Σήμερα, Τρίτη 22 Δεκεμβρίου, το πρωί στις 06:48 ώρα Ελλάδος, ξεκινησε και αστρονομικά ο φετινός χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η Ελλάδα, καθώς ο Ήλιος θα φθάσει στο σημείο της ετήσιας τροχιάς του στον ουρανό που ονομάζεται χειμερινό ηλιοστάσιο. Διαβάστε περισσότερα για το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Και τυπικά ξεκινάει ο φετινός χειμώνας για το βόρειο ημισφαίριο της Γης, με τον ήλιο να εμφανίζεται στο χαμηλότερο σημείο του ουρανού το μεσημέρι της Τρίτης. Ακόμη και η μεγάλη μηχανής αναζήτησης, Google, τιμά το χειμερινό ηλιοστάσιο με το doodle της. Πρόκειται για τη μικρότερη σε διάρκεια ημέρα (και αντίστοιχα τη μεγαλύτερη σε διάρκεια νύχτα) για το βόρειο ημισφαίριο, με τη χώρα μας να αντικρίζει τον ήλιο στις 7.38 το πρωί της Τρίτης και να τον «αποχαιρετά» μετά από μόλις 9 ώρες και 31 λεπτά, στις 17.09. Αντίστροφα, το νότιο ημισφαίριο ζει την έναρξη του καλοκαιριού, με τη διάρκεια της μέρας να βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο «πέφτει» συχνότερα στις 21, αλλά και τις 22 Δεκεμβρίου. Σπανιότερα, εμφανίζεται στις 20, ενώ την τελευταία φορά που το χειμερινό ηλιοστάσιο «έπεσε» στις 23 Δεκεμβρίου ήταν το 1903 και δεν θα ξανασυμβεί πριν το 2303. Οι ημερολογιακές διακυμάνσεις οφείλονται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο, το οποίο χρησιμοποιείται σήμερα στον δυτικό κόσμο, ενώ για όσους δεν συμπαθούν το σκοτάδι, μπορούν να σκέφτονται ότι από την Τετάρτη, σταδιακά η ημέρα θα αρχίσει να μεγαλώνει.
Ο ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Μάγια και τους Ίνκας μέχρι τους Σκανδιναβούς και τους Ιρανούς. Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, που εθεωρείτο η γιορτή της γέννησης του ήλιου, η οποία σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους. Προϊστορικά μνημεία, όπως το Στόουνχεvτζ στη Βρετανία, πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του ήλιου στον ουρανό.
Για τους Ρωμαίους, μεγάλη σημασία είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν το «σκαρφάλωμα» του ήλιου στον ουρανό με αποτέλεσμα το μεγάλωμα της μέρας. Oι πρώτοι χριστιανοί στη Ρώμη, που κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, αποφάσισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Χριστού την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ασχολούνταν με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.
