Η τραγωδία στα Τέμπη με τη μοιραία σύγκρουση των δυο τρένων πέρα από τις τρομακτικές και εγκληματικές ελλείψεις στον τομέα της ασφάλειας στην κίνηση των σιδηρόδρομων έφερε στην επιφάνεια και το θέμα της εκπαίδευσης του προσωπικού του ΟΣΕ.
Ο Ισίδωρος Σαπουνάς Διευθυντής Σιδηροδρόμου Λουξεμβούργου μίλησε (με αφορμή φυσικά την τραγωδία με τα δυο τρένα στα Τέμπη) στην εκπομπή Συνδέσεις της ΕΡΤ για το πως εκπαιδεύονται οι μηχανοδηγοί στην Ευρώπη και τι ισχύει με τις βάρδιες των σταθμαρχών.
Μαζί του ήταν καλεσμένος και ο μηχανοδηγός των ελληνικών σιδηροδρόμων, Αλέξανδρος Ιορδανίδης, ο οποίος μίλησε φυσικά για το μοιραίο δυστύχημα με τα τρένα στα Τέμπη, αλλά εξήγησε και το τι ισχύει στην Ελλάδα στο θέμα της εκπαίδευσης των ανθρώπων που οδηγούν τα τρένα.
Δυο χρόνια η θεωρητική εκπαίδευση στο εξωτερικό.
Οι διαφορές στην εκπαίδευση είναι μεγάλες. Για παράδειγμα στην Ευρώπη η θεωρητική εκπαίδευση διαρκεί 2 χρόνια και μετά οι υποψήφιοι πρέπει να δώσουν εξετάσεις, ενώ στην Ελλάδα στους 6 μήνες θεωρείται ότι ο μηχανοδηγός έχει πάρει ήδη την βασική θεωρητική κατάρτιση.
Ο Ισίδωρος Σαπουνάς Διευθυντής Σιδηροδρόμου Λουξεμβούργου, που έχει δουλέψει και σε άλλες εταιρείες σιδηροδρόμων στην Ευρώπη, εξήγησε πως λειτουργεί το σύστημα εκπαίδευσης μηχανοδηγών στο εξωτερικό.
«Οι μηχανοδηγοί στην Κεντρική Ευρώπη, όχι μόνο στο Λουξεμβούργο, αλλά όχι μόνο οι μηχανοδηγοί, όλο το υπηρετικό προσωπικό έχει δύο χρόνια εκπαίδευσης. Στους 9 πρώτους μήνες υπάρχει μια αξιολόγηση στον κάθε εργαζόμενο σε οποιαδήποτε θέση, αλλά η διάρκεια της θεωρητικής κατάρτισης της εκπαίδευσης διαρκεί δύο χρόνια.
Υπάρχουν επίσης κάποια πρακτικά κομμάτια σε προσομοιωτές, σε εικονικά περιβάλλοντα και μετά από τα δύο χρόνια, εφόσον περάσεις εξετάσεις έχει δύο ευκαιρίες να δει τι θα κάνει και που θα πάει. Ο σιδηρόδρομος είναι πάντα δύο ευκαιρίες. Τότε μπορεί να ξεκινήσει στον τόπο που θα εργαστεί στο σταθμό του, ώστε να έχει τοπική γνώση. Το ίδιο και μηχανοδηγός. Οι μηχανοδηγοί που χρησιμοποιούν ή δουλεύουν σε μια γραμμή πρέπει να είναι ειδικευμένοι σε αυτή τη γραμμή», τόνισε ο Ισίδωρος Σαπουνάς.
Πως γίνονται οι βάρδιες των σταθμαρχών
Όσο για το πόσα άτομα υπάρχουν στη βάρδια των σταθμαρχών ο Διευθυντής Σιδηροδρόμου Λουξεμβούργου είπε: «Την εμπειρία την έχω από όλους τους σιδηροδρόμους που δούλεψα στην Ευρώπη, από τους γερμανικούς σιδηροδρόμους κυρίως και ως σύμβουλος και σε άλλους σιδηροδρόμους. Εξαρτάται από το μέγεθος του σταθμού.
Το Βέλγιο εισήγαγε το τελευταίο διάστημα και το ακολούθησε και το Λουξεμβούργο, όπου και άλλοι σιδηρόδρομοι, το λεγόμενο διπλό ζευγάρι μάτια. Υπάρχει ένας traffic controller, υπάρχει ένας σταθμάρχης, ένας δεύτερος σταθμάρχης, ο οποίος είναι ο security controller που αναλαμβάνει θέματα ασφαλείας.
