Τα πράγματα αλλάζουν γρήγορα στον κόσμο του Ντόναλντ Τραμπ, σημειώνει σε ανάλυσή του το CNN για το ραντεβού του Αμερικανού προέδρου με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σήμερα, Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, το κατώφλι του Λευκού Οίκου θα περάσει ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, «ο δικτάτορας», όπως τον είχε αποκαλέσει ο Ντόναλντ Τραμπ πριν από λίγες ημέρες αν και στη συνέχεια το… ξέχασε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Αλήθεια το είπα αυτό;», διερωτήθηκε χθες Πέμπτη (27.02.2025) ο Αμερικανός πρόεδρος για να απαντήσει τελικά – έχοντας στο πλευρό του τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ – «δεν μπορώ να πιστέψω ότι το είπα αυτό».
Η συνάντηση των δύο ηγετών σήμερα στην Ουάσινγκτον θα πραγματοποιηθεί μία εβδομάδα μετά τις συνομιλίες Ηνωμένων Πολιτειών – Ρωσίας στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας για πρώτη φορά τρία χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, και χωρίς την Ουκρανία.
«Θα έχουμε μια πολύ καλή συνάντηση… Θα τα πάμε πολύ καλά. Εντάξει. Τρέφουμε μεγάλο σεβασμό. Έχω μεγάλο σεβασμό για εκείνον», είπε ο Τραμπ την Πέμπτη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τι κρύβεται πίσω από την «στροφή» του Ζελένκσι
Την περασμένη εβδομάδα, ο Ζελένσκι κατηγόρησε τον Τραμπ ότι έβγαλε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν από την απομόνωση, αφού οι ΗΠΑ έστειλαν αξιωματούχους τους σε ειρηνευτικές συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία χωρίς την Ουκρανία. Και προειδοποίησε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ζει σε έναν «χώρο παραπληροφόρησης».
Όμως ο Ζελένσκι πήρε ένα κρίσιμο μάθημα, σχολιάζει το CNN: «Δώστε στον Τραμπ τη νίκη».
Ο Ουκρανός πρόεδρος ταξιδεύει στην Ουάσιγκτον για να υπογράψει μια συμφωνία που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να εκμεταλλευτούν τους σπάνιους ορυκτούς πόρους της Ουκρανίας. Το πρώτο σχέδιο της συμφωνίας έμοιαζε πολύ με αποικιοκρατική λεηλασία που επιβαλλόταν σε ένα απελπισμένο έθνος. Ο Ζελένσκι αρνήθηκε να το υπογράψει, προειδοποιώντας ότι δεν μπορούσε να ξεπουλήσει τον πλούτο της χώρας του. Ο Τραμπ είχε ισχυριστεί ότι θα μπορούσε να αποφέρει μισό τρισ. δολάρια για να αποπληρώσει τους Αμερικανούς φορολογούμενους για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή.
Η πιο πρόσφατη εκδοχή της συμφωνίας φαίνεται πιο «συμπαθής» για την Ουκρανία – η οποία ξεκίνησε τις συζητήσεις με τις ΗΠΑ πέρυσι για τη χρήση των αποθεμάτων ορυκτών της ώστε να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων πόλεων και υποδομών της. Υπάρχουν συζητήσεις για ένα κοινό ταμείο ανασυγκρότησης, αλλά καμία αναφορά στην αρχική αξίωση του Τραμπ για 500 δισεκατομμύρια δολάρια που αντιμετωπίζει την εξωτερική πολιτική σαν μια συμφωνία ακινήτων.
Αλλά ακόμα κι αν κατάφερε να αφαιρέσει τις πιο τιμωρητικές πτυχές της προτεινόμενης συμφωνίας, η αλήθεια είναι ότι ο Ζελένσκι είχε λίγες επιλογές.
Προσπαθεί να επανέλθει στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Κι αν η πρώτη του συνάντηση με τον Τραμπ μετά την επανεκλογή του κατευνάσει τους φόβους ότι η Ουκρανία πρόκειται να πουληθεί, μπορεί επίσης να ανοίξει την πόρτα για μια μακροπρόθεσμη σχέση των ΗΠΑ με τη χώρα – ένα ενδεχόμενο που φαινόταν απίθανο μόλις πριν από λίγες ημέρες.
Ο Ζελένσκι παρουσιάζει τη συμφωνία ως ένα πλαίσιο για μια μελλοντική σύμβαση – κυρίως επειδή προσπαθεί να αξιοποιήσει τον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας για μελλοντικές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, τις οποίες θεωρεί ζωτικής σημασίας για την επιβίωση οποιασδήποτε μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας.
Γιατί λοιπόν αυτή η ξαφνική αλλαγή κλίματος;
Ο Τραμπ έδωσε ένα στοιχείο νωρίτερα αυτή την εβδομάδα κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
«Κάνω συμφωνίες. Όλη μου τη ζωή κάνω συμφωνίες», είπε ο Τραμπ.
Το γεγονός ότι η συμφωνία για τα σπάνια ορυκτά με την Ουκρανία φαίνεται να υπολείπεται των προσδοκιών του προέδρου δεν σημαίνει ότι δεν θα τη διαφημίσει ως μια εξαιρετική νίκη για τον ίδιο και τους Αμερικανούς.
«Θα υπογράψουμε μια συμφωνία, η οποία θα είναι μια πολύ μεγάλη συμφωνία», είπε ο Τραμπ πριν από μια συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη.
Η επιθυμία του Τραμπ για μια συμφωνία τον οδήγησε ακόμη και να «ξεχάσει» τον προηγούμενο ισχυρισμό του ότι ο Ζελένσκι ήταν «δικτάτορας».
