Βαριές κατηγορίες κατά του ελληνικού Λιμενικού όσον αφορά στα pushbacks μεταναστών φιλοξενεί στην πρώτη του σελίδα το BBC.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC το οποίο κατά κύριο λόγο επικαλείται μαρτυρίες μεταναστών και ακτιβιστών αλλά έχει και στην κατοχή του όπως υποστηρίζει πλάνα από τέτοια περιστατικά, «το ελληνικό λιμενικό έχει προκαλέσει το θάνατο δεκάδων μεταναστών στη Μεσόγειο σε μια περίοδο τριών ετών».
Το BBC φιλοξενεί μαρτυρίες διασωθέντων οι οποίοι καταγγέλλουν ότι 40 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους κατ’ αυτόν τον τρόπο ενώ το Λιμενικό Σώμα απέρριψε όπως αναφέρει το βρετανικό δίκτυο σθεναρά όλες τις κατηγορίες.
«Δείξαμε σε έναν πρώην ανώτερο αξιωματικό του Λιμενικού», αναφέρει το BBC, «πλάνα 12 ανθρώπων να φορτώνονται σε σκάφος του ελληνικού λιμενικού και στη συνέχεια να εγκαταλείπονται σε λέμβο και όταν σηκώθηκε από την καρέκλα του, και με το μικρόφωνό του ακόμα ανοιχτό, είπε ότι ήταν “προφανώς παράνομο” και “διεθνές έγκλημα”.
Το ρεπορτάζ του BBC συνεχίζει: «Η ελληνική κυβέρνηση κατηγορείται εδώ και καιρό για παράνομα push backs – απωθώντας τους ανθρώπους πίσω στην Τουρκία, από όπου έχουν περάσει, κάτι που είναι παράνομο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που το BBC έχει υπολογίσει τον αριθμό των περιστατικών όπου οι θάνατοι προκλήθηκαν ως αποτέλεσμα των ενεργειών του ελληνικού λιμενικού».
«Τα 15 περιστατικά που αναλύσαμε από τον Μάιο του 2020 έως το 2023 – είχαν ως αποτέλεσμα 43 θανάτους», αναφέρει το ρεπορτάζ του βρετανικού δικτύου. Τονίζουν ότι οι πηγές τους ήταν κυρίως τοπικά μέσα ενημέρωσης, ΜΚΟ και το τουρκικό λιμενικό.
«Η επαλήθευση τέτοιων μαρτυριών είναι εξαιρετικά δύσκολη – οι μάρτυρες συχνά εξαφανίζονται ή φοβούνται πολύ να μιλήσουν. Αλλά σε τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις μπορέσαμε να τις επιβεβαιώσουμε μιλώντας με αυτόπτες μάρτυρες. Σε πέντε από τα περιστατικά, οι μετανάστες είπαν ότι ρίχτηκαν απευθείας στη θάλασσα από τις ελληνικές αρχές. Σε τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις εξήγησαν πώς είχαν αποβιβαστεί σε ελληνικά νησιά, αλλά κυνηγήθηκαν. Σε πολλά άλλα περιστατικά, οι μετανάστες είπαν ότι είχαν τοποθετηθεί σε φουσκωτές βάρκες χωρίς μηχανές, οι οποίες στη συνέχεια ξεφούσκωσαν ή φαινόταν να έχουν τρυπηθεί».
Το BBC χαρακτηρίζει ως μία από τις πιο ανατριχιαστικές περιγραφές αυτή την οποία έδωσε ένας άνδρας από το Καμερούν, ο οποίος λέει ότι κυνηγήθηκε από τις ελληνικές αρχές μετά την αποβίβασή του στο νησί της Σάμου τον Σεπτέμβριο του 2021. «Όπως όλοι οι άνθρωποι από τους οποίους πήραμε συνέντευξη, είπε ότι σχεδίαζε να καταγραφεί σε ελληνικό έδαφος ως αιτών άσυλο», λέει το ρεπορτάζ.
«Είχαμε μόλις αγκυροβολήσει και η αστυνομία ήρθε από πίσω», μας είπε. «Υπήρχαν δύο αστυνομικοί ντυμένοι στα μαύρα και άλλοι τρεις με πολιτικά ρούχα. Ήταν καλυμμένοι, μπορούσες να δεις μόνο τα μάτια τους».
Ο ίδιος και δύο άλλοι – ένας άλλος από το Καμερούν και ένας άνδρας από την Ακτή Ελεφαντοστού – μεταφέρθηκαν σε σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής, είπε, όπου τα γεγονότα πήραν τρομακτική τροπή.
«Ξεκίνησαν με τον [άλλο] Καμερουνέζο. Τον έριξαν στο νερό. Ο άνδρας από την Ακτή Ελεφαντοστού είπε: “Σώστε με, δεν θέλω να πεθάνω”… Και τελικά μόνο το χέρι του ήταν πάνω από το νερό, και το σώμα του ήταν κάτω. Σιγά-σιγά το χέρι του γλίστρησε κάτω και το νερό τον τύλιξε». Ο συνεντευξιαζόμενος λέει ότι οι απαγωγείς του τον χτύπησαν.
