Συγγενείς, φίλοι, θαυμαστές, άνθρωποι που απλά τον γνώρισαν και κυρίως όσοι συνεργάστηκαν μαζί του βρέθηκαν το μεσημέρι του Σαββάτου (25.02.2017) στο Α’ Νεκροταφείο για να αποχαιρετίσουν τον Νίκο Κούνδουρο. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης, που με τις ταινίες του είχε τιμήσει την Ελλάδα στο εξωτερικό, έφυγε από τη ζωή την περασμένη Τετάρτη (22.02.2017) σε ηλικία 90 ετών. Το τελευταίο διάστημα νοσηλευόταν με αναπνευστικά προβλήματα.
Ήταν όλοι εκεί για να αποχαιρετίσουν τον «αιώνιο έφηβο» του ελληνικού κινηματογράφου και να σταθούν δίπλα στην οικογένειά του, τη σύζυγό του Σωτηρία και τα παιδιά του, Σήφη και Διαλεχτή. Συγγενείς και φίλοι, άνθρωποι της τέχνης και της πολιτικής, ανάμεσά τους και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αλλά και απλός κόσμος.
Η λέξη αθάνατος “έσπασε” τη σιωπή την ώρα που το φέρετρο με τον Νίκο Κούνδουρο έβγαινε από την Εκκλησία για να οδηγηθεί ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες που γνώρισε η Ελλάδα στην τελευταία του κατοικία. Το φέρετρο σήκωσαν τους ώμους του φίλοι του Νίκου Κούνδουρου, μεταξύ των οποίων ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος και ο Νίκος Σηφουνάκης.
Στο Πρώτο Νεκροταφείο βρέθηκε και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης καθώς επίσης και η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδρου αλλά και ο πρώην υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης. Παραβρέθηκαν επίσης ο υφυπουργός Παιδείας Κώστας Ζουράρις, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο Μανώλης Γλέζος, ο Θοδωρής Δρίτσας, ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Μανούσος Μανουσάκης, ο Φώτης Κουβέλης, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Σιούφας, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, ο Κώστας Λαλιώτης, ο Βασίλης Λέκκας, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο Παντελής Βούλγαρης, η Ιωάννα Καρυστιάνη, η Όλγα Μαλέα, ο Γιάννης Βογιατζής, ο Φαίδων Γεωργίτσης, ο Ηλίας Νικολακόπουλος, ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, και πολλοί άλλοι.
Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, η Μαριάννα και ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, η Εταιρία Ελλήνων Σκηνοθετών, ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο Αγίου Νικολάου Κρήτης, ο ΣΥΡΙΖΑ, το Δ.Σ. της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, η οικογένεια Μάνου Χατζιδάκι, το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννη ήταν ανάμεσα σε εκείνους που έστειλαν και στεφάνια.
Με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών Πάνου Σκουρλέτη, η κηδεία του Νίκου Κούνδουρου έγινε δημοσία δαπάνη. Η οικογένεια έχει ζητήσει αντί στεφάνων να κατατεθούν χρήματα στη μνήμη του στην «Κιβωτό του Κόσμου» και στο «Χαμόγελο του Παιδιού».
Επικήδειους λόγους εκφώνησαν ο ακαδημαϊκός Άγγελος Δεληβορριάς, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ο πρώην υπουργός Νίκος Σηφουνάκης και ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών Χάρης Παπαδόπουλος.
«Αν βρισκόμαστε σήμερα εδώ μαζεμένοι δεν είναι για να τον αποχαιρετίσουμε. Ο Νίκος θα παραμείνει κοντά μας ζωντανός για να μας συντροφεύει, να μας εμψυχώνει και να μας εμπνέει, ακριβώς όπως το έκανε ασταμάτητα με μια ακατάβλητα δυναμική δημιουργικότητα χρόνια τώρα», δήλωσε ο κ. Δεληβορριάς, που απηύθυνε το «ύστατο χαίρε» στον σπουδαίο σκηνοθέτη. «Ο Νίκος Κούνδουρος θα μας προτρέπει πάντα με το υπόδειγμα του έργου του, με τον χαρακτήρα του να υπολογίζουμε τη σημασία της αξίας των μικρών πραγμάτων. Ήταν εκρηκτικός, άμεσος, αυθόρμητος, εκδηλωτικός, ευαίσθητος, ευσυγκίνητος, συμμέτοχος και πρόθυμος για κάθε καλό. Ο Νίκος Κούνδουρος ήταν ένας λεβέντης που παρέμεινε έφηβος», συμπλήρωσε.
