Η κόλαση μέσα από τα μάτια των επιζώντων της αιματηρής έκρηξης στην Κύπρο – Συγκλονιστικές μαρτυρίες

Η κυπριακή εφημερίδα «Σημερινή» κατάφερε να εξασφαλίσει συγκλονιστικές μαρτυρίες, που περιγράφουν λεπτό προς λεπτό το χρονικό της φονικής έκρηξης, αλλά και το τι ακριβώς προηγήθηκε τις τελευταίες ημέρες, όπου φαινόταν ότι το κακό δεν θα αργήσει να συμβεί…

 

Τα «ΓΙΑΤΙ» ατελείωτα, βασανιστικά, μα κανείς δεν αποφασίζει να τα απαντήσει ή τουλάχιστον δεν έχει το θάρρος να το πράξει

 

11η Ιουλίου 2011. Η μαύρη Δευτέρα του Ιούλη, που ο ήλιος διάλεξε να ανατείλει από τη Δύση και να σκορπίσει παντού τον πόνο, τη θλίψη, την απορία, την αγανάκτηση, τη βουβαμάρα, και να ντύσει στα μαύρα και πάλι την ήδη επί χρόνια μαυροφορούσα, πονεμένη, θλιμμένη και βιασμένη Κύπρο μας…

 

Λίγο πριν από τις τέσσερις, το εγκληματικό φορτίο-θηρίο βρυχάται εκ νέου. Βρυχάται σαν ηφαίστειο, έτοιμο να εκραγεί. Η Ναυτική Βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» ορθώνεται αμέσως. Ο Αξιωματικός Υπηρεσίας καλεί τον Διοικητή της Βάσης, πως το θηρίο είναι έτοιμο να επιτεθεί. Αμέσως κατευθύνεται στο χώρο για να κάνει επιτόπια εκτίμηση της κατάστασης. Ο ίδιος καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες για να σωθεί το δεύτερό του σπίτι. Μαζί του, παίρνουν τη θαρραλέα απόφαση και μένουν τα δίδυμα αδέλφια Μίλτος και Χρίστος Χριστοφόρου. Του είχαν εμπιστοσύνη, είπαν στη μητέρα τους και ήταν σίγουροι πως θα καταφέρουν να φυλακίσουν, εκ νέου, το θεριό που τις τελευταίες μέρες ξυπνούσε.

 

Τέσσερις και σαράντα εννέα πρώτα λεπτά. Ο Χάρος, που επί δυο και πλέον χρόνια ακόνιζε τα μαχαίρια του καραδοκώντας έξω από τη Ναυτική Βάση, αποφασίζει να εγκαταλείψει τη σκοπιά του και να επιτεθεί. Δεκατρείς, συνολικά, οι ήρωες που θυσίασαν το πολυτιμότερο αγαθό, τη ζωή, για την πατρίδα, εν καιρώ ειρήνης, όμως τα ερωτήματα είναι βασανιστικά, όσος και ο πόνος των συγγενών τους.

 

Τα «ΓΙΑΤΙ» ατελείωτα, βασανιστικά, μα κανείς δεν αποφασίζει να τα απαντήσει ή τουλάχιστον δεν έχει το θάρρος να το πράξει. Ένα θάρρος αντάξιο εκείνο των δεκατριών ηρώων του τόπου, που αψήφησαν τον κίνδυνο και πήγαν κόντρα στο θηρίο, που κάποιοι άφησαν αφύλακτο, ανεύθυνα, στο έλεος των καιρικών συνθηκών. Χωρίς να νοιαστούν για το αποτέλεσμα της εγκληματικής πράξης τους.

 

Σαν από θαύμα επέζησαν από την «κόλαση» πυροσβέστες, δεκάδες ναύτες της Ναυτικής Βάσης και άνδρες της ΕΜΑΚ, οι οποίο είχαν την ατυχία να βρίσκονται το μοιραίο πρωινό της Δευτέρας στη Ναυτική Βάση «Ευάγγελος Φλωράκης». Η «Σ» κατάφερε να εξασφαλίσει συγκλονιστικές μαρτυρίες, που περιγράφουν λεπτό προς λεπτό το χρονικό της φονικής έκρηξης, αλλά και το τι ακριβώς προηγήθηκε τις τελευταίες ημέρες, όπου φαινόταν ότι το κακό δεν θα αργήσει να συμβεί…

 

Λεπτό προς λεπτό το δράμα

 

* Τελευταίες 15 μέρες: Ακούγονται παράξενοι θόρυβοι και σπινθηροβολήματα από τα εμπορευματοκιβώτια που περιείχαν… θάνατο.

