεδα και εντοπίστηκαν τα κατώφλια των αρχικών εισόδων που είχαν σφραγιστεί. Έγινε σαφές ότι και σε αυτή την περιοχή του ιερού είχαν λειτουργήσει κτίρια πριν την ανέγερση του αρχαϊκού ναού στα μέσα του 6ου αι.π.Χ.
* Απρόσμενη ήταν η εξέλιξη της έρευνας στην περιοχή βόρεια της Βόρειας Στοάς και του Κτιρίου Ε, αφού σε απόσταση μόλις 2μ από αυτό αποκαλύφθηκε ένα νέο κτίριο, το Κτίριο Τ (διαστάσεις: 7,80 x 7,45μ). Αποτελείται από δύο δωμάτια με ανεξάρτητες εισόδους και δύο αίθριους χώρους μπροστά (βόρεια) από κάθε δωμάτιο. Κατά την ανασκαφή του κτιρίου ήρθαν στο φως πολλά μεταλλικά αντικείμενα, καθώς και γραπτή κεραμεική που χρονολογείται στο α΄μισό/μέσα του 6ου αι.π.Χ.».
Ευρήματα με εγχάρακτες επιγραφές
Ποικίλα ήταν και τα κινητά ευρήματα της ανασκαφής. «Ενδεικτικά αναφέρονται περισσότεροι από 15 μελαμβαφείς λύχνοι και 15 θραύσματα αγγείων με εγχάρακτες επιγραφές (ΑΠ, ΑΠΟΛ), θραύσματα “μηλιακών” αμφορέων και μελαμβαφών κυλίκων, θραύσματα ερυθρόμορφων κρατήρων, καθημερινής χρήσης αγγεία όπως ηθμοί, λεκάνες, πρόχοι, αλατοδοχεία, φιάλες κ.α. και πολλά μεταλλικά αντικείμενα (χάλκινη λόγχη, ήλοι, πύρροι, αγκίστρια κ.α.)», αναφέρει η ανακοίνωση, ενώ ως προς τις αναστηλωτικές εργασίες, που διήρκησαν 4 εβδομάδες, σημειώνεται ότι «στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία, αφού μετά την τοποθέτηση και του τρίτου κίονα του ναού και του επιστυλίου πάνω από αυτόν το μνημείο έχει αποκτήσει ξανά την τρίτη διάστασή του και ο επισκέπτης μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος και το μεγαλείο του ακόμα και από την απέναντι ακτή της Αντιπάρου. Παράλληλα, με τις αναστηλωτικές εργασίες πραγματοποιήθηκαν και εργασίες συντήρησης τοιχοποιιών στα κτίρια Μ και Ν» καταλήγει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.
Στις έρευνες συμμετείχαν, εκτός από τα μέλη της επιστημονικής ομάδας, πολλοί φοιτητές και αρχαιολόγοι από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Οι ανασκαφές στη θέση Μάντρα στο Δεσποτικό, που ξεκίνησαν πριν από περίπου 20 χρόνια, έχουν φέρει στο φως ένα εκτεταμένο λατρευτικό συγκρότημα αφιερωμένο στον Απόλλωνα που γνώρισε σημαντική ακμή στην Ύστερη Αρχαϊκή περίοδο, ενώ λατρευτικές δραστηριότητες τεκμηριώνονται στην ίδια θέση ήδη από τη Γεωµετρική εποχή.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163