«Είπα κάτι τέτοιο; Δεν μπορώ να πιστέψω ότι το είπα αυτό. Επόμενη ερώτηση;» είπε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο την Πέμπτη, με ένα αχνό χαμόγελο.
Ο Τραμπ επιμένει ότι εμπιστεύεται τον Πούτιν
Πολλά μπορεί να άλλαξαν ανάμεσα στον Ζελένσκι και τον Τραμπ τις τελευταίες μέρες αλλά τίποτα δεν έχει αλλάξει ανάμεσα στον Τραμπ και τον Πούτιν, και η τελευταία επίδειξη απόλυτης εμπιστοσύνης του Αμερικανού προέδρου προς τον Ρώσο ηγέτη την Πέμπτη ήχησε σαν συναγερμός για το είδος της συμφωνίας που μπορεί να προσπαθήσει να κάνει με τη Ρωσία.
«Νομίζω ότι θα κρατήσει τον λόγο του. Έχω μιλήσει μαζί του, τον γνωρίζω εδώ και πολύ καιρό, ξέρετε;» είπε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο δίπλα στον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ. «Δεν πιστεύω ότι θα παραβιάσει τον λόγο του».
Υπάρχει ένα επιχείρημα ότι μόνο ο Τραμπ, ανάμεσα στους Δυτικούς ηγέτες, θα μπορούσε να φέρει τον Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να τερματίσει έναν πόλεμο που έχει προκαλέσει τρομακτικές απώλειες στους αμάχους, έχει καταστρέψει τεράστιες εκτάσεις της Ουκρανίας και έχει αναστατώσει τον κόσμο. Κι αν ο πρόεδρος εξασφαλίσει μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, θα αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης που διακαώς επιθυμεί.
Όμως, υπάρχει μια έντονη ανησυχία ανάμεσα στους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη ότι ο Τραμπ θα δεχτεί οποιαδήποτε συμφωνία με τον Ρώσο ηγέτη, η οποία θα νομιμοποιεί την παράνομη κατάκτηση περίπου του 20% της ουκρανικής επικράτειας, θα θέτει τις βάσεις για έναν ακόμα χειρότερο πόλεμο στο μέλλον και θα ενθαρρύνει τον Πούτιν να προσπαθήσει να αποσπάσει άλλο ένα κομμάτι της Ευρώπης – ίσως τις βαλτικές χώρες.
Τόσο ο Πούτιν όσο και ο Μακρόν αυτή την εβδομάδα έθεσαν το θέμα με ξεκάθαρους όρους μπροστά στον Τραμπ.
«Πρέπει να το κάνουμε σωστά», είπε ο Στάρμερ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Τραμπ την Πέμπτη. «Υπάρχει ένα διάσημο σύνθημα στο Ηνωμένο Βασίλειο από μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ότι πρέπει να κερδίσουμε την ειρήνη. Και αυτό πρέπει να κάνουμε τώρα, γιατί δεν μπορεί να είναι μια ειρήνη που επιβραβεύει τον επιτιθέμενο ή που ενθαρρύνει καθεστώτα όπως το Ιράν».
Ο Μακρόν προσπάθησε να καταστήσει σαφές στον Τραμπ πόσο αδύνατο είναι να κάνεις μια συμφωνία με τον Ρώσο ηγέτη, υπενθυμίζοντας τη δική του απογοήτευση από τις συνομιλίες με τον Πούτιν πριν από την εισβολή. «Είχα πολλές συζητήσεις, ειδικά στις αρχές του 2022, αρκετές φορές, επτά ώρες με τον Πρόεδρο Πούτιν. Δεκαπέντε ημέρες πριν από την έναρξη της επίθεσης, τα αρνιόταν όλα», είπε ο Μακρόν.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον Τραμπ να πιστεύει στην καλή θέληση του Πούτιν. Οι τελευταίες πέντε αμερικανικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να επανεκκινήσουν τις σχέσεις με τη Ρωσία και τον ισχυρό ηγέτη της. Κάθε προσπάθεια απέτυχε. Και ο Πούτιν έχει επανειλημμένα αθετήσει τον λόγο του – πιο πρόσφατα, όταν αρνήθηκε ότι είχε οποιοδήποτε σχέδιο να εισβάλει στην Ουκρανία, και τελικά το έκανε.
Πολλοί είναι οι πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι που εκφράζουν ανησυχίες.
«Νομίζω ότι είναι σημαντικό για τον πρόεδρο – και κατανοώ ότι προσπαθεί να φέρει τον Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων – αλλά πρέπει να ξέρει ότι ο Πούτιν δεν είναι αξιόπιστος και ότι οτιδήποτε κάνει πρέπει να επαληθεύεται», δήλωσε ο πρώην διευθυντής της CIA και υπουργός Άμυνας Leon Panetta στο CNN την Πέμπτη.
Ο απόστρατος ναύαρχος James Stavridis, πρώην ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, πρόσθεσε ότι δεν θα τον εμπιστευόταν και εξήγησε ότι η ιστορία δείχνει πως μόνο οι εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μια ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Stavridis παρέθεσε το μήνυμα που ο Τραμπ θα έπρεπε να στείλει στον Πούτιν όταν συναντηθούν — ίσως τις επόμενες εβδομάδες. «Να του πει “Την ημέρα που θα ξαναεισβάλεις είναι η ημέρα που φέρουμε την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ”», είπε. «Ή “Την ημέρα που θα ξαναεισβάλεις είναι η ημέρα που τα αμερικανικά στρατεύματα θα ενωθούν με τα γαλλικά και βρετανικά στρατεύματα στην Ουκρανία”».