 

* Τέταρτη (ημέρα πριν από το δυστύχημα): Εκρήγνυνται δύο από τα 100 κασόνια με μπαρούτι που περιείχαν μεταξύ άλλων τα εμπορευματοκιβώτια. Εντούτοις, όπως μας λέχθηκε, δεν επεκτάθηκε η πυρκαγιά λόγω έλλειψης οξυγόνου.

 

* Την ίδια μέρα: Μετά την ενημέρωση ότι παρουσιάστηκε ανάφλεξη σε εμπορευματοκιβώτια, ο Υπαρχηγός, ένας Συντ/χης και δύο άλλοι στρατιωτικοί μαζί με έναν αξιωματικό της Βάσης, πραγματοποιούν επίσκεψη στο χώρο για να επιθεωρήσουν την κατάσταση.

 

* Ημέρα έκρηξης: Από τις 03.30 αναφλέξεις και εκρήξεις οι οποίες ήταν ορατές από πολύ μακριά, φάνταζαν σαν να βγαίνουν… από την κόλαση. Έμοιαζαν με πυροτεχνήματα που έβγαιναν από τα εμπορευματοκιβώτια και προσγειώνονταν παντού σε όλο το χώρο. Εκκωφαντικοί θόρυβοι, όμοιοι με την εκτόξευση προωθητικών βλημάτων, ακούγονταν έντονα διαπεραστικά σφυρίγματα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο φόβος και η ανατριχίλα κυριαρχούσε τα άτομα που βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή στη Βάση και κατέβαλλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες να προλάβουν το κακό, χωρίς όμως να γνωρίζουν και να συνειδητοποιούν ότι ήταν αντιμέτωποι με το θάνατο.

 

* 03.45: Ο Διοικητής ειδοποιείται από τον αξιωματικό υπηρεσίας για το συμβάν και ενημερώνεται η πυρασφάλεια του Ναυτικού (οι δίδυμοι ήρωες) για να εισέλθει στη σκηνή.

 

* 03:50: Καταφθάνει το πρώτο πυροσβεστικό όχημα της ΕΜΑΚ στην πύλη της Βάσης, όπου αναμένει άλλο όχημα, ειδικό για την πυρόσβεση των εκρηκτικών (παραμένει άγνωστο ποιος το ειδοποίησε), ώστε να μπορέσει να προσεγγίσει τη φωτιά

 

* 4:00: Ο Διοικητής του Ναυτικού ήρωας Α. Ιωαννίδης καταφθάνει στη Ναυτική Βάση και διατάσσει την ανάκληση του μόνιμου προσωπικού για να επιστρέψει στη βάση, καθώς και όλο το μόνιμο προσωπικό που ήταν διαθέσιμο να ετοιμαστεί για να πάει προς πυρόσβεση. Την ίδια στιγμή το ειδικό πυροσβεστικό όχημα κατέρχεται στη Βάση.

 

* 04:05: Ο Διοικητής του Ναυτικού μαζί με τον Διοικητή της Ναυτικής Βάσης (ήρωα Λάμπρο Λάμπρου), ο οποίος κατέφθασε και εκείνος, μετά το κάλεσμα του αξιωματικού υπηρεσίας, πάνε με την υδροφόρα και τα δίδυμα αδέλφια προς το εμπορευματοκιβώτιο για πυρόσβεση. Στην πορεία είχαν ξεκινήσει για την πυρόσβεση δύο υπαξιωματικοί του Ναυτικού με το υπηρεσιακό όχημα (οι ήρωες Ηρακλέους και Κλεάνθους). Φθάνοντας εκεί ξεκίνησαν την προσπάθεια πυρόσβεσης της πυρκαγιάς από εμπορευματοκιβώτιο, όπου περίπου 40 με 50 λεπτά μετά συνέβη το μοιραίο.

 

* 4:15: Οι δίδυμοι επικοινώνησαν με τη μητέρα τους και της εκφράσανε την απελπισία τους, καθώς δυσκολεύονταν να κατασβήσουν τη φωτιά. Την ίδια στιγμή, όμως, καθησυχάζοντάς την, της ανέφεραν ότι θα τα καταφέρουν.

 

* 4:20: Ειδικός αστυνομικός, ο οποίος ήταν φρουρός στον ηλεκτροπαραγωγό σταθμό Βασιλικό, όταν αντιλήφθηκε την πυρκαγιά, μεταβιβάστηκε σε υπηρεσιακό όχημα και όδευσε προς το φλεγόμενο εμπορευματοκιβώτιο.

