Φόβους για νέο Exxon Valdez ξύπνησε η διαρροή πετρελαίου στο φλεγόμενο Sounion στην Ερυθρά Θάλασσα, το οποίο δέχθηκε επίθεση την Τετάρτη (21.08.2024) από τους αντάρτες Χούθι.
Τεράστιες προσπάθειες καταβάλλονται στην Ερυθρά Θάλασσα προκειμένου να αποτραπεί η διαρροή χιλιάδων τόνων πετρελαίου από το Sounion ενώ σχεδόν αυτόματα το περιστατικό ξύπνησε μνήμες από την ασύλληπτη οικολογική καταστροφή του Exxon Valdez στο μακρινό 1989 που πάγωσε τον πλανήτη.
Μία από τις σημαντικότερες καταστροφές στην ιστορία συνέβη πριν από 35 χρόνια όταν το τάνκερ Exxon Valdez προσέκρουσε σε ύφαλο, με αποτέλεσμα την διαρροή δεκάδων χιλιάδων τόνων πετρελαίου στις ακτές της Αλάσκας
Στις 24 Μαρτίου του 1989, το Exxon Valdez, ένα πετρελαιοφόρο της ναυτιλιακής εταιρείας Exxon, προσάραξε στον ύφαλο Blight στον Πορθμό Prince William στην Αλάσκα.
Χρειάστηκαν μόλις λίγα λεπτά για να ανοίξει μια μεγάλη τρύπα στο μονό κέλυφος του τάνκερ και να χυθούν στα νερά περίπου 11 εκατομμύρια γαλόνια αργού πετρελαίου.
Η διαρροή του Exxon Valdez ήταν η μεγαλύτερη στα ύδατα των ΗΠΑ, μέχρι τη πετρελαιοκηλίδα στον κόλπο του Μεξικού το 2010, όσον αφορά τον όγκο του πετρελαίου που απελευθερώθηκε.
Κατέστρεψε περισσότερα από 1.300 μίλια ακτογραμμής, διαταράσσοντας τις συνθήκες ζωής και διαβίωσης των ανθρώπων της περιοχής και σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά και θαλάσσια ζώα.
Μετά την πετρελαιοκηλίδα, το Exxon Valdez επέστρεψε στην υπηρεσία του με διαφορετικό όνομα και λειτούργησε για περισσότερες από δύο δεκαετίες ως πετρελαιοφόρο και μεταφορέας μεταλλευμάτων.
Το χρονικό της ασύλληπτης οικολογικής καταστροφής του Exxon Valdez
Το βράδυ της 23ης Μαρτίου 1989, το Exxon Valdez έφυγε από το λιμάνι Valdez της Αλάσκας με προορισμό το Long Beach της Καλιφόρνια, με 53 εκατομμύρια γαλόνια αργού πετρελαίου Prudhoe Bay στο πλοίο.
Τέσσερα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα της 24ης Μαρτίου, το πλοίο προσέκρουσε στον ύφαλο Bligh, στον Πορθμό Prince William Sound της Αλάσκας.
Η σύγκρουση έσκισε το κύτος του πλοίου, προκαλώντας τη διαρροή περίπου 11 εκατομμυρίων γαλονιών αργού πετρελαίου στο νερό (40.000 τόνοι πετρελαίου).
Οι αρχικές προσπάθειες για απομάκρυνση του πετρελαίου απέτυχαν στους μήνες που ακολούθησαν, η πετρελαιοκηλίδα εξαπλώθηκε, καλύπτοντας τελικά περίπου 1.300 μίλια ακτογραμμής.
Οι ερευνητές έμαθαν αργότερα ότι ο Τζόζεφ Χέιζελγουντ, ο καπετάνιος του Exxon Valdez, είχε πιει και άφησε σε έναν τρίτο βοηθό χωρίς άδεια να οδηγήσει το τεράστιο πλοίο.
Τον Μάρτιο του 1990, ο Χέιζελγουντ αθωώθηκε από τις κατηγορίες για κακούργημα.
Καταδικάστηκε για μία μόνο κατηγορία πλημμελούς αμέλειας, του επιβλήθηκε πρόστιμο 50.000 δολαρίων και διατάχθηκε να εκτελέσει 1.000 ώρες κοινωνικής εργασίας.
Καθαρισμός πετρελαιοκηλίδας
Τους μήνες που ακολούθησαν περισσότεροι από 11.000 κάτοικοι της Αλάσκας, μαζί με υπαλλήλους της Exxon, εργάστηκαν σε ολόκληρη την περιοχή για να προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν το περιβάλλον.
Η Exxon πλήρωσε περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια για τον καθαρισμό της περιοχής και 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια για την αποκατάσταση των οικοτόπων και τις προσωπικές ζημίες που σχετίζονται με τη διαρροή.
Λίγο μετά το τρομερό ατύχημα, δημιουργήθηκε μια νέα βιομηχανία για την προστασία του περιβάλλοντος, με οικολογικές ομάδες, εμπειρογνώμονες και αντιμετώπιση κρίσεων.