Δηλαδή είναι δύο πάντα. Σε μεγάλους σταθμούς έχουμε επίσης και δύο κλειδούχους δηλαδή οι άνθρωποι, τα πόστα τα οποία είναι συγκεντρωμένα μόνο στη μεταχείριση των ψαλιδιών μέσα από τα κλειδιά και στη σωστή κατεύθυνση αυτών των τρένων. Αυτό όμως, εξαρτάται από το μέγεθος του σταθμού. Σε μικρότερους σταθμούς ο σταθμάρχης μπορεί να είναι και κλειδούχος».
Τα κέντρα ελέγχου κυκλοφορίας
Ο Ισίδωρος Σαπουνάς εξήγησε με αροφμή την σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη με τη σύγκρουση των δυο τρένων και το πως λειτουργούν τα μέτρα ασφαλείας στο εξωτερικό. «Όταν υπάρχει μια απόκλιση από το δρομολόγιο από την ομαλή λειτουργία της κυκλοφορίας, ή υπάρχει βλάβη στα συστήματα ασφαλείας, τότε αναλαμβάνει την ευθύνη ο σταθμάρχης ή ο ρυθμιστής ελέγχου κυκλοφορίας. Υπάρχουν κέντρα ελέγχου κυκλοφορίας».
«Προφανώς σε εκείνη την φάση που πρέπει να επέμβει ο σταθμάρχης και να δώσει μια γραπτή ή προφορική εντολή σε μερικές περιπτώσεις στο χώρο του, όπως ο σταθμός, έχει περιορισμένα τμήματα γραμμών τα οποία ελέγχει, αναλαμβάνει πλήρως επίσης την ευθύνη της κυκλοφορίας. Αυτό το γνωρίζουν επίσης οι εργαζόμενοί μας, όχι μόνο στο Λουξεμβούργο. Είμαι υπεύθυνος στο τμήμα της συντήρησης έργων, υποδομών και μοντέρνων τεχνολογιών ασφαλείας για το Λουξεμβούργο, αλλά και το τμήμα της κυκλοφορίας στο Λουξεμβούργο, είναι οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί στο επιχειρησιακό προσωπικό και γνωρίζουν τι ευθύνη φέρουν σε αυτές τις περιπτώσεις», συμπλήρωσε ο Ισίδωρος Σαπουνάς.
Η εκπαίδευση των μηχανοδηγών στην Ελλάδα
Για την εκπαίδευση των μηχανοδηγών στην Ελλάδα, ο μηχανοδηγός του ΟΣΕ, Αλέξανδρος Ιορδανίδης.
«Η εκπαίδευση που λαμβάνει χώρα στη χώρα μας είναι βάσει ευρωπαϊκών κανονισμών, οι οποίοι εισήχθησαν σαν νόμος και στην Ελλάδα. Για αρχή, εφόσον προσληφθούν τα άτομα που θα γίνουν μηχανοδηγοί, περνάνε από ιατρικές εξετάσεις, ψυχοτεχνικά τεστ και έπειτα μπαίνουν στο Κέντρο Εκπαίδευσης του ΟΣΕ είναι κρατική σχολή. Γίνεται η θεωρητική εκπαίδευση όλων σε όλους τους τομείς. Στη θεωρία είναι όλοι έτοιμοι. Μετά από 6 μήνες θεωρίας ξέρεις τα βασικά για την κυκλοφορία, για τις κινητήριες μονάδες, για όλα αυτά που θα δεις», τόνισε ο μηχανοδηγός.
«Η πρακτική είναι ένα τελείως διαφορετικό. Να ξέρετε ότι η εμπειρία αποκτάται δουλεύοντας επάνω στο αντικείμενο και όχι στη θεωρία» είπε και συνέχισε: «Το ότι δεν υπάρχουν τα αυτόματα συστήματα ασφάλειας με τεχνολογικά μέσα δεν σημαίνει ότι είναι επικίνδυνο να κυκλοφορείς με το τρένο. Ακολουθούνται οι κανονιστικές διαδικασίες για να μπορέσει ένα τρένο να κινηθεί από ένα σταθμό σε έναν άλλο. Δεν είναι αυτό που φαίνεται με την πρώτη ματιά μετά το δυστύχημα», συμπλήρωσε ο Αλέξανδρος Ιορδανίδης.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163