Πρόκειται για ένα δάνειο 430.000 χρυσών δουκάτων που είχε πάρει ο βασιλιάς Φίλιππος Β’ της Ισπανίας (1527-1598) από τη βασίλισσα της Πολωνίας, την Ιταλίδα Μπόνα Σφόρτσα (1494-1557) για να καλύψει τα έξοδα του πολέμου μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας για τον έλεγχο του Βασιλείου της Νεάπολης.
Ο βουλευτής Μάρεκ Ποζνάνσκι, 28 ετών, του αριστερού Κινήματος του Παλικότ, κάλεσε το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας να εξετάσει το θέμα. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του βουλευτή, ένα δουκάτο της εποχής εκείνης περιείχε 3,5 γραμμάρια χρυσού. Με βάση τη σημερινή τιμή του χρυσού, το συνολικό ύψος του δανείου ανέρχεται στα 57,4 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς όμως να συνυπολογιστούν οι τόκοι τετρακοσίων ετών.
Η Πολωνία προσπαθούσε μέχρι και το 18ο αιώνα να πάρει πίσω τα χρήματά της αλλά μόνο το 10% του ποσού αποπληρώθηκε.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς η Μπόνα Σφόρτσα, που πέθανε εξόριστη στο Μπάρι της Ιταλίας, πιθανότατα δηλητηριάστηκε κατ’ εντολή του Φίλιππου Β’ για να μην ξοφλήσει το χρέος του.
Στα πολωνικά η φράση “ναπολιτάνικα ποσά” έγινε συνώνυμη των “δανεικών κι αγύριστων”.
Νομικοί που μίλησαν σε πολωνικά μέσα ενημέρωσης εξέφρασαν τη δυσπιστία τους για το κατά πόσο είναι εφικτό να αποπληρωθεί το δάνειο αυτό, δεδομένου ότι έχουν περάσει πέντε αιώνες από τότε και έχουν σημειωθεί κοσμογονικές αλλαγές και στις δύο χώρες.
Ωστόσο ο βουλευτής επισημαίνει ότι πρόσφατα η Ισπανία ανέκτησε ένα θησαυρό αποτελούμενο από 500 χιλιάδες χρυσά και ασημένια νομίσματα συνολικού βάρους 17 τόνων. Ο θησαυρός αυτός βρέθηκε από την αμερικανική εταιρεία Odyssey σε ένα ισπανικό πλοίο που είχε βυθιστεί το 1804 και μετά από πέντε χρόνια δικαστικής διαμάχης για την κυριότητά του δόθηκε τελικά στη Μαδρίτη.