Δεκάδες βιβλία έχουν γραφτεί, άλλα τόσα ντοκιμαντέρ δημιουργήθηκαν, ενώ πολλοί καλλιτέχνες και μη συνέθεσαν τραγούδια για τη μεγάλη καταστροφή.
Η καταστροφή του Exxon Valdez προκάλεσε μεγάλο πλήγμα στην άγρια ζωή. Υπολογίζεται ότι σκοτώθηκαν 250.000 θαλάσσια πουλιά, 3.000 βίδρες, 300 φώκιες, 250 φαλακροί αετοί και 22 φάλαινες δολοφόνοι.
Η πετρελαιοκηλίδα μπορεί επίσης να έπαιξε ρόλο στην κατάρρευση της αλιείας σολομού και ρέγγας στο Prince William Sound στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι ψαράδες χρεοκόπησαν και οι οικονομίες των μικρών πόλεων της ακτογραμμής, συμπεριλαμβανομένων των Valdez και Cordova, υπέφεραν τα επόμενα χρόνια.
Ορισμένες αναφορές εκτιμούν ότι η συνολική οικονομική ζημία από την πετρελαιοκηλίδα Exxon Valdez έφθασε τα 2,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μια μελέτη του 2001 διαπίστωσε ότι η μόλυνση από πετρέλαιο παρέμενε σε περισσότερες από τις μισές από τις 91 παραλίες που εξετάστηκαν στον Prince William Sound.
Η πετρελαιοκηλίδα είχε σκοτώσει περίπου το 40% όλων των θαλάσσιων ενυδρίδων που ζούσαν στο Sound. Ο πληθυσμός της θαλάσσιας ενυδρίδας δεν ανέκαμψε στα προ της διαρροής επίπεδα μέχρι το 2014, είκοσι πέντε χρόνια μετά τη διαρροή.
Τα αποθέματα ρέγγας, που κάποτε αποτελούσαν προσοδοφόρα πηγή εισοδήματος για τους ψαράδες του Prince William Sound, δεν έχουν ποτέ ανακάμψει πλήρως.
Νόμος του 1990 για τη ρύπανση από πετρέλαιο
Στον απόηχο της πετρελαιοκηλίδας Exxon Valdez, το αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε την Πράξη περί Ρύπανσης από Πετρέλαιο του 1990, την οποία υπέγραψε ο Πρόεδρος George H.W. Bush ως νόμο το ίδιο έτος.
Πηγή φωτογραφιών: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο νόμος του 1990 για τη ρύπανση από πετρέλαιο αύξησε τις ποινές για τις εταιρείες που ευθύνονται για τις πετρελαιοκηλίδες και απαίτησε όλα τα πετρελαιοφόρα στα ύδατα των Ηνωμένων Πολιτειών να διαθέτουν διπλό κύτος (double hull).
Το Exxon Valdez ήταν δεξαμενόπλοιο με μονό κύτος. Η σχεδίαση διπλού κύτους, καθιστώντας λιγότερο πιθανό το ενδεχόμενο να χυθεί πετρέλαιο σε περίπτωση σύγκρουσης, θα μπορούσε να είχε αποτρέψει την καταστροφή του Exxon Valdez.
Η μοίρα του Exxon Valdez
Το πλοίο Exxon Valdez – το οποίο τέθηκε για πρώτη φορά σε λειτουργία το 1986 – επισκευάστηκε και επέστρεψε σε υπηρεσία ένα χρόνο μετά τη διαρροή σε διαφορετικό ωκεανό και με διαφορετικό όνομα.
Το πλοίο με το ένα κύτος δεν μπορούσε πλέον να μεταφέρει πετρέλαιο στα ύδατα των ΗΠΑ, λόγω των νέων κανονισμών. Το πλοίο άρχισε να εκτελεί δρομολόγια μεταφοράς πετρελαίου στην Ευρώπη, όπου επιτρεπόταν ακόμη η μεταφορά πετρελαίου με μονού κύτους δεξαμενόπλοια. Εκεί μετονομάστηκε σε Exxon Mediterranean, στη συνέχεια σε SeaRiver Mediterranean και τέλος σε S/R Mediterranean.
Το 2002, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε τα δεξαμενόπλοια με μονό σκαρί και το πρώην Exxon Valdez μετακινήθηκε στα ασιατικά ύδατα.
Η Exxon πούλησε το περιβόητο δεξαμενόπλοιο το 2008 σε ναυτιλιακή εταιρεία με έδρα το Χονγκ Κονγκ.
Η εταιρεία μετέτρεψε το παλιό πετρελαιοφόρο σε πλοίο μεταφοράς μεταλλευμάτων, μετονομάζοντάς το σε Dong Feng Ocean. Το 2010, το πλοίο συγκρούστηκε με ένα άλλο πλοίο μεταφοράς φορτίου στην Κίτρινη Θάλασσα και υπέστη και πάλι σοβαρές ζημιές.
Το πλοίο μετονομάστηκε και πάλι μετά τη σύγκρουση, σε Oriental Nicety. Το Oriental Nicety πουλήθηκε για παλιοσίδερα σε ινδική εταιρεία και διαλύθηκε το 2012.
Πληροφορίες από History.com