«Γροθιές έπεφταν βροχή στο κεφάλι μου. Ήταν σαν να γρονθοκοπούσαν ένα ζώο». Και μετά λέει ότι τον έσπρωξαν, επίσης, στο νερό – χωρίς σωσίβιο. Ήταν σε θέση να κολυμπήσει μέχρι την ακτή, αλλά τα σώματα των άλλων δύο – Sidy Keita και Didier Martial Kouamou Nana – ανασύρθηκαν στις τουρκικές ακτές. Οι δικηγόροι του επιζώντος απαιτούν από τις ελληνικές αρχές να ανοίξουν μια υπόθεση διπλής δολοφονίας.
«Τον Ιούνιο του 2023, μια υπερφορτωμένη μηχανότρατα αναποδογυρίζει μπροστά από ένα περιπολικό σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής. Περισσότεροι από 600 άνδρες, γυναίκες και παιδιά πεθαίνουν στο νερό. Ποιος είναι όμως υπεύθυνος και φταίει το λιμενικό;», διερωτώνται οι συντάκτες του άρθρου.
Ένας άλλος άνδρας, από τη Σομαλία, είπε στο BBC πώς τον Μάρτιο του 2021 είχε συλληφθεί από τον ελληνικό στρατό κατά την άφιξή του στο νησί της Χίου, ο οποίος στη συνέχεια τον παρέδωσε στο λιμενικό. Είπε ότι του είχαν δέσει τα χέρια του πίσω από την πλάτη του, πριν τον ρίξουν στο νερό.
«Στο περιστατικό με τις περισσότερες απώλειες ανθρωπίνων ζωών – τον Σεπτέμβριο του 2022 – ένα σκάφος που μετέφερε 85 μετανάστες αντιμετώπισε προβλήματα κοντά στη Ρόδο όταν χάλασε ο κινητήρας του.
Ο Mohamed, από τη Συρία, μας είπε ότι τηλεφώνησαν στο ελληνικό λιμενικό για βοήθεια – και εκείνοι τους φόρτωσαν σε μια βάρκα, τους επέστρεψαν στα τουρκικά χωρικά ύδατα και τους έβαλαν σε φουσκωτές λέμβους.
Ο Mohamed λέει ότι η λέμβος που δόθηκε στον ίδιο και την οικογένειά του δεν είχε κλείσει σωστά τη βαλβίδα της. “Αμέσως αρχίσαμε να βυθιζόμαστε, είδαν ότι… Μας άκουσαν όλους να ουρλιάζουμε και όμως μας άφησαν”», είπε στο BBC.
«Το πρώτο παιδί που πέθανε ήταν ο γιος του ξαδέλφου μου… Μετά από αυτό ήταν ένα προς ένα. Άλλο παιδί, άλλο παιδί, μετά εξαφανίστηκε ο ίδιος ο ξάδερφός μου. Μέχρι το πρωί επτά ή οκτώ παιδιά είχαν πεθάνει. Τα παιδιά μου δεν πέθαναν μέχρι το πρωί… λίγο πριν φτάσει η τουρκική ακτοφυλακή».
Η ελληνική νομοθεσία επιτρέπει σε όλους τους μετανάστες που ζητούν άσυλο να καταγράψουν την αίτησή τους σε αρκετά από τα νησιά σε ειδικά κέντρα καταγραφής, αναφέρει το BBC και προσθέτει ότι οι συνεντευξιαζόμενοι – με τους οποίους επικοινώνησαν με τη βοήθεια του οργανισμού υποστήριξης μεταναστών Consolidated Rescue Group – είπαν ότι συνελήφθησαν πριν μπορέσουν να φτάσουν σε αυτά τα κέντρα. Είπαν ότι αυτοί οι άνδρες θα λειτουργούσαν προφανώς μυστικά – χωρίς στολή και συχνά με μάσκες.
Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ισχυρίζονται ότι χιλιάδες άνθρωποι που ζητούν άσυλο στην Ευρώπη έχουν αναγκαστεί παράνομα να επιστρέψουν από την Ελλάδα στην Τουρκία και έχουν στερηθεί το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο, το οποίο κατοχυρώνεται στο διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
«Ο Αυστριακός ακτιβιστής Fayad Mulla μας είπε ότι ανακάλυψε ο ίδιος πόσο μυστικές φαίνεται να είναι τέτοιες επιχειρήσεις τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, στο ελληνικό νησί της Λέσβου.
Οδηγώντας προς την τοποθεσία μιας υποτιθέμενης αναγκαστικής επιστροφής μετά από μια πληροφορία, τον σταμάτησε ένας άνδρας με κουκούλα – ο οποίος αργότερα αποκαλύφθηκε ότι εργαζόταν για την αστυνομία. Είπε ότι η αστυνομία που τον σταμάτησε προσπάθησε στη συνέχεια να διαγράψει το βίντεο από την dashcam του και τον κατηγόρησε για αντίσταση σε αστυνομικό. Τελικά, δεν ελήφθησαν περαιτέρω μέτρα».
Στο ρεπορτάζ περιγράφονται και παλαιότερα περιστατικά κάποια από τα οποία ερευνώνται από τις ελληνικές αρχές και παρατίθενται στοιχεία για τις διασώσεις που έχουν γίνει στα νερά του Αιγαίου και στη Μεσόγειο από το ελληνικό λιμενικό ενώ γίνεται και αναφορά στο ναυάγιο της Πύλου.
πηγή: BBC
