«Άδειασμα» στην Τουρκία και στη συμφωνία που υπέγραψε ο Ερντογάν με τη Λιβύη για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο χαρακτηρίζεται η δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. Μια δήλωση που, ίσως για πρώτη φορά, είναι ξεκάθαρη υπέρ της Ελλάδας και των δικαιωμάτων της στην περιοχή και η οποία έρχεται λίγες μέρες πριν από τη διεθνή διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο, στην οποία υπενθυμίζεται πως δεν έχει προσκληθεί η Ελλάδα!
Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε «προκλητικό» και «αντιπαραγωγικό» το μνημόνιο κατανόησης που υπέγραψε η Τουρκία με την κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης. Και κυρίως αναγνώρισε ότι ισχυρισμοί της Τουρκίας αντίκεινται προς το διεθνές δίκαιο, το οποίο προβλέπει ότι τα νησιά έχουν ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές περιοχές όσον αφορά την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σημείωσε ότι «οι αποφάσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων κρατών δεν βοηθούν (και) είναι προκλητικές. Επιπλέον, σε αντίθεση με όσα προτείνει η Τουρκία, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο όπως αποκρυσταλλώνεται στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά έχουν γενικά δικαίωμα στην ΑΟΖ και στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στον ίδιο βαθμό με οποιαδήποτε άλλη χερσαία περιοχή».
Δεν λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα της Ελλάδας
Ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας επέμεινε ότι η ανακοίνωση της υπογραφής του μνημονίου κατανόησης Άγκυρας-Τρίπολης «προκάλεσε εντάσεις στην περιοχή, είναι αντιπαραγωγική και προκλητική». Υπενθύμισε ότι το κείμενο δεν λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων κρατών, καθώς περιλαμβάνει θαλάσσιες περιοχές οι οποίες ανήκουν ή διεκδικούνται από την Ελλάδα.
«Σημειώνουμε ότι η Ελλάδα έχει επίσης αλληλεπικαλυπτόμενες θαλάσσιες διεκδικήσεις στη περιοχή που περιλαμβάνεται στο μνημόνιο κατανόησης Τουρκίας-Λιβύης για την οριοθέτηση. Ως πάγια πολιτική, ενθαρρύνουμε τα κράτη να επιλύουν τις διαφορές τους ειρηνικά, με βάση το διεθνές δίκαιο», είπε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Σημείωσε ότι παρότι οι ΗΠΑ δεν λαμβάνουν γενικά θέση για τις διαφορές θαλάσσιας δικαιοδοσίας άλλων κρατών, στη συγκεκριμένη περίπτωση καλούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να αποφύγουν κάθε ενέργεια στην οποία ελλοχεύει κίνδυνος να κλιμακωθούν περαιτέρω οι εντάσεις σε μια χρονικά ευαίσθητη συγκυρία για την ανατολική Μεσόγειο.
Οι εξελίξεις «καταδεικνύουν τον κίνδυνο η σύγκρουση στη Λιβύη να λάβει ευρύτερες, περιφερειακές διαστάσεις και την επείγουσα ανάγκη να εργαστούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη προς λύση μέσω διαπραγμάτευσης».
Αμερικανικές κυρώσεις στην Τουρκία
Ερωτηθείς αν το μνημόνιο κατανόησης εκθέτει την Τουρκία στον κίνδυνο αμερικανικών κυρώσεων όπως προβλέπεται σε προεδρικό εκτελεστικό διάταγμα του 2016 για τη Λιβύη, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε ότι «οι ΗΠΑ δεν κάνουν προαναγγελίες, ούτε προδικάζουν τις αποφάσεις που λαμβάνουν περί κυρώσεων».
Σε ερώτηση για την τοποθέτηση του εκπροσώπου του αμερικανικού ΥΠΕΞ για το μνημόνιο κατανόησης Τουρκίας-ΚΕΣ, στέλεχος του ελληνικού λόμπι στην Ουάσιγκτον υπενθύμισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μια τοποθέτηση που είχε κάνει πριν από δύο χρόνια ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Όπως εξήγησε, ο αξιωματούχος είχε πει, κατά τη διάρκεια κλειστής ενημέρωσης στους εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας, ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αφήσουν την Τουρκία να δημιουργήσει τετελεσμένα στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, καθώς η Κίνα παρακολουθεί τις αμερικανικές αντιδράσεις σε θέματα του δικαίου της θάλασσας, τα οποία έχουν αντίκτυπο στις διενέξεις που αφορούν την Νότια Σινική Θάλασσα.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163