Παιδιά «ενός κατώτερου θεού» φαίνεται ότι είναι οι αιτούντες διεθνούς προστασίας, καθώς ο Προσωρινός Αριθμός Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ) ο οποίος το 2019 αντικατέστησε τον ΑΜΚΑ, λειτουργεί εδώ και χρόνια με πολλά προβλήματα και «κενά», αφήνοντας ακάλυπτους εκατοντάδες ταλαιπωρημένους ανθρώπους.
Την υπόθεση φέρνουν στο φως, οι εργαζόμενοι του ΕΟΔΥ. Όπως επισημαίνουν εκατοντάδες ενήλικες και παιδιά βρίσκονται χωρίς ΠΑΑΥΠΑ και μένουν κάθε τόσο χωρίς υγειονομική κάλυψη.
«Παραμένουν κατ’ επέκταση χωρίς τις φαρμακευτικές αγωγές τους για χρόνιες νόσους, για ψυχιατρικές νόσους, χωρίς εμβολιασμό άρα και χωρίς σχολείο… κ.λπ., γιατί “αναβαθμίζεται το σύστημα”… γιατί περιμένουν μήνες ολόκληρους ένα ραντεβού για μεταγενέστερο αίτημα ασύλου και γιατί μάλλον τελικά είναι “παιδιά ενός κατώτερου θεού”!», σημειώνουν.
Ο ΠΑΑΥΠΑ έβαλε «φρένο» στην ιατροφαρμακευτική κάλυψη των μεταναστών
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ήταν η κατάργηση της παροχής ΑΜΚΑ το 2019, το οποίο αντικαταστάθηκε με τη θεσμοθέτηση (ν. 4636/2019) από τον τότε υπουργό Εργασίας Γ. Βρούτση του Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ).
Η αλλαγή αυτή δεν επηρέασε αρνητικά μόνο την ιατροφαρμακευτική κάλυψη αυτών των ατόμων, (με αποκορύφωμα την περίοδο της πανδημίας COVID-19) αλλά καθόρισε και την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας.
Ο ΠΑΑΥΠΑ άρχισε να αποδίδεται στους αιτούντες άσυλο τον Απρίλιο του 2020, δηλαδή 9 μήνες μετά την κατάργηση του ΑΜΚΑ, κι αυτό «προκάλεσε ένα κενό το οποίο άφησε τον πληθυσμό αυτό μετέωρο χωρίς πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την εργασία», όπως αναφέρεται σε σχετική έκθεση της Οργάνωσης HumanRights 360.
Ακόμη και σήμερα, όμως, σύμφωνα με την Οργάνωση, «Η σύνδεση του ΠΑΑΥΠΑ με το δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία και διάφορα τεχνικά προβλήματα, παρεμποδίζουν τη αδιάκοπη πρόσβαση στην εργασία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και κοινωνική ασφάλιση για τους αιτούντες άσυλο, καθιστώντας τη διαβίωσή τους εξαιρετικά πιο δύσκολη, ιδιαίτερα στις συνθήκες της πανδημίας COVID-19».
Οι ΠΑΑΥΠΑ ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται αυθαίρετα – Οι μετανάστες πληρώνουν από την τσέπη τους
Το προβλήματα με την ασφάλιση και περίθαλψη των μεταναστών επιβεβαιώνουν και οι καταγγελίες των εργαζομένων του ΕΟΔΥ.
Επισημαίνουν πώς από το 2020 μέχρι σήμερα και για μεγάλα διαστήματα -ακόμα και μέσα στην πανδημία- οι αριθμοί της προσωρινής ασφάλισης έμεναν ανενεργοί, ή ακυρώνονταν χωρίς προφανή λόγο κλπ.
«Η σύνδεση του δικαιώματος στην υγειονομική περίθαλψη με το στάδιο του αιτήματος διεθνούς προστασίας αποτελεί το λιγότερο, παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία και την ζωή εκατοντάδων ξεριζωμένων ανθρώπων!», σημειώνουν.
Η κατάσταση αυτή κατέστησε σταδιακά πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες ευάλωτους και χωρίς έγγραφα που να διασφαλίζουν την πρόσβασή τους στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την Οργάνωση HumanRights 360, η υπέρμετρη επιβάρυνση που υφίστατο εκείνη την εποχή (και σε μεγάλο βαθμό συνεχίζει να υφίσταται) το δημόσιο σύστημα υγείας λόγω της πανδημίας, ουσιαστικά καθιστούσε σχεδόν αδύνατη την πρόσβασή των μεταναστών σε οποιαδήποτε δομή δημόσιας υγείας, ακόμα και στα ΤΕΠ των νοσοκομείων ή στα δημοτικά ιατρεία.
