Με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό EAST MED ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρθηκε στις εξελίξεις αναφορικά με το κυπριακό, την προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και ευρητερα σε όλα τα θέματα σχετικά με τις διπλωματικές θέσεις και κινήσεις της Κύπρου.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, σχετικά με την συμφωνία του EAST MED τόνισε: «Η απάντηση που δίδεται από κράτη που θέλουν να σέβονται το διεθνές δίκιο, φιλειρηνικά, κράτη σταθερότητας που επιδιώκουν η περιοχή μας να διακρίνεται από τη συνεργασία και όχι την αντιπαράθεση και συνεπώς είναι μία σημαντικότατη εξέλιξη, μία απόφαση που είχε ληφθεί από το παρελθόν, που δεν αφορά μόνον τις τρεις χώρες αλλά και ιδιαίτερα την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Όπως καλά γνωρίζετε η μελέτη βιωσιμότητας και λοιπά του όλου έργου, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς είναι μία απάντηση αν θέλετε μέσα στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου που δίδεται στις προκλήσεις δυστυχώς, τις χωρίς προηγούμενο προκλήσεις της Τουρκίας».
Ενώ αναφερόμενος στην βιωσιμότητα του αγωγού και στην συμμετοχή της Ιταλίας σε αυτόν είπε «Δεν θα μπούμε στη λογική του πόσο βιώσιμο ή όχι επί του παρόντος, διότι θα εξαρτηθεί και από τη μελέτη. Αυτό που έχει σημασία και στέλνει μηνύματα είναι η αποφασιστικότητα των τριών κρατών. Πιστεύω σύντομα και της Ιταλίας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που όπως είπα προηγουμένως χρηματοδοτεί την όλη μελέτη. Το μήνυμα που στέλνεται…».
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρθηκε στην προσπάθεια πια των Αμερικανών να μην εγκαταλείψουν αυτούς που θεωρούν πλέον ως σημαντικότερους στρατηγικούς εταίρους. Τόνισε ότι «Υπάρχει μία διαφοροποίηση. Παλιότερα ήταν η Τουρκία σήμερα λόγω των συμπεριφορών Ερντογάν παρουσιάζεται μία διαφοροποιημένη αν θέλετε στάση της Αμερικής. Όπως καλά γνωρίζετε στις 7 του μηνός ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στην Ουάσιγκτον για να συναντηθεί με τον πρόεδρο Τραμπ, ενώ την ίδια ώρα ο Υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής θα βρίσκεται στη Λευκωσία. Και αυτά είναι κάποια σημαντικά προστατευτικά αν θέλετε βήματα ή σχέσεις που δημιουργούνται με την ανάλογη σημασία».
Αναφερόμενος στον Τούρκο πρόεδρο σημείωσε ότι «είναι δυστυχώς ένας απρόβλεπτος ηγέτης με μία ατζέντα η οποία υπερβαίνει τις φιλοδοξίες ηγετών που θα ήθελαν καλές σχέσεις με τους γείτονες. Δεν είναι η απειλή μόνον κατά της Ελλάδος ή της Κύπρου σήμερα, είναι η επέμβαση στη Συρία. Στη Συρία. Είναι η επέμβαση στο Ιράκ, είναι η εμπλοκή και η χρηματοδότηση τρομοκρατικών μουσουλμανικών αδελφοτήτων, όπως αποκαλούντο… Δηλαδή ένας αποσταθεροποιητικός παράγοντας και αυτό είναι δυστυχώς που αποτελεί και το κύριο σημείο κινδύνου. Το μη προβλέψιμο των συμπεριφορών. Μέχρι το 2023 να μιλά ότι υλοποίησε το όραμα για την γαλάζια πατρίδα. Βλέπουμε να γίνονται βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, θέλω να ελπίζω».
Ερωτηθείς για το πώς αποτιμά την στάση τη ΕΕ σημείωσε «Μέχρι στιγμής στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μας ικανοποιεί. Ακριβώς λόγω των διασυνδέσεων που έχουμε αναπτύξει, των εξόφθαλμων πια παραβιάσεων, αλλά και του τρόπου που είχαν χειριστεί το όλο θέμα, έχουμε επιτύχει τα πρώτα στοχευμένα μέτρα».
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης σχετικά με την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης τόνισε «Έχει τη σημασία η προσφυγή στη Χάγη, παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε ότι απαιτείται συμφωνία μεταξύ των κρατών, αναγνώριση πρώτα-πρώτα του δικαστηρίου, αποδοχή της διεθνούς σύμβασης για το δίκαιο της θάλασσας του 1982».
Διπλωματικές σχέσεις και συμμαχίες
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αξιολόγησε ως άριστες τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου: «Δεν είναι τυχαίο το γεγονός θα το επαναλάβω– των επαφών, των άριστων σχέσεων που έχουμε αναπτύξει με τα γειτονικά κράτη, με την Αμερική και όχι μόνο. Συνεπώς πάντοτε έχοντας κατά νου και την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέλη κράτη της οποίας είμαστε και συνