Μετά την εκλογή της προέδρου της Κομισιόν έφτασε η ώρα των επιτρόπων. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η διαμόρφωση της ομάδας των νέων επιτρόπων της επανεκλεγείσας – για δεύτερη πενταετή θητεία – προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με την ίδια να ενημερώνει τους ηγέτες των «27» να στείλουν τα ονόματα που προτείνουν.
Κάθε χώρα θα εκπροσωπείται από έναν επίτροπο με την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν να έχει ζητήσει από κάθε κράτος-μέλος να προτείνει δύο ονόματα, έναν άνδρα και μία γυναίκα, εξαιρουμένων των επιτρόπων, που θα παραμείνουν στη θέση τους.
Όπως σημειώνει το Politico, η Φον ντερ Λάιεν είναι η επιλογή της Γερμανίας, και την Εσθονία εκπροσωπεί η Κάγια Κάλας η οποία προαλείφεται για τη διαδοχή του Ζοζέπ Μπορέλ ως ύπατης εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.
Η πρόεδρος της Κομισιόν έχει επίσης ξεκαθαρίσει στους ηγέτες ότι επιθυμεί έμπειρους και ικανούς επιτρόπους και καλό θα ήταν να διαθέτουν εκτελεστική εμπειρία στις πατρίδες τους.
Η Κάγια Κάλλας – Πηγή φωτογραφίας: Reuters
Στη συνέχεια θα αποφασίσει ποια θα είναι τα πρόσωπα στα οποία θα ανατεθούν τα χαρτοφυλάκια.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, θέλοντας να αποφύγουν τις εσωτερικές κόντρες, προτίμησαν να διατηρήσουν τον ίδιο επίτροπο, ελπίζοντας παράλληλα ότι με την εμπειρία και τις προσωπικές σχέσεις που έχουν ως τώρα με τη Φον ντερ Λάιεν, θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο χαρτοφυλάκιο.
Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται, σύμφωνα πάντα με το Politico, ο Μάρος Σέφκοβιτς (Σλοβακία), ο Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονία) και πιθανώς και η Ντουμπράβκα Σουίτσα (Κροατία), αν και δεν την έχει ακόμη προτείνει επισήμως η κυβέρνηση της χώρας της.
Ο Ολλανδός επίτροπος Βόπκε Χέκστρα εντάχθηκε στην Κομισιόν τον περασμένο Οκτώβριο στη θέση του Φραντς Τίμερμανς και θα παραμείνει στο επιτελείο της Φον ντερ Λάειν για άλλη μια πενταετία, μολονότι το κόμμα του δεν συμμετέχει στην ολλανδική κυβέρνηση.
Δεν είναι γνωστό προς το παρόν κατά πόσον η Γαλλία θα εκπροσωπηθεί και πάλι από τον Τιερί Μπρετόν και η Ελλάδα από τον Μαργαρίτη Σχοινά, αν και στην περίπτωση της χώρας μας ακούγονται και τα ονόματα του Απόστολου Τζιτζικώστα και της Νίκης Κεραμέως.
Σημειώνεται ότι δεδομένου ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των διαπραγματεύσεων για να εξασφαλίσει η φον ντερ Λάιεν μια δεύτερη θητεία στα ηνία της Κομισιόν, η Ελλάδα αισιοδοξεί ότι θα πετύχει να λάβει ένα χαρτοφυλάκιο της αρεσκείας της, με το χαρτοφυλάκιο της Άμυνας να είνα ψηλά στις προτιμήσεις της.
Οι επικρατέστεροι
Δεν ήταν λίγες οι χώρες που άρχισαν να προτείνουν ονόματα προτού η Φον ντερ Λάιεν στείλει το επίσημο αίτημά της.
Η Ισπανία ελπίζει να εξασφαλίσει το χαρτοφυλάκιο για την ενέργεια και το κλίμα για την υπουργό Οικολογικής Μετάβασης Τερέζα Ριμπέρα. Η Σουηδία στέλνει την υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Τζέσικα Ρόσγουελ, η Φινλανδία την ευρωβουλευτή Χένα Βιρκούνεν, η Σλοβενία τον πρώην πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Τομάζ Βέσελ, η Ιρλανδία τον υπουργό Οικονομικών Μάικλ Μακ Γκραθ και η Τσεχική Δημοκρατία πρότεινε τον υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Γιόζεφ Σίκελα.
Την ίδια στιγμή, τις επόμενες εβδομάδες άλλες χώρες θα προτείνουν τους δικούς τους υποψηφίους αλλά μέχρι στιγμής καμία δεν έχει προτείνει δημοσίως δύο υποψηφίους, όπως έχει ζητηθεί. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν, ωστόσο, ότι η Φον ντερ Λάιεν οραματίζεται μια νέα Κομισιόν με ισορροπημένη εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις θα υπάρξουν παρασκηνιακές ζυμώσεις σχετικά με τα ονόματα και τα χαρτοφυλάκια προτού βγει ανακοινωθεί κάτι επίσημο, προκειμένου να μην πληγεί το κύρος ενός υποψηφίου που ενδέχεται να απορριφθεί.
Σε άλλες κονταροχτυπιούνται πολιτικοί στο εσωτερικό χωρών για το χρίσμα, όπως στην περίπτωση της Λιθουνίας, όπου κοντράρονται πρόεδρος και πρωθυπουργός για τον υποψήφιο επίτροπο της χώρας. Η επιλογή υποψηφίου περιπλέκεται στο μεταξύ σε χώρες όπως η Βουλγαρία και το Βέλγιο όπου καταβάλλονται προσπάθειες για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Τα περιζήτητα χαρτοφυλάκια
Όπως αναφέρει το Politico, η Γαλλία εποφθαλμιά ένα οικονομικό υπερ-χαρτοφυλάκιο που θα βοηθήσει στην προώθηση της βιομηχανικής ατζέντας της ΕΕ απέναντι στον αμερικανικό και κινεζικό ανταγωνισμό, ενδεχομένως με την εποπτεία τομέων όπως το εμπόριο και ο ανταγωνισμός, όπου οι Βρυξέλλες έχουν μεγάλη ισχύ.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η Τζόρτζια Μελόνι – Πηγή φωτογραφίας: Reuters
Όμως το ίδιο χαρτοφυλάκιο φέρεται να διεκδικεί και η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, η Ιταλία, και το ερώτημα είναι κατά πόσον η Φον ντερ Λάιεν θα θελήσει να «γλυκάνει» την Τζόρτζια Μελόνι αναθέτοντας σε εκλεκτό της ένα κορυφαίο πόστο, ή θα την αφήσει με το πιο συμβολικό νέο χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο, για το οποίο έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Κύπρος.
Η Διεύρυνση είναι ένα από τα πιο περιζήτητα χαρτοφυλάκια, καθώς μια από τις πιο ευαίσθητες πολιτικά πρωτοβουλίες της νέας Κομισιόν της Φον ντερ Λάιεν θα είναι οι διαπραγματεύσεις για την επέκταση της ΕΕ και την ένταξη της Ουκρανίας.
Εξίσου σημαντικό είναι και το πόστο του επιτρόπου Γεωργίας λόγω του τεράστιου ρόλου που παίζει η ΕΕ στον τομέα της αγροτικής παραγωγής και τον τροφίμων. Η θέση του Επιτρόπου Γεωργίας είναι επίσης σημαντική, δεδομένου ότι η Ε.Ε. διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων.
Η Φον ντερ Λάιεν θα αναζητήσει επίσης έναν επίτροπο Μεσογείου, κάτι που ακούγεται ωραίο, αλλά μάλλον πρόκειται για μια σκληροπυρηνική δουλειά που εξετάζει τη μετανάστευση και την κατάσταση ασφαλείας στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Η Κύπρος έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για αυτή τη θέση.
Αναφορικά με το χαρτοφυλάκιο του Επιτρόπου Άμυνας, που προκάλεσε πρώιμο ενθουσιασμό μέχρι που οι υποψήφιοι συνειδητοποίησαν πόσο ελάχιστη ισχύ διαθέτει η ΕΕ στον εν λόγω τομέα, οι αρχικές εικασίες επικεντρώθηκαν στον Πολωνό ΥΠΕΞ Ράντοσλαβ Σικόρσκι, μέχρι που ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι δεν ενδιαφέρεται.
Τι ακολουθεί
Η Φον ντερ Λάιεν θα αποφασίσει ποιος θα αναλάβει ποιο χαρτοφυλάκιο, λαμβάνοντας υπόψη της τη γεωγραφική ισορροπία, εκείνη των πολιτικών παρατάξεων και εκείνη των φύλων.
Οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ σε αντάλλαγμα για τη στήριξή τους στη Φον ντερ Λάιεν παζαρεύουν για ένα ισχυρό πόστο. Και μια πρόκληση για την πρόεδρο της Κομισιόν θα είναι να βρεθούν αρκετές γυναίκες, πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες που προτείνουν γυναίκα υποψήφια έχουν πλεονέκτημα απέναντι σε εκείνους που προτείνουν άνδρα.
Οι κυβερνήσεις των κρατών μελών έχουν προθεσμία μέχρι το τέλος Αυγούστου για να στείλουν τα ονόματα των υποψηφίων τους. Η Φον ντερ Λάιεν θα αρχίσει από τα μέσα του ερχόμενου μήνα να παίρνει συνεντεύξεις από τους (νέους) υποψηφίους και στη συνέχεια θα αρχίσει να συνθέτει το παζλ των επιτρόπων.
Όταν ολοκληρωθεί το έργο της Φον ντερ Λάιεν, εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να περάσει από κόσκινο τους νέους επιτρόπους σε ακροάσεις που θα πραγματοποιηθούν στα τέλη Σεπτεμβρίου και τον Οκτώβριο.
Το ευρωκοινοβούλιο μπορεί να απορρίψει υποψηφίους, όπως είχε κάνει το 2019 απορρίπτοντας τις πρώτες επιλογές των Γάλλων, Ρουμάνων και Ούγγρων επιτρόπων. Σε μια τέτοια περίπτωση η εν λόγω χώρα θα πρέπει να ορίσει νέο υποψήφιο.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ελπίζουν η νέα Κομισιόν της Φον ντερ Λάιεν να έχει συγκροτηθεί μέχρι την 1η Νοεμβρίου.
Πληροφορίες από Politico