Ο επικεφαλής αμερικανικού δημόσιου φορέα αρμόδιου για τη διαφάνεια κατηγόρησε τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ ότι αποκρύπτουν πληροφορίες που τα μέλη του Κογκρέσου και οι πολίτες είναι ανάγκη να γνωρίζουν για να κατανοήσουν τους λόγους που κατέρρευσαν οι ένοπλες δυνάμεις και η κυβέρνηση του Αφγανιστάν.
Τους λόγους για την αποχώρηση των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ από τη χώρα, έπειτα από 20 χρόνια πολέμου.
«Η πλήρης εικόνα για το τι συνέβη τον Αύγουστο – και όλες οι προειδοποιητικές ενδείξεις που υπεδείκνυαν την έκβαση – θα αποκαλυφθεί μόνο αφού οι πληροφορίες των οποίων τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών εμποδίζουν τη δημοσιοποίηση καταστούν διαθέσιμες» στους αιρετούς και στο ευρύ κοινό, έκρινε ο Τζον Σόπκο, ο ειδικός γενικός επιθεωρητής για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν (Special inspector general for Afghanistan reconstruction, SIGAR), ο οποίος αναφέρεται στο αμερικανικό Κογκρέσο.
Η απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αντέτεινε ότι το ΥΠΕΞ ζήτησε να πάψουν να είναι δημόσια διαθέσιμα ορισμένα έγγραφα προκειμένου «να διαγραφούν στοιχεία που ταυτοποιούν» πρόσωπα, για «να προστατευθούν Αφγανοί και Αφγανικές οργανώσεις», λόγω ανησυχιών για την ασφάλειά τους και την επιχείρηση εκκένωσης. Αυτά τα στοιχεία είναι «τα μόνα που είχαμε σκοπό να απαλείψουμε», διαβεβαίωσε και πρόσθεσε πως ο SIGAR διατηρεί πρόσβαση στα πλήρη έγγραφα και το δικαίωμα να τα δημοσιοποιεί εάν το θεωρεί απόλυτα απαραίτητο.
Το Πεντάγωνο δεν απάντησε αμέσως όταν το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς του ζήτησε σχόλιο.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Τζον Σόπκο εξήγησε ότι αφού οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ, το ΥΠΕΞ του ζήτησε να αναστείλει τη δημόσια πρόσβαση σε ορισμένες από τις εκθέσεις του, για να μην τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια Αφγανών συνεργατών των ΗΠΑ.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ όμως «ουδέποτε αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες απειλές για τα πρόσωπα που αναφέρονταν στις εκθέσεις μας», συμπλήρωσε ο κ. Σόπκο, τονίζοντας ότι συμμορφώθηκε, «διστακτικά», κι απέκλεισε την πρόσβαση στα έγγραφα αυτά στο site του SIGAR.
Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, συνέχισε, ζήτησε πρόσφατα να λογοκριθούν κάπου 2.400 αναφορές που εξακολουθούν να είναι αναρτημένες. Ορισμένα από τα αιτήματα όμως, τόνισε, είναι «παράλογα», όπως για παράδειγμα να διαγραφεί το όνομα του πρώην προέδρου του Αφγανιστάν, του Ασράφ Γάνι, από τις αναφορές αυτές. Αφού μελέτησαν το αίτημα, οι υπηρεσίες του βρήκαν μόλις τέσσερις αναφορές που έκριναν ότι όφειλαν να λογοκριθούν και άφησαν όλες τις υπόλοιπες πλήρως προσβάσιμες, πρόσθεσε.
Απόκρυψη αρχείων από το 2015
Υπενθυμίζοντας ότι το Κογκρέσο του έχει αναθέσει να διενεργήσει έρευνα για την κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης και του στρατού της, ο Σόπκο υπογράμμισε πως το Πεντάγωνο δεν επιτρέπει από το 2015 τη δημοσιοποίηση ενός ολόκληρου φάσματος δεδομένων, διατεινόμενο πως το πράττει επειδή του το είχε ζητήσει η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Γάνι.
Ειδικά τα στοιχεία για τις απώλειες και την ισχύ των μονάδων των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας είναι «το μοναδικό πράγμα που χρειάζεται να ξέρετε για να καταλήξετε σε συμπεράσματα όσον αφορά το εάν και κατά πόσον οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας ήταν αληθινά αξιόμαχη δύναμη ή πύργος από τραπουλόχαρτα», κατέληξε.