Ταυτόχρονα, οι αριθμοί ΠΑΑΥΠΑ πολύ συχνά ενεργοποιούνταν και επενεργοποιούνταν κάθε 1 ή 3 η 6 μήνες με αποτέλεσμα να διαγράφονται διαρκώς τα ιατρικά δεδομένα των ασθενών και οι γιατροί να μην μπορούν να δουν τι συνταγογράφησαν οι ίδιοι ή άλλοι γιατροί, καθώς και τι εξετάσεις έχουν κάνει οι ασθενείς με ΠΑΑΥΠΑ.
«Δυστυχώς μέσα σε αυτά τα χρόνια παρατηρήθηκαν και φαινόμενα να κάνουν οι ασθενείς εξετάσεις με ενεργό ΠΑΑΥΠΑ, αλλά όταν βγαίνουν τα αποτελέσματα να είναι απενεργοποιημένος και να μην καταχωρούνται στο σύστημα, ενώ προέκυπτε συχνά και πρόβλημα με τη χρέωσή τους», τονίζουν οι εργαζόμενοι του ΕΟΔΥ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΠΑΑΥΠΑ μετατρέπεται σε ΑΜΚΑ, μόνο σε περίπτωση θετικής απόφασης στο αίτημα ασύλου.
«Απαξίωση της ζωής και της υγείας των προσφύγων και μεταναστών»
Και τα προβλήματα δεν περιορίζονται στην υγειονομική περίθαλψη! Η «αδυναμία» αναγνώρισης του αριθμού ΠΑΑΥΠΑ ως ΑΜΚΑ από τα ηλεκτρονικά συστήματα των υπηρεσιών, δεν τους επιτρέπει να εκδώσουν κάρτα δωρεάν μετακίνησης με τα ΜΜΜ, αν και διαθέτουν κάρτα ανεργίας άρα έχουν και το δικαίωμα στην δωρεάν μετακίνηση!
Ταυτόχρονα, η HumanRights360 χειρίστηκε υποθέσεις όπου αιτούντες άσυλο που είχαν ήδη βρει εργασία, αδυνατούσαν να ανανεώσουν τις συμβάσεις εργασίας που είχαν συνάψει επειδή στο πληροφοριακό σύστημα Εργάνη τα δελτία τους παρουσιάζονταν ως ληγμένα παρόλο που, σύμφωνα με τις ΚΥΑ, βρίσκονταν σε ισχύ.
«Αυτό το ζήτημα έθετε εμπόδια στη διατήρηση σταθερής, νόμιμης εργασίας και μιας αυτόνομης διαβίωσης. Επίσης, υπήρξαν υποθέσεις, όπου λόγω της μη πρόσβασης στην Υπηρεσία Ασύλου για την ανανέωση της κάρτας ασύλου, δεν μπορούσαν να παραλάβουν τον ΠΑΑΥΠΑ, ακόμα και αν θεωρητικά είχαν δικαίωμα στην πρόσβαση στην εργασία, με αποτέλεσμα να χάνονται ευκαιρίες εργασίας», αναφέρει η Οργάνωση στην έκθεσή της.
«Η απαξίωση της ζωής και της υγείας προσφύγων και μεταναστών, έρχεται με τον πιο τρανταχτό τρόπο να επιβεβαιώσει πως στα πλαίσια της μεταναστευτικής πολιτικής των κλειστών δομών, των pushbacks, των πολύνεκρων ναυαγίων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, οι λέξεις «υγειονομική περίθαλψη» και «δικαιώματα» χάνουν το νόημά τους!», συμπληρώνουν οι εργαζόμενοι του ΕΟΔΥ και προσθέτουν πως τόσο οι διαμένοντες στα hotspots, όσοι και οι ίδιοι καλούνται καθημερινά να διαχειριστούν τις ανεπάρκειες ενός συστήματος, που βάζει στο στόχαστρο εργαζόμενους και πρόσφυγες/μετανάστες!
«Η ένταξή των αιτούντων άσυλο παραμένει ένα υποκριτικό κενό γράμμα, γεγονός που έχει πολυδιάστατες και ανυπολόγιστες επιπτώσεις στις ζωές όλων των ανθρώπων!», καταλήγουν οι εργαζόμενοι.
Γιάννα Σουλάκη / iatropedia.gr