«Ο Νίκος Κούνδουρος ήταν πάντα εκεί και παντού. Ήταν πάντα εκεί παρών και δεν θα μιλήσω για τη δράση και το έργο του. Διότι ο Νίκος ήταν πολλά άλλα πράγματα. Πέρα από τις ταινίες του, τα κείμενά του, τις εικόνες, τις αγιογραφίες ή τις ερωτογραφίες που φιλοτεχνούσε, τα σπίτια που έχτιζε με τα χέρια του, τα έπιπλα που κατασκεύαζε για να τα χαρίσει στους φίλους του, πέρα από την ανεπανάληπτη ομορφιά του, τη λεβεντιά, την παρρησία και τον εκρηκτικό του λόγο, τη διεισδυτική, ειρωνική, χιουμοριστική, γενναιόδωρη ματιά του, ομόρφαινε τη ζωή, τη δική του και μαζί όλων των άλλων», είπε μεταξύ άλλων στον δικό του λόγο ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς.
«Η Λέσβος και το Μουσείο- Ελαιοτριβείο Βρανά αποχαιρετούν σήμερα με οδύνη, αλλά και με αγάπη και ευγνωμοσύνη, τον άνθρωπο που επί 20 χρόνια, από τη θέση του προέδρου του ΔΣ, εργάστηκε ακούραστα για την αποκατάσταση και αναστήλωση αυτού του μοναδικού μνημειακού συγκροτήματος του 19ου αιώνα. Ενός αρχιτεκτονικού μνημείου το οποίο αποτελεί ταυτόχρονα ένα ευδιάκριτο ίχνος της καταγωγής του μεγάλου μας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη», σημείωσε από τη μεριά του ο Νίκος Σηφουνάκης, αρχιτέκτων, πρώην υπουργός, Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Αρχιπέλαγος.
«Η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών αποχαιρετά σήμερα τον τελευταίο μεγάλο του ελληνικού κινηματογράφου. Είμαστε όλοι εδώ, νέοι και παλιοί σκηνοθέτες να σου πούμε το τελευταίο αντίο. Το γελαστό παιδί τραγουδά στη γειτονιά των αγγέλων αφού μας γνώρισε τη ‘Μαγική Πόλη’. Άνοιξε δρόμους σε όλους, έβγαλε την Ελλάδα από τα σύνορα. Μας έμαθε πως για να δεις τα άστρα, πρέπει να σηκώσεις κεφάλι», τόνισε στον λόγο του ο Χάρης Παπαδόπουλος.
Ο Νίκος Κούνδουρος είχε γεννηθεί στην Αθήνα στις 15 Δεκεμβρίου του 1926 αλλά οι γονείς του, από ατελείωτες γενιές Κρητικοί, δεν ανέχονταν να πολιτογραφηθεί σαν Αθηναίος. Για τον λόγο αυτό τον είχαν μεταφέρει νεογέννητο στην Κρήτη, τυλιγμένο σε μία πάνα, ώστε να γραφτεί στα δημοτολόγια του Αγίου Νικολάου της Κρήτης.
Ήταν γιος του δικηγόρου και πολιτικού Ιωσήφ Κούνδουρου. Σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας από την οποία και αποφοίτησε το 1948. Κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε ενταχθεί στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, και μετά τον πόλεμο εξορίστηκε στη Μακρονήσο, λόγω των αριστερών φρονημάτων του.
Στα 28 του χρόνια αποφάσισε να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως σκηνοθέτης με τη Μαγική Πόλη (1954), όπου συνδύασε τις επιρροές του από το νεορεαλισμό με την εικαστική του ματιά. Με το σύνθετο και πρωτοποριακό έργο Ο Δράκος (1956), ο Νίκος Κούνδουρος καθιερώνεται. Ακολούθησαν “Οι παράνομοι” (1958), «Το ποτάμι» (1959), «Μικρές Αφροδίτες» (1963), «Το πρόσωπο της Μέδουσας» (1967), «Τα τραγούδια της φωτιάς» (1974), «1922» (1978) κ.ά.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗΣ