Επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία τα ψάρια, εξαιτίας ενός τοξικού βακτηρίου

Η  Ζηρού, η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη σε βάθος στη χώρα μας , βάφτηκε κόκκινη εξαιτίας ενός επικίνδυνου τοξικού κυανοβακτηρίου.
Το εν λόγω βακτήριο συναντάται στη Βόρεια Ευρώπη και για πρώτη φορά παρουσιάζεται σε τόσο μεγάλες συγκεντρώσεις στα νότια της Γηραιάς Ηπείρου.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων παρακολουθεί την κατάσταση και αναζητεί τρόπους για την αντιμετώπισης του φαινομένου.
Παράλληλα, συνιστά στους κατοίκους του Δήμου Φιλιππιάδας Πρέβεζας να μη ψαρεύουν και να μην καταναλώνουν ψάρια της λίμνης.

Ο καθηγητής Τεχνολογίας Ελέγχου και Προστασίας Περιβάλλοντος του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, δήλωσε ότι «Το κυανοβακτήριο Planktothrix rubescens δεν είναι σπάνιο στη χώρα μας, καθώς απαντάται και σε άλλες λίμνες, ωστόσο οι συγκεντρώσεις του και η ταχύτητα με την οποία πολλαπλασιάζεται στη λίμνη του Ζηρού είναι πρωτοφανείς. Εκτιμούμε ότι ήρθε εδώ από άλλες λίμνες, όπου εμφανίζεται τακτικά, ίσως της Αιτωλοακαρνανίας, με αλιευτικά εργαλεία ή δίχτυα». 
Το εν λόγω βακτήριο, αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες με μεγάλη ηλιοφάνεια και υψηλή θερμοκρασία του νερού, σύμφωνα με τον κ. Αλμπάνη.

Συνήθως, εντοπίζεται την άνοιξη για τουλάχιστον 2-3 βδομάδες η λίμνη είναι κατακόκκινη, τα νερά είναι θολά και δεν υπάρχει ζωή στα πρώτα μέτρα βάθους.
Το τοξικό βακτήριο παρουσιάζεται σε βάθος 25 μέτρων και στην πλήρη ανάπτυξη του φτάνει μέχρι την επιφάνεια.

Το βάθος της λίμνης φτάνει μέχρι τα 70 μέτρα και είναι αρνητικός παράγοντας για την καταπολέμηση του, αφού οι ειδικοί δεν βρίσκουν το κατάλληλο απολυμαντικό, το οποίο θα φτάσει τόσο βαθιά.

Ο μοριακός βιολόγος και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Γιάννης Σαίνης, δήλωσε στην εφημερίδα ότι «Την άνοιξη η επιφάνεια της λίμνης του Ζηρού καλύπτεται από ένα στρώμα πάχους 3 εκατοστών κόκκινου χρώματος. Αυτό είναι ασυνήθιστο για την Ελλάδα, αφού συνήθως οι εκρήξεις των κυανοβακτηρίων «βάφουν» πράσινη την επιφάνεια. Το κόκκινο χρώμα απαντάται κυρίως στη βόρεια Ευρώπη και σχετίζεται με κυανοβακτήρια υψηλής τοξικότητας. Το συγκεκριμένο, μάλιστα, βρίσκεται συχνά σε λίμνες της Ολλανδίας».

Το βακτήριο Planktothrix rubescens είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, καθώς παράγει μια τοξίνη που χαρακτηρίζεται ηπατοτοξίνη και σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει νέκρωση του ήπατος, ενώ σε μικρές δόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, οδηγεί σε καρκινογένεση του ήπατος.

Σύμφωνα με τους τοπικούς φορείς, το νερό της λίμνης Ζηρού δεν χρησιμοποιείται για την άρδευση καλλιεργειών, ούτε για την ύδρευση οικισμών.

Πάντως, οι επιστήμονες συνιστούν στους κατοίκους να μην ψαρεύουν και να μην καταναλώνουν ψάρια από τη λίμνη, σε καμία εποχή του χρόνου, γιατί η τοξίνη συγκεντρώνεται στους ιστούς των ψαριών και είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.