 

* 05.30 – 05.40: Από το άλλο τμήμα της Ναυτικής Βάσης τέσσερις στρατεύσιμοι, έμεινε ο ένας θαλαμοφύλακας, ενώ οι άλλοι ξεκίνησαν να πηγαίνουν με δύο μόνιμα στελέχη για ενίσχυση στο χώρο όπου ξέσπασε η πυρκαγιά. Στα 400 – 500 μέτρα, οι πυρήνες γλώσσες άρχισαν να απλώνονται και έτσι σταμάτησαν το στρατιωτικό όχημα, για να αποφασίσουν πώς θα προσεγγίσουν την περιοχή. Όταν, όμως, κατέβησαν από αυτό, έλαβε χώρα η φονική έκρηξη.

 

Όπως επίσης μας διηγήθηκαν επιζώντες του τραγικού συμβάντος, η στρατιωτική σκοπιά κοντά στα εμπορευματοκιβώτια ήταν ημερήσια. Όσον αφορά στη βραδινή βάρδια, ήταν ανύπαρκτη λόγω έλλειψης στρατιωτικής δύναμης, ωστόσο περίπολα ΟΥΚ, κάθε περίπου 3 ώρες, πήγαιναν στο χώρο όπου φυλάσσονταν τα φονικά εμπορευματοκιβώτια και τα έλεγχαν. Μας τόνισαν, ακόμη, πως δεν υπήρξε καμία εντολή για εγκατάλειψη των θέσεών τους, εξηγώντας ότι, οι εν υπηρεσία στα πλοία ναύτες έμειναν στις θέσεις τους. Το ίδιο επίσης και οι ναύτες που βρίσκονταν στους θαλάμους τους (αυτοί που ήταν τραυματίες με τραύματα από το ωστικό κύμα).

 

 

 

Τα δίδυμα αδέλφια Μίλτος και Χρίστος Χριστοφόρου, που είχαν διαταγή να ραντίζουν με λάστιχο επί καθημερινής βάσης τα εμπορευματοκιβώτια, για το περιεχόμενο των οποίο είχαν απόλυτη άγνοια, προτίμησαν να μείνουν δίπλα στον αγαπημένο τους Διοικητή και να παλέψουν μαζί του, άνισα, με τις φλόγες. Αψηφώντας κάθε κίνδυνο. Μα ο Διοικητής δεν το ήθελε.

 

Κάλεσε εκ νέου τα δυο παλληκάρια να απομακρυνθούν, μα αρνήθηκαν και πάλι. Τότε καλεί τον οδηγό του να πείσει τον αδελφό του να απομακρυνθεί, χωρίς αποτέλεσμα. «Θα μείνουμε και οι δυο εδώ», είπε και έτσι έγινε. Λίγα λεπτά μετά τις τέσσερις στη Βάση μένουν μόνο, ο Διοικητής της Βάσης, τα δίδυμα αδέλφια και οι άλλοι εννέα ήρωες, περιμένοντας τη φονική έκρηξη.

 

Η συνομιλία τους με την τραγική μάνα

 

Ο Χρίστος και ο Μίλτος στις 4 τα ξημερώματα, περίπου, αποφασίζουν να ενημερώσουν την αγαπημένη τους μητέρα, για το τι συνέβαινε εκείνη την ώρα στη Βάση, έτσι ώστε αν ακούσει τίποτα να μην ανησυχήσει. «Μάμα, πήραν φωτιά τα εμπορευματοκιβώτια στη Βάση. Είμαστε με τον Διοικητή μας και προσπαθούμε να τη σβήσουμε». Έντρομη ρωτά ευθύς, πόσο επικίνδυνη είναι. Οι δυο λεβάντες την καθησυχάζουν. «Μην ανησυχείς, θα τη σβήσουμε. Θα σε ξαναπάρουμε σε λίγο». Έτσι και έγινε. Η επικοινωνία της τραγικής μάνας με τα άξια τέκνα της, διαρκείς μέχρι τις πέντε παρά τέταρτο.

 

Τέσσερα λεπτά, δηλαδή, πριν από την έκρηξη. «Πώς πάτε; Θέλετε κάτι να έρθουμε να σας φέρουμε ή να σας βοηθήσουμε;», ρώτησε η κ. Μαρία. «Όχι, όχι. Θα τα καταφέρουμε», απάντησαν. Δυστυχώς, όμως, δεν τα κατάφεραν. Τέσσερις και 49 λεπτά, ακούγεται η εκκωφαντική έκρηξη, που θέρισε στο διάβα της δεκατρείς ψυχές και άφησε άλλους 61 τραυματίες, εκ των οποίων ο ένας κρίσιμα, και ενώ κατευθύνονταν προς τη Βάση ελικόπτερα της Πυροσβεστικής, τα οποία κλήθηκαν μετά από διαταγή του Διοικητή σε Αξιωματικό, που ήταν μαζί του.

