Το Ισραήλ θέλει να αλλάξει την ισορροπία ισχύος στον Λίβανο και τη Μέση Ανατολή αλλά το CNN σε ανάλυσή του θυμίζει τις αντίστοιχες προσδοκίες του Ισραήλ για τον Λίβανο το 1982, το πώς γεννήθηκε η Χεζμπολάχ, αλλά και πού οδήγησε η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι η εξόντωση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, ήταν μια ιστορική καμπή που θα μπορούσε να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, προειδοποιώντας ωστόσο ταυτόχρονα τους Ισραηλινούς ότι έρχονται «δύσκολες ημέρες».
«Ο Νασράλα δεν ήταν ένας τρομοκράτης, ήταν ο τρομοκράτης» ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο Νετανιάχου για τον θάνατο του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα από ισραηλινό βομβαρδισμό στη νότια Βηρυτό την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024.
«Η εξόντωση του Νασράλα ήταν ένα αναγκαίο βήμα για την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει, την επιστροφή των κατοίκων του βορρά με ασφάλεια στα σπίτια τους και την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή για τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ βλέπει σε αυτή την εξέλιξη μια ευκαιρία που ανοίγεται για μια θεμελιώδη αναδιάταξη της εξουσίας στη Μέση Ανατολή και μπορεί να υποθέτει ότι η Χεζμπολάχ είναι θανάσιμα τραυματισμένη.
Ωστόσο, η ολοκληρωτική νίκη, είναι άπιαστη, όπως σημειώνει το CNN σε ανάλυσή του.
Η πρόσφατη ιστορία προσφέρει μόνο πικρά μαθήματα για τους ισραηλινούς ηγέτες – και άλλους – που τρέφουν μεγάλες φιλοδοξίες για τεκτονικές αλλαγές στο Λίβανο και στη Μέση Ανατολή γενικότερα
Από τις 17 Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ έχει καταφέρει στη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται από το Ιράν, το ένα πλήγμα μετά το άλλο στο Λίβανο – πρώτα οι εκρήξεις των βομβητών και των ασυρμάτων, ενώ ακολούθησε μια μαζική αεροπορική επιδρομή στη νότια Βηρυτό που σκότωσε τον ανώτερο διοικητή Ιμπραήμ Ακίλ.
Τρεις ημέρες μετά ακολούθησε η έναρξη μιας βίαιης εκστρατείας βομβαρδισμών.
Μέχρι το βράδυ της Παρασκευής (27.09.2024) – όταν ο Νασράλα σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση που ισοπέδωσε πολλά κτίρια – η ανώτερη ηγεσία της Χεζμπολάχ είχε εξαλειφθεί σχεδόν ολοκληρωτικά.
Τα πικρά μαθήματα της ιστορίας
Ωστόσο, η πρόσφατη ιστορία έχει μόνο πικρά μαθήματα για τους Ισραηλινούς ηγέτες αλλά και άλλους που προσβλέπουν σε τεκτονικές αλλαγές στον Λίβανο και στη Μέση Ανατολή γενικότερα.
Τον Ιούνιο του 1982, το Ισραήλ εισέβαλε στον Λίβανο με στόχο να συντρίψει την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO). Πέραν αυτού, ήλπιζε να εγκαθιδρύσει μια χριστιανοκρατούμενη κυβέρνηση στη Βηρυτό που θα μπορούσε να ελέγχει και να εκδιώξει τις συριακές δυνάμεις από τη χώρα.
Απέτυχε και στους τρεις στόχους. Ναι μεν οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες στο Λίβανο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα βάσει μιας συμφωνίας που επιτεύχθηκε με αμερικανική μεσολάβηση και τους έστειλε στην εξορία στην Τυνησία, την Υεμένη και αλλού, αλλά ο στόχος της κατάπνιξης των παλαιστινιακών εθνικών φιλοδοξιών μαζί με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης απέτυχε.
Πέντε χρόνια αργότερα, η πρώτη ιντιφάντα, η λαϊκή εξέγερση των Παλαιστινίων, ξέσπασε στη Γάζα και εξαπλώθηκε γρήγορα στη Δυτική Όχθη. Σήμερα, οι Παλαιστίνιοι είναι ακόμη πιο ανυποχώρητοι.
Ο κύριος σύμμαχος του Ισραήλ στο Λίβανο κατά την εισβολή ήταν ο Μπασίρ Αλ Τζεμαγιέλ, ένας ηγέτης της χριστιανικής πολιτοφυλακής των Μαρωνιτών, ο οποίος εξελέγη από το κοινοβούλιο, αλλά πριν αναλάβει τα καθήκοντά του δολοφονήθηκε σε μια τεράστια έκρηξη στην ανατολική Βηρυτό.
