Στη γειτονική Αλβανία, μέσα από τζαμιά φανατικών μουσουλμάνων και νομιμοφανή ιδρύματα την τελευταία δεκαετία στρατολογούνται νεαροί άνδρες που οδηγούνται κυρίως στην Συρία για να πολεμήσουν –μετά από υποτυπώδη βασική εκπαίδευση- στις τάξεις του ISIS, φυσικά ως εμπροσθοφυλακή.
Πολλοί μάλιστα εξ αυτών που σήμερα είναι νεκροί, εγκατέλειψαν την Αλβανία με τις οικογένειες τους και ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα, εδώ και είκοσι ημέρες έχει σηκώσει το βάρος του ουσιαστικού επαναπατρισμού για χήρες και ορφανά από στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Συρία, ταξιδεύοντας για το σκοπό αυτό μέχρι τον Λίβανο.
Το μήνυμα που στάλθηκε στην Ελλάδα
Η 20χρονη Μπρισίλντα Χασανάζ, που εργάζεται ως οικονομική μετανάστρια στην Ελλάδα, δυσκολεύτηκε να συμβιβαστεί με την είδηση ότι ο αδερφός της σκοτώθηκε στη Συρία πολεμώντας στις τάξεις του ISIS.
«Δεν μπορώ να μιλήσω, αλλά ο Έρβιν δεν είναι πια μαζί μας. Έχει φύγει, είναι νεκρός. Και εγώ είμαι νεκρός..».
Αυτό ήταν το μήνυμα που στάλθηκε απ’ τα πεδία των μαχών, στο κινητό της μέσω Viber από στρατόπεδο στη Συρία, όπως τελικά αποδείχτηκε. Ο 24χρονος είχε φύγει για τη Συρία πριν από τρία χρόνια και ήταν εκεί με τη σύζυγό του και τις δύο κόρες του. Πολεμούσε για τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ. Η 20χρονη από την Ελλάδα, αμέσως τηλεφώνησε στη μητέρα της σ’ ένα χωριό έξω απ’ τα Τίρανα και της είπε τα τραγικά νέα.
Εκείνη μέχρι σήμερα αγωνίζεται να συμβιβαστεί με το θάνατο του γιου της. Ντυμένη στα μαύρα λέει ότι το μόνο που ξέρει είναι οι λίγες πληροφορίες που είχε ήδη λάβει από την νύφη της μέσω τηλεφώνου. «Μου είπε ότι τον σκότωσαν όταν επέστρεφε στο στρατόπεδο όπου έμεναν. Της έστειλαν το σώμα για να το δει και στη συνέχεια το έθαψαν χωρίς η ίδια να είναι παρούσα», προσθέτει η χαροκαμένη μάνα.
Ο Έρβιν Χασανάζ, Αλβανός τζιχαντιστής που εκτελέστηκε από το ISIS, σκοτώθηκε όπως είπαν επειδή προσπαθούσε να γυρίσει στην πατρίδα του. Στα πεδία των μαχών βρέθηκε μαζί με τον συμπατριώτη του Διαμάντ Ράσα, που είναι επίσης νεκρός. Η οικογένεια του τελευταίου, έστω και αργά είχε την τύχη να επαναπατριστεί μετά από ενέργειες του Αλβανού πρωθυπουργού
Έγινε «ευσεβής» σε νεαρή ηλικία
Η τραγική μάνα Xιχέρε Χασανάζ, λέει πως ο γιός της έφυγε από την Αλβανία μαζί με τον Ντιάμαντ Ράσα, έναν άλλο Αλβανό τζιχαντιστή που επίσης σκοτώθηκε. Ο γιος της ήταν μόλις 21 ετών, πατέρας μιας μικρής κόρης, ενώ περίμενε και τη γέννηση ενός άλλου παιδιού. Τώρα τα παιδιά δύο και τεσσάρων, βρίσκονται σε στρατόπεδο που διευθύνεται από το ISIS στη Συρία. Η ηλικιωμένη μητέρα αναφέρει ότι η ζωή τους ήταν πάντα δύσκολη. Αρχικά από τη μικρή πόλη Mαμούρα μετακόμισε στα Τίρανα πριν από 15 χρόνια με τα μικρά της παιδιά, αφού πέθανε ο σύζυγός της. Άνεργη και με δύο παιδιά να ζήσει βρήκε βοήθεια από ένα «ισλαμικό ίδρυμα ανακούφισης», το οποίο της πρόσφερε τροφή και μια μικρή σύνταξη.