 

Προσεύχονταν να πάνε όλα καλά

 

Οι υπόλοιποι, όμως, που έφυγαν παρακολουθούσαν, έστω και από μακριά, τις προσπάθειες κατάσβεσης της πυρκαγιάς. Πίστευαν και ήθελαν να πάνε, κι αυτή τη φορά, όλα καλά. Έβλεπαν τον Διοικητή τους και τους άλλους ήρωες να μάχονται, χωρίς να μπορούν να κάνουν κάτι, γιατί έλαβαν διαταγή να απομακρυνθούν από την πυρκαγιά για να γλιτώσουν. Ένιωθαν κάθε δευτερόλεπτο που περνούσε σαν ώρες. Είχαν αγωνία και φόβο για την κατάληξη. Προσεύχονται ο Θεός να βοηθήσει, για να πάνε όλα καλά και να μη γίνει κανένα κακό. Δεν πίστευαν και δεν θέλουν να πιστέψουν αυτό που έγινε, μα είναι αναγκασμένοι να ζήσουν την υπόλοιπή τους ζωή, μαζί με αυτή την τραγική ανάμνηση, της φονικής έκρηξης της Δευτέρας.

 

Αυτά μαρτύρησαν στη «Σημερινή» οι θείοι των δίδυμων παλληκαριών, που έπαιξαν τη ζωή τους κορώνα-γράμματα, ο γνωστός ηθοποιός Μιχάλης Μουστάκας και ο Πολύδωρος Μιχαηλίδης. Επιπρόσθετα, μας είπαν πως οι δυο άγγελοί τους είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη στον Διοικητή τους και τον αγαπούσαν πολύ, και ότι προτίμησαν να πεθάνουν, παρά τον εγκαταλείψουν και να θυσιάσουν τη ζωή τους για την αγαπημένη τους πατρίδα.

 

 

 

 

«Τους έστειλαν όπως τα αρνιά στη σφαγή». Αυτό ανέφεραν στη «Σ» συνάδελφοι των θυμάτων της ΕΜΑΚ, οι οποίοι πρόσθεσαν πως δεν υπήρχε, ως έπρεπε, σχέδιο δράσης για επικίνδυνες εγκαταστάσεις.

 

Σύμφωνα με μέλη της ΕΜΑΚ, οι οποίοι έσπασαν τη σιωπή τους και μίλησαν στην εφημερίδα μας, στις 6 Ιουλίου ο Βοηθός Διευθυντής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Αστυνόμος Β Χαράλαμπος Χαραλάμπους, και ο Διοικητής της ΕΜΑΚ Αντρέας Λοιζΐδης κλήθηκαν να μεταβούν στη Βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» για να επιθεωρήσουν τα 98 εμπορευματοκιβώτια και ειδικά το ένα που διογκώθηκε μετά από έκρηξη.

 

Όπως μας ανέφεραν τα μέλη, τα οποία για ευνόητους λόγους θέλησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, μετά από κάθε επιθεώρηση επικίνδυνης εγκατάστασης ο ανώτερος αξιωματικός που συμμετέχει στην επιθεώρηση οφείλει, αφού εκτιμήσει τον κίνδυνο για τα μέλη πυρόσβεσης που θα μεταβούν στο μέρος σε τυχόν επεισόδιο, να συντάξει έκθεση για το περιεχόμενο των υλικών που υπάρχουν και να σχεδιάσει.

 

Σχέδιο Δράσης για επικίνδυνες εγκαταστάσεις

 

Το σχέδιο αυτό, ανάλογα του οποίου υπάρχουν για άλλους χώρους όπου υπάρχει κίνδυνος για τα μέλη της Πυροσβεστικής, αναφέρει μέσα τι και ποιες θα είναι οι κινήσεις των μελών που θα κληθούν να ανταποκριθούν σε πιθανό επεισόδιο.

 

Δηλαδή, αναφέρει ποια οχήματα πυρόσβεσης θα χρησιμοποιηθούν στο επεισόδιο, ποιος θα είναι ο τρόπος καταπολέμησης φωτιάς ή διαρροής ουσιών, πόση δύναμη πρέπει να χρησιμοποιηθεί, ποιοι πρέπει να κληθούν στο επεισόδιο, ποια η απόσταση ασφαλείας για τα μέλη που θα ανταποκριθούν.

 

Τέτοιο σχέδιο, ανέφεραν με οργή στη «Σ» τα μέλη της ΕΜΑΚ, ποτέ δεν στάληκε σ’ εμάς, προσθέτοντας ότι «αν ενημερωνόμασταν για τα υλικά που υπήρχαν στη Βάση και είχαμε το Σχέδιο Δράσης, σίγουρα τα μέλη μας που χάθηκαν τόσο άδικα, σήμερα θα ήταν μαζί μας…».

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι αν είχε σταλεί Σχέδιο Δράσης στη Μονάδα της ΕΜΑΚ, πρώτοι που θα ενημερώνονταν θα ήταν οι τέσσερις Υπεύθυνοι Εναλλαγής, οι οποίοι με τη σειρά τους θα ενημέρωναν τις ομάδες τους.

 

Η ενημέρωση θα γινόταν στις εγκαταστάσεις στο Μαρί, στο οποίο και οι τέσσερις ομάδες της ΕΜΑΚ (η πράσινη, λευκή, ερυθρά και κυανή εναλλαγή) θα μετέβαιναν στο στρατόπεδο με τα πυροσβεστικά οχήματα για αυτοψία της περιοχής και ενημέρωση των καθηκόντων του κάθε μέλους της ομάδας.

 

«Τέτοιο σχέδιο ποτέ δεν ήρθε στη Μονάδα μας, ποτέ δεν μας είπαν τι ενημέρωση είχαν την Τρίτη (σημ. στις 06/07/11) οι αξιωματικοί μας, τι περιείχαν τα εμπορευματοκιβώτια , πόσο επικίνδυνα ήταν, τι έπρεπε να προσέχουμε, πώς έπρεπε να κινηθούμε στην περίπτωση σοβαρού επεισοδίου στη Βάση…», μας ανέφερε μέλος της ΕΜΑΚ.

 

Σαν αρνιά στη σφαγή

 

Το ίδιος μέλος, με δάκρυα στα μάτια, πρόσθεσε πως «οι συνάδελφοί μας που χάθηκαν μετέβησαν στην περιοχή και δεν ήξεραν τους κινδύνους, δεν ήξεραν ότι υπάρχει περίπτωση έκρηξης, δεν ήξεραν για πυρομαχικά, δεν ήξεραν πόσο κοντά μπορούν να πάνε, δεν ήξεραν τίποτε… Τους έστειλαν σαν αρνιά στη σφαγή…», μας είπε και ξέσπασε σε λυγμούς.

 

Αξιωματικός της Πυροσβεστικής, στον οποίο θέσαμε τις καταγγελίες των μελών της ΕΜΑΚ, μας ανέφερε πως δεν έγινε επιθεώρηση στα εμπορευματοκιβώτια, αφού οι στρατιωτικοί νόμοι δεν επιτρέπουν επιθεώρηση σε εκρηκτικά.

 

«Το μόνο που μπορούμε να επιθεωρήσουμε είναι κτίρια του στρατού και όχι αποθήκες πυρομαχικών», μας είπε χαρακτηριστικά.

 

Πώς μπορούσαμε να συντάξουμε Κάρτα Ειδικού Κινδύνου – Σχέδιο Δράσης για επικίνδυνες εγκαταστάσεις αφού δεν έγινε επιθεώρηση, πρόσθεσε, ενώ για την Τετάρτη 6 Ιουνίου, ημέρα που κλήθηκε η Πυροσβεστική στη Βάση για να επιθεωρήσει το διογκωμένο εμπορευματοκιβώτιο, ο αξιωματικός μάς είπε πως «οι συνάδελφοι που πήγαν δεν μπορούσαν να το επιθεωρήσουν, διότι δεν άνοιγε η πόρτα του. Ήταν τοποθετημένα με τέτοιον τρόπο, η μια πόρτα ακουμπούσε την άλλη για λόγους ασφαλείας, και ζητήθηκε να κατεβεί το συγκεκριμένο εμπορευματοκιβώτιο από τη στοίβη για να επιθεωρηθεί. Η απάντηση που πήραν ήταν ότι, μόλις το κατεβάσουν, θα τους ενημερώσουν…».

 

Ακολούθως τα μέλη μας, είπε, παρακάθισαν σε σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν μέλη του στρατού, του Γραφείου Εργασίας και δύο ειδικοί από το μεταλλείο, αλλά εκεί δεν τους ανέφεραν τι ακριβώς είχαν τα εμπορευματοκιβώτια… «Φαίνεται μας παραπλάνησαν, αφού μας είπαν ότι μόνο πυρίτιδα υπήρχε», κατέληξε.