Από τις 2 Μαρτίου 2010 και κάθε Τρίτη, θα ξεκινήσει στο Ελληνικό Ίδρυμα Ερευνών ο Δ’ Κύκλος Ομιλιών με θέμα “Άνθρωπος και περιβάλλον στο Βυζάντιο”. Οι παρευρισκόμενοι θα ακούσουν θέματα, όπως η πρόσληψη και η διαχείριση του νερού, η επέμβαση στη φύση και η δημιουργία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, είτε ως καλλιέργεια, είτε ως κατασκευαστικά έργα, η θεολογική νέα προσέγγιση της εκκλησιαστικής εξουσίας, η φυσιοκρατική αντίληψη του απλού κόσμου με τη διαρκή πολιτιστική διάζευξη ή συμφιλίωση με την άγρια φύση του δάσους, του βουνού και του κάμπου, καθώς και η αισθητική ή ωφελιμιστική πρόσληψη της χλωρίδας και της πανίδας. Οι αντιλήψεις και τα ερωτήματα, που σε πολλές περιπτώσεις μαρτυρούν το φόβο και την αδυναμία απέναντι στα στοιχεία της φύσης, τα προβλήματα, που οι Βυζαντινοί αντιμετώπισαν κατά τη διαχείριση του περιβάλλοντος, αλλά και πολλές από τις λύσεις, που πρότειναν, θα παρουσιαστούν μέσα από ομιλίες.
Η σταδιακή διάζευξη του ανθρώπινου είδους από τη φύση σημάδεψε την αρχή του πολιτισμού. Ένας άγνωστος, δυναμικός και γοητευτικός κόσμος αναδύεται μέσα από τα θέματα αυτά με πρωτοφανή ποικιλία περιπτώσεων, από τον ασκητή και ερημίτη ως τον αξιωματούχο, τον στρατιώτη και τον καλλιεργητή, από τον βοσκό και κυνηγό ως τον τεχνίτη, τον ζωγράφο και τον λόγιο, που όλοι τους προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν και να εξανθρωπίσουν, τον περιβάλλοντα κόσμο. Στους μέσους χρόνους και συγκεκριμένα στο Βυζάντιο, η φύση με τα στοιχεία της αντιμετωπίζεται, είτε ως κατάρα, είτε ως ευλογία. Ο άνθρωπος προσπάθησε να δαμάσει, να εκμεταλλευτεί και να ερμηνεύσει με διαφόρους τρόπους το φυσικό περιβάλλον, εκκινώντας κυρίως από μια ανθρωποκεντρική θεώρηση του κόσμου και τοποθετώντας στην κορυφή της πυραμίδας τον εαυτό του. Οι ομιλίες πραγματοποιούνται στο Αμφιθέατρο «Λ. Ζέρβας» του ΕΙΕ, κάθε Τρίτη στις 19.30 και η είσοδος ελεύθερη.