Τον διαδέχθηκε ο αδελφός του, ο Αμίν, και υπό την ηγεσία του και με την ενεργό αμερικανική συμμετοχή και ενθάρρυνση τον Μάιο του 1983 ο Λίβανος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία για την εγκαθίδρυση διμερών σχέσεων.
Το κύμα αντιδράσεων ήταν μεγάλο, η κυβέρνηση έπεσε τον επόμενο Φεβρουάριο και σύντομα η συμφωνία ακυρώθηκε.
Οι ΗΠΑ, οι οποίες είχαν αναπτύξει στρατεύματα στη Βηρυτό μετά τις σφαγές στη Σάμπρα και Σατίλα τον Σεπτέμβριο του 1982, αποχώρησαν αφού η πρεσβεία τους βομβαρδίστηκε δύο φορές, μαζί με τους Αμερικανούς πεζοναύτες και τους στρατώνες του γαλλικού στρατού τον Οκτώβριο του 1983.
Τότε αναζωπυρώθηκε ο εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο και κράτησε για πάνω από έξι χρόνια.
Οι συριακές δυνάμεις, οι οποίες είχαν εισέλθει στον Λίβανο το 1976 ως «αποτρεπτική δύναμη» υπό την εντολή του Αραβικού Συνδέσμου, δεν αποχώρησαν παρά μόνο το 2005 μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Αλ Χαρίρι.
Ίσως το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της ισραηλινής εισβολής του 1982 ήταν η γέννηση της Χεζμπολάχ, η οποία ξεκίνησε έναν αδυσώπητο ανταρτοπόλεμο που ανάγκασε το Ισραήλ να αποχωρήσει μονομερώς από τον νότιο Λίβανο. Αυτή ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που μια αραβική στρατιωτική δύναμη ανάγκασε επιτυχώς το Ισραήλ να υποχωρήσει από αραβικά εδάφη.
Αυτή η νέα ομάδα, με τη βοήθεια του Ιράν, αποδείχθηκε πολύ πιο θανατηφόρα και αποτελεσματική από τους Παλαιστίνιους μαχητές που το Ισραήλ είχε εκδιώξει με επιτυχία.
Η Χεζμπολάχ συνέχισε να πολεμά το Ισραήλ στον πόλεμο του 2006 και τα επόμενα χρόνια έγινε μόνο ισχυρότερη, με την σημαντική βοήθεια του Ιράν.
Το αμερικανικό φιάσκο του 2003
Πέρα από τον Λίβανο και το Ισραήλ, υπάρχει το παράδειγμα – μάθημα της εισβολής στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ το 2003.
Καθώς ο ιρακινός στρατός κατέρρεε και τα αμερικανικά στρατεύματα πατούσαν πόδι στη Βαγδάτη, η κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους έτρεφε φαντασιώσεις ότι η πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν θα οδηγούσε στην ανατροπή των καθεστώτων στην Τεχεράνη και τη Δαμασκό και θα πυροδοτούσε την άνθιση των φιλελεύθερων δημοκρατιών σε ολόκληρη την περιοχή.
Αντιθέτως, η αμερικανική κατοχή του Ιράκ κατέληξε σε ένα λουτρό αίματος θρησκευτικής βίας, το οποίο οι ΗΠΑ πλήρωσαν ακριβά, πολύ περισσότερο δε ο λαός του Ιράκ.
Η δολοφονία του Σαντάμ Χουσεΐν επέτρεψε στο Ιράν να εξαπλώσει την επιρροή του στην καρδιά του πολιτικού κατεστημένου της Βαγδάτης. Η Αλ Κάιντα, η οποία διαλύθηκε από την εισβολή στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, αναγεννήθηκε στο σουνιτικό τρίγωνο του Ιράκ και τελικά μεταμορφώθηκε στο Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ.
Προσοχή λοιπόν σε όσους υπόσχονται μια νέα αυγή, τη γέννηση μιας νέας Μέσης Ανατολής και μια νέα ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή.
Ο Λίβανος είναι ένας μικρόκοσμος όλων όσων μπορούν να πάνε στραβά. Είναι η χώρα των απρόβλεπτων συνεπειών, καταλήγει η ανάλυση του CNN.
Πληροφορίες από CNN
Πηγή φωτογραφιών: Reuters
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163