Νέο σκάνδαλο στη Γερμανία

Σύμφωνα με τις διεθνείς εκθέσεις για οικονομική διαφθορά στους κόλπους των πολιτικών ηγεσιών στις διάφορες χώρες, η Γερμανία βρίσκεται κατά κανόνα προς το τέλος της λίστας. Με τους προληπτικούς και κατασταλτικούς μηχανισμούς που διαθέτει για τον έλεγχο της ροής του «πολιτικού χρήματος», σπάνιες είναι οι περιπτώσεις οικονομικής διαπλοκής που ξεφεύγουν από τους αυστηρούς ελέγχους.

Εντούτοις τα πρόσφατα στοιχεία που ήρθαν στο φως για τα πεπραγμένα του πρώην πρωθυπουργού της Βάδης-Βυρτεμβέργης Στέφαν Μάπους δείχνουν να ανατρέπουν την εικόνα ενός καθ’ όλα άμεμπτου δημόσιου βίου στη Γερμανία. O πρώην ισχυρός άνδρας του κυβερνώντος κόμματος CDU, που έχασε στις περασμένες εκλογές του κρατιδίου το Μάρτιο του 2011, βρίσκεται τώρα ενώπιον της γερμανικής δικαιοσύνης κατηγορούμενος για διαφθορά και παράνομη σύναψη οικονομικών συμφωνιών με μια από τις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρίες ενέργειας στη Γερμανία.

Μήλος της έριδος η EnBW

Η υπόθεση που ξεσκεπάζεται τώρα σιγά-σιγά ξεκινά το 2000, όταν το κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης είχε αγοράσει το 1/3 του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας ηλεκτρισμού ΕnBW, ενώ τα 2/3 μεταβιβάστηκαν στη γαλλική EDF. Δέκα χρόνια αργότερα, τα δεδομένα άλλαξαν και το γερμανικό δημόσιο αποφάσισε να διεκδικήσει εκ νέου το μεγαλύτερο κομμάτι των μετοχών ώστε να επανέλθει σε καθεστώς πλήρους κρατικού ελέγχου.

Το Δεκέμβριο του 2010 ο τότε πρωθυπουργός του κρατιδίου Στέφαν Μάπους αποφασίζει να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για την εξαγορά του μεριδίου της γαλλικής EDF. Ο πρωθυπουργός επιλέγει ως οικονομικό σύμβουλο τον στενό φίλο του Ντιρκ Νόθαϊς, γενικό διευθυντή της επενδυτικής τράπεζας Morgan Stanley στη Γερμανία. Αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων ήταν η τελική επαναγορά του 45% του μετοχικού κεφαλαίου της EnBW από το γερμανικό κρατίδιο, έναντι 4,7 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τη γαλλική EDF.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα έρευνες, τα στοιχεία που προσκομίστηκαν από το κρατικό λογιστήριο της Βάδης-Βυρτεμβέργης αποκαλύπτουν πως η κυβέρνηση Μάπους είχε πληρώσει επιπλέον 840 εκατομμύρια ευρώ στην EDF. Τα χρήματά αυτά δεν αναφέρθηκαν ποτέ επίσημα σε καμία οικονομική έκθεση.

Κατηγορίες για παράνομες συναλλαγές και κατάχρηση εξουσίας

Αφορμή για την έναρξη της δικαστικής διερεύνησης της υπόθεσης έδωσαν οι υπόνοιες για παραβιάσεις στη συνήθη διαδικασία υπογραφής αντίστοιχων συμβάσεων καθώς και κατηγορίες για ελλιπή και βεβιασμένη διαπραγμάτευση. Οι αποκαλύψεις για τα υπέρογκα ποσά που καταβλήθηκαν επιπροσθέτως ακολούθησαν.

Ο Μάπους φέρεται να έκλεισε την επίμαχη συμφωνία με μόνη τη γνωμοδότηση του Ντιρκ Νόθαϊς για τον καθορισμό των όρων της. Δεν προσέφυγε στη συνήθη κοινοβουλευτική οδό, όπως επιβάλλεται σε αντίστοιχες επικυρώσεις αποφάσεων για σύναψη δημοσίων συμβάσεων. Ούτε ήρθε σε επαφές με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. Για τους λόγους αυτούς, δέχθηκε μάλιστα σκληρή κριτική από την αντιπολίτευση. Σημειωτέον ότι και ο Ντιρκ Νόταϊς ανέλαβε θέση κυβερνητικού συμβούλου χωρίς να περάσει από συνέντευξη και χωρίς έγκριση του διορισμού του από αρμόδια επιτροπή.

Αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι

Ήδη από την αρχή του 2012 έχει συσταθεί εξεταστική κοινοβουλευτική επιτροπή για την υπόθεση. Μετά από έρευνες στην ηλεκτρονική αλληλογραφία των δύο ανδρών, φαίνεται να προκύπτει πως ο Νόθαϊς είχε εσκεμμένα συμβουλεύσει τον Μάπους να αποφύγουν την κοινοβουλευτική συζήτηση επί του θέματος, επειδή ενδεχόταν να παρακωλύσει την τελική σύναψη της σύμβασης. Υπάρχει ήδη μια πρώτη απόφαση τοπικού δικαστηρίου που επιβεβαιώνει τις παραβιάσεις στη συνήθη κοινοβουλευτική διαδικασία.

Οι δύο άνδρες αρνούνται κατηγορηματικά τις αιτιάσεις εμμένοντας πως όλα έγιναν δια της νόμιμης οδού. Ο Μάπους παραιτήθηκε από την ηγεσία του CDU στη Βάδη-Βυρτεμβέργη ήδη από το Μάρτιο του 2011. Ο Νόθαϊς απομακρύνθηκε από το τιμόνι της Morgan Stanley μόλις τον περασμένο μήνα.