Έκαναν το γιο της άλλον άνθρωπο
Η ίδια προσθέτει ότι ενώ εκείνη δεν ήταν θρησκόληπτη, ο γιος της στράφηκε στο Ισλάμ σε νεαρή ηλικία. «Ήταν μόλις 12 ετών όταν άρχισε να πηγαίνει στο τζαμί κάθε μέρα», θυμάται. «Στην αρχή τον κλείδωνα στο σπίτι αλλά αργότερα δεν μπορούσα να τον σταματήσω», προσθέτει η μητέρα του. Αν και η ίδια είναι μουσουλμάνα αναφέρεται στις πεποιθήσεις του γιου της, λες και είναι «άλλης πίστης». Εκφράζει την ίδια λύπη για την νύφη της, για την οποία λέει πως από μικρή ήταν καλυμμένη από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα με ένα χιτζάμπ από νεαρή ηλικία. Συναντήθηκαν μέσα από έναν προξενητή και παντρεύτηκαν πολύ νέοι. Η μάνα, περιγράφει τον γιο της ως ένα ήσυχο και εσωστρεφές αγόρι που αφιέρωσε τη ζωή του στην πίστη του. Ωστόσο, πολύ καιρό μετά το ταξίδι του στη Συρία δεν της έλεγε που είχε πάει. «Όταν καλούσε, μου έλεγε ότι ήταν στην Ευρώπη», θυμάται. «Η νύφη μου θα επαναλάμβανε την ίδια γραμμή, έως ότου άλλοι άνθρωποι άρχισαν να μιλούν …», τονίζει η γυναίκα.
Ο γιος της εντάχθηκε σε ένα δίκτυο στρατολόγων που συνελήφθησαν το 2014 στα Τίρανα, κατηγορούμενοι για διοχέτευση μαχητών από την Αλβανία σε ισλαμικές ομάδες στη Συρία. Το δίκτυο φέρεται να διευθύνονταν από δύο ιμάμηδες, τον Genc Balla και τον Bujar Hysa.
Κρατούν ομήρους χήρες και ορφανά
Οι ίδιοι οι Αλβανοί μαχητές έχουν πέσει νεκροί στα πεδία των μαχών ή και έχουν εκτελεστεί παραδειγματικά από τζιχαντιστές, όταν έδειξαν σημάδια επιθυμίας για επιστροφή στη χώρα τους. Ο Αλβανός πρωθυπουργός στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου πήγε ο ίδιος μέχρι τη Δαμασκό όπου στήθηκε η γέφυρα επαναπατρισμού για την Φλορέσα Ράσα με τα τρια μικρά παιδιά της.
Ο Αλβανός Διαμάντ Ράσα, μαχητής του ISIS, έγινε άλλος άνθρωπος στη Συρία. Οι τζιχαντιστές τον εκτέλεσαν όμως οι ίδιοι το 2014 όταν τους ανέφερε πως θέλει να επιστρέψει πίσω στην Αλβανία. Μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο το ISIS κρατούσε τη σύζυγό «όμηρο» όμηρο μαζί με τα παιδιά της, σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη βορειοανατολική Συρία
Τα παιδιά και η μάνα τους, ζούσαν στην κόλαση αυτή για έξι χρόνια στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Συρία. Οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωσή τους κράτησε πολλούς μήνες, ενώ η μητέρα γύρισε σε αναπηρικό καροτσάκι μετά από σοβαρό τραυματισμό της όσο ζούσε στο στρατόπεδο.
Δυο απ’ τα παιδιά της γεννήθηκαν στη Συρία, όσο ήταν ζωντανός ο Αλβανός σύζυγός της και πολεμούσε με τους τζιχαντιστές. Ο Ράμα, που πήγε στο Λίβανο και παρέλαβε την οικογένεια, ανέφερε πως η προσπάθειά του για την επανένωση των οικογενειών τους θα συνεχιστεί καθώς στο ίδιο στρατόπεδο έχουν την ατυχία να ζουν κι άλλες τέτοιες Αλβανικές οικογένειες.
Μετ’ εμποδίων η φάση Νο2
Ο Ράμα, ανακοίνωσε ότι σύντομα θα ξεκινήσει μια δεύτερη φάση για την επιστροφή άλλων Αλβανών. «Είμαστε ένα βήμα από την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της σύνθετης επιχείρησης για την απελευθέρωση παιδιών από την κόλαση των συριακών στρατοπέδων, μετά από μια διπλωματική προσπάθεια που κράτησε περισσότερο από ένα χρόνο τώρα. «Εάν, με τη βοήθεια του Θεού, όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, θα ανοίξουμε το δρόμο για την οριστικοποίηση της δεύτερης φάσης, όπου θα έρθουν κι άλλες οικογένειες», ανέφερε ο Αλβανός πρωθυπουργός. Μέχρι τώρα πάντως έχουν εντοπιστεί πάνω από πενήντα μέλη τέτοιων οικογενειών.
Οι συγκλονιστικές εικόνες από την απελευθέρωση της οικογένειας κατά την άφιξή της στη Δαμασκό. Η μητέρα των παιδιών καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι.
Βασίλης Χήτος