H Τσικνοπέμπτη είναι συνυφασμένη με την κατανάλωση κρέατος, λίγο πριν την αυστηρή νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που ξεκινά επίσημα από την Καθαρά Δευτέρα (18 Μαρτίου) και διαρκεί μέχρι το Μεγάλο Σάββατο, καθώς την Κυριακή του Πάσχα το έθιμο απαιτεί το παραδοσιακό σούβλισμα του οβελία.
Αρκετοί έχουν ήδη προμηθευτεί κάρβουνα, καθώς οι ψησταριές αναμένεται να πάρουν «φωτιά» σ’όλη την χώρα, είτε σε οικογενειακές συνάξεις είτε στις ταβέρνες και τα εστιατόρια, αφού η τσίκνα (δηλαδή ο καπνός από το ψήσιμο του κρέατος) πρόκειται να γεμίσει τον ουρανό.
Τι συμβολίζει, όμως, η συγκεκριμένη ημέρα; Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, διανύουμε την δεύτερη εβδομάδα του Τριωδίου, που ονομάζεται Κρεατινή ή Κρεοφάγος. Δεδομένου, όμως, ότι οι ημέρες Τετάρτη και Παρασκευή θεωρούνται νηστίσιμες, καθιερώθηκε η Τσικνοπέμπτη (από τις λέξεις τσίκνα –κάπνα και την ημέρα Πέμπτη) για να γιορτάσουμε, τρώγοντας κρέας, λίγο πριν την Κυριακή της Απόκρεω, που είναι η τελευταία ημέρα κρεατοφαγίας για τους πιστούς ενόψει της μεγάλης νηστείας.
Κατά συνέπεια, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, αλλά και κόκκινου κρασιού την Τσικνοπέμπτη έχει εορταστικό και συμβολικό χαρακτήρα, καθώς το εν λόγω χρώμα μας θυμίζει το Πάσχα και την πνευματική ανάταση που νιώθουμε στις ψυχές μας από την Ανάσταση του Κυρίου.
Παράλληλα, από το βράδυ της Τσικνοπέμπτης ξεκινούν και οι καρναβαλικές εκδηλώσεις με αποκριάτικες δράσεις σ’όλη την χώρα που κορυφώνονται την Κυριακή της Τυρινής (17 Μαρτίου), αφού την επόμενη ημέρα είναι η Καθαρά Δευτέρα.
Το πατρινό καρναβάλι της Πάτρας θεωρείται και το πιο γνωστό, καθώς εκτός από τον Βασιλιά Καρνάβαλο, αναμένεται να παρελάσουν εκατοντάδες άρματα και πλήθος καρναβαλιστών και επισκεπτών με στολές, υπό τους ήχους μπάντας. Το βράδυ δε της Κυριακής (17 Μαρτίου) ο ουρανός αναμένεται να γεμίσει πυροτεχνήματα από την τελετή λήξης και την καύση του καρνάβαλου στον μώλο του Αγίου Νικολάου.
Έθιμα και παραδόσεις σε διάφορες τοποθεσίες της Ελλάδας
Εκτός από το ψήσιμο των κρεάτων την Τσικνοπέμπτη, αναβιώνουν, παράλληλα, και τοπικά έθιμα και παραδόσεις σε αρκετά μέρη της χώρας μας.
Στη Θήβα αναπαριστούν τον «βλάχικο γάμο» που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με το γάμο και τελειώνει την Καθαρή Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων.
Στην παλαιά πόλη της Κέρκυρας τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσα Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, είναι το κουτσομπολιό και αποτελεί μέρος του Κερκυραϊκού Καρναβαλιού.
Στην Κοζάνη γίνεται η επίσημη έναρξη της αποκριάς στην κεντρική πλατεία, ενώ ανάβει και ο πρώτος φανός σε μία από τις γειτονιές της πόλης.
Στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης πραγματοποιούνται εκδηλώσεις όπως η «Βραδιά Παραδοσιακών Γεύσεων», όπου οι Λαογραφικοί Σύλλογοι της πόλης προσφέρουν εδέσματα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Στις Σέρρες ανάβουν μεγάλες φωτιές, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους.
Στην Κομοτηνή καψαλίζουν μια κότα που πρόκειται να φαγωθεί την επερχόμενη Κυριακή (της Απόκρεω). Αυτήν την ημέρα τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν φαγώσιμα δώρα.
Πρακτικές συμβουλές για σωστό ψήσιμο
Ας δούμε, όμως, και ορισμένες συμβουλές που μπορείτε να ακολουθήσετε και εσείς για να γίνετε καλός ψήστης και να απολαύσετε γευστικά πιάτα με την οικογένεια σας.
Κατ΄αρχάς, θα πρέπει να επιλέξετε κάρβουνα που στην συσκευασία τους αναγράφουν ότι είναι 100% φυσικό προϊόν. Τα άοσμα και οικολογικά κάρβουνα, που δεν πετάνε σπίθες και δεν βγάζουν έντονους καπνούς, δεν επηρεάζουν την γεύση του φαγητού σας.
Επίσης, μόλις ανάψετε τα κάρβουνα, θα πρέπει να περιμένετε λίγα λεπτά, ούτως ώστε η όψη τους να γίνει γκρι (λευκή στάχτη), προκειμένου να περιοριστεί η έντονη φλόγα. Παράλληλα, το λάδωμα της ψησταριάς παίζει καθοριστικό ρόλο στο καλό ψήσιμο των κρεάτων, αφού, προηγουμένως, έχετε καθαρίσει επισταμένα την ψησταριά σας.
Ακολούθως, μπορείτε να ελέγξετε εάν είναι η κατάλληλη θερμοκρασία, τοποθετώντας το χέρι σας και σε απόσταση λίγων εκατοστών πάνω από την ψησταριά. Εάν διαπιστώστε ότι το χέρι σας αρχίζει να θερμαίνεται μέσα σε 4-5 δευτερόλεπτα, τότε, η ένταση της θερμότητας θεωρείται μέτρια και, συνεπώς, κατάλληλη για να τοποθετήσετε τα κρέατα πάνω στην σχάρα. Επίσης, το μαρινάρισμα των κρεάτων είναι μια σωστή επιλογή, ώστε να ενισχύσετε την γεύση τους.
Παράλληλα, θα πρέπει να περιστρέφετε με τσιμπίδα τα κρέατα κάθε 1 -2 λεπτά, προκειμένου να ψηθούν ομοιόμορφα, αλλά και να μην χάσουν την υγρασία τους. Επιπλέον, πρέπει προμηθευτείτε τα κατάλληλα εργαλεία για το ψήσιμο, όπως είναι γάντια, τσιμπίδα ή ακόμα και σπάτουλα.
Τέλος, αφού διαπιστώσετε ότι το κρέας έχει «ροδοκοκκινίσει», τοποθετήστε το σε μια πιατέλα και αφήστε το για δέκα λεπτά προκειμένου να «ξεκουραστεί». Θα δείτε και μόνοι σας ότι θα είναι πιο ζουμερό και απολαυστικό, διατηρώντας όλη την υγρασία και τους χυμούς του.