Ο καρκίνος συχνά θεωρείται ως ασθένεια της σύγχρονης εποχής. Ωστόσο, ιατρικά κείμενα από την αρχαία Αίγυπτο δείχνουν ότι οι θεραπευτές γνώριζαν από τότε την πάθηση που αποτελεί μέχρι και σήμερα μάστιγα.
Νέα στοιχεία από ένα κρανίο ηλικίας περίπου 4.500 ετών αποκάλυψαν ότι στην αρχαία Αίγυπτο γιατροί μπορεί να προσπάθησαν να θεραπεύσουν ορισμένες μορφές καρκίνου με χειρουργική επέμβαση.
Το κρανίο ανήκε σε έναν άνδρα που ήταν περίπου 30 έως 35 ετών όταν πέθανε και βρίσκεται στη συλλογή «Duckworth Laboratory» στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα, οι επιστήμονες έχουν μελετήσει την επιφάνεια του κρανίου με ουλές, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών βλαβών που πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύουν οστική βλάβη από κακοήθεις όγκους.
Οι αρχαιολόγοι θεωρούν το κρανίο ως ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα κακοήθειας στον αρχαίο κόσμο, που χρονολογείται μεταξύ 2686 π.Χ. και 2345 π.Χ.
Αλλά όταν οι ερευνητές παρατήρησαν πρόσφατα πιο προσεκτικά τις ουλές του όγκου με ψηφιακό μικροσκόπιο και μικροϋπολογιστική τομογραφία (CT), εντόπισαν σημάδια κοπής γύρω από τους όγκους, υποδηλώνοντας ότι είχαν χρησιμοποιηθεί αιχμηρά μεταλλικά όργανα για την αφαίρεση των όγκων. Οι επιστήμονες ανέφεραν τα ευρήματα την Τετάρτη (29.05.2024) στο περιοδικό «Frontiers in Medicine».
«Ήταν η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε χειρουργικά αυτό που σήμερα ονομάζουμε καρκίνο», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Έντγκαρντ Καμάρος, καθηγητής στο τμήμα Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα στην Κορούνια της Ισπανίας.
Ωστόσο, είναι άγνωστο εάν οι θεραπευτές προσπάθησαν να αφαιρέσουν τους όγκους ενώ ο ασθενής ήταν ακόμα ζωντανός ή αν οι όγκοι αφαιρέθηκαν μετά το θάνατο, για ανάλυση, είπε ο καθηγητής στο CNN.
«Αν αυτά τα σημάδια έγιναν με αυτό το άτομο ζωντανό, μιλάμε για κάποιο είδος θεραπείας που σχετίζεται άμεσα με τον καρκίνο», είπε. Αλλά αν τα σημάδια έγιναν μετά θάνατον, «σημαίνει ότι πρόκειται για ιατρική εξερεύνηση νεκροψίας σε σχέση με αυτόν τον καρκίνο».
Είτε έτσι είτε αλλιώς, «είναι καταπληκτικό να πιστεύεις ότι έκαναν μία χειρουργική επέμβαση», πρόσθεσε. «Αλλά δεν μπορούμε πραγματικά να διακρίνουμε μεταξύ θεραπείας και νεκροψίας».
Η ιατρική στην αρχαία Αίγυπτο, τεκμηριωμένη εκτενώς σε ιατρικά κείμενα όπως ο πάπυρος Ebers και ο πάπυρος Kahun, ήταν αναμφισβήτητα περίπλοκη και τα νέα ευρήματα προσφέρουν σημαντικές, άμεσες αποδείξεις αυτής της γνώσης, δήλωσε ο Δρ. Ιμπραήμ Μπαντρ, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα αποκατάστασης και συντήρησης αρχαιοτήτων στο Misr University for Science and Technology στη Γκίζα της Αιγύπτου.
«Μπορούμε να δούμε ότι η αρχαία αιγυπτιακή ιατρική δεν βασιζόταν αποκλειστικά σε φυτικές θεραπείες όπως η ιατρική σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς», είπε ο Μπαντρ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα. «Βασίστηκε άμεσα στις χειρουργικές πρακτικές».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163