Το ΥΠΕΚΑ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα των δύο αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για την Θεσσαλονίκη, καθώς και την προκήρυξη στις 27 Ιουνίου 2012 του πρώτου διαγωνισμού στρατηγικού σχεδιασμού του θαλάσσιου μετώπου.
Πρόκειται για τις αναπλάσεις της “Βαλκανικής Πλατείας” στην περιοχή του πρώην Στρατοπέδου Στρεμπενιώτη του Δήμου Νεάπολης – Συκεών, και του άξονα Αχειροποιήτου – Αγίας Σοφίας από την οδό Φιλίππου μέχρι τη λεωφόρο Νίκης, περιλαμβανομένων των πλατειών Αγίας Σοφίας και Μακεδονομάχων και του περιβάλλοντα χώρου των βυζαντινών ναών και της Μητρόπολης.
Επίσης, με Απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ Γρηγόρη Τσάλτα το Πράσινο Ταμείο αποδέσμευσε πόρους για την προετοιμασία των διαγωνισμών του θαλάσσιου μετώπου, ο πρώτος από τους οποίους προκηρύσσεται εντός του Ιουνίου.
Πρόκειται για το τμήμα που αφορά στις εκβολές των ποταμών και γενικά τον Δήμο Δέλτα, ενώ θα ακολουθήσουν οι διαγωνισμοί των υπόλοιπων 4 τμημάτων. Η περιοχή παρουσιάζει έντονο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον και γειτνιάζει με οικισμούς, πλούσια γεωργική γη, βιομηχανικές-βιοτεχνικές συγκεντρώσεις ενώ φιλοξενεί σημαντική υδατο-καλλιεργητική δραστηριότητα.
«Πρόκειται για προτάσεις διαμόρφωσης σημαντικών χώρων στην πόλη, έναν στη Δυτική Θεσσαλονίκη και τον άλλον σε εμβληματική περιοχή του ιστορικού-εμπορικού κέντρου, που αφορούν την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων», δήλωσε ο Υπουργός ΠΕΚΑ Γρηγόρης Τσάλτας. «Όσο για τον διαγωνισμό του παράκτιου μετώπου που ξεκινάει, έχει στόχο την ενιαία στρατηγική θεώρηση της σχέσης της πόλης με τη θάλασσα, που είναι το σημαντικότερο στοιχείο της φυσιογνωμίας της και παράλληλα την ανάδειξη και προστασία του περιβάλλοντός της».
Σύμφωνα με το πρακτικό αξιολόγησης της Κριτικής Επιτροπής του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών για την ανάπλαση της Βαλκανικής Πλατείας αξιολογήθηκαν 20 προτάσεις, απονεμήθηκαν 3 βραβεία και εξαγοράστηκαν ισότιμα τρεις μελέτες.
Οι νικητές
Το πρώτο βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό ποσό 27.000 ευρώ και απονέμεται στην ομάδα των Ρένα Σακελλαρίδου, Μόρφω Παπανικολάου (sparch / Sakellaridou Papanikolaou Architects) και Αναστασία Παπαδοπούλου, Βενετία Τσακαλίδου (40.22 Architects) για την αρχιτεκτονική μελέτη, με συνεργάτες αρχιτέκτονες τους Κ. Ολύμπιο, Ε. Παπαευαγγέλου, Χ. Καρακάνα, Κ. Τουμπεκτσή και συνεργάτες φοιτητές αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ τους Σ. Γεωργίου, Ε. Κουμπλή, Α. Νιάκα. Επίσης για την πολεοδομική μελέτη τους Γεωχώρος Μελετητική ΕΠΕ, Δρ. Α. Γιαννακού, Δρ. Α. Τασοπούλου, Δ. Ζέκα με συνεργάτη τον Σ. Τσόβρα και για την κυκλοφοριακή μελέτη τον Κ. Δερπάνη με συνεργάτες τους Δ. Σαμαρά, Γ. Παπανδρίτσα.
Η Βαλκανική Πλατεία
Η περιοχή μελέτης της Βαλκανικής Πλατείας έχει έκταση περίπου 26 στρεμμάτων και περιλαμβάνει το ανοικτό θέατρο, όπου διοργανώνεται από το Δήμο Νεάπολης – Συκεών κάθε χρόνο σημαντική πολιτιστική εκδήλωση με συμμετοχές από χώρες της Βαλκανικής με δυναμικό χαρακτήρα.
Η πρόταση περιλαμβάνει την αναδιοργάνωση των χρήσεων γης και του οδικού δικτύου πρόσβασης, τη σύνδεση των λειτουργιών μεταξύ τους, διαμόρφωση νέων κατασκευών και αύξηση των ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου. Το πρώτο βραβείο έχει ως κεντρική ιδέα την έννοια του υβριδικού τοπίου, τον χρόνο και τον τόπο έτσι όπως συνυπάρχουν και εκφράζονται στην Βαλκανική Χερσόνησο, ως μείξη λαών, γλωσσών, θρησκειών, μύθων και παραδόσεων, ως μείξη εν τέλει χρωμάτων και φύσης.
Αξονας Αχειροποιήτου-Αγία Σοφία
Για την ανάπλαση του άξονα Αχειροποιήτου – Αγίας Σοφίας αξιολογήθηκαν 52 προτάσεις, απονεμήθηκαν επίσης 3 βραβεία και εξαγοράστηκαν ισότιμα τρεις μελέτες. Το πρώτο βραβείο, που συνοδεύεται από το χρηματικό ποσό των 42.867 ευρώ, απονέμεται σε ομάδα αρχιτεκτόνων αποτελούμενη από τους Αντώνιο Νουκάκη, Βαρβάρα-Χριστίνα Μυροφορίδου, Μαρίνα Τσιντζέλη, Αντώνιο Χαζάπη, Αναστασία Χρανιώτη και οι Μιχαήλ Παρασκευόπουλος για την κυκλοφοριακή μελέτη, Βασίλειος Κολοβός για την μελέτη Η/Μ εγκαταστάσεων, Ευαγγελία Χριστοδουλάκη για την φυτοτεχνική μελέτη. Συμμετέχουν επίσης ως σύμβουλος η Παρασκευή Παμπάλου-Νουκάκη και ως συνεργάτες οι Ε. Δακόπουλος, Α. Ζώμας, Γ. Νουκάκης, Α. Παντελοπούλου και η φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής Σ. Κριεμαζή.
Η περιοχή παρέμβασης καταλαμβάνει 40 στρέμματα. Η αξία των βυζαντινών μνημείων της Αχειροποιήτου και της Αγίας Σοφίας και η σημασία της σχέσης τους με το άμεσο περιβάλλον τους και την ευρύτερη πόλη, κάνουν επιτακτική την ανάγκη ουσιαστικής και ολοκληρωμένης ανάπλασής του. Αντικείμενο του Διαγωνισμού ήταν η ανάδειξη των μνημείων και ο μετασχηματισμός του άξονα σε αρχαιολογικό περίπατο, με σεβασμό στις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού, αξιοποίηση της παρουσίας του μετρό και λειτουργική, αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του χώρου στο επίπεδο του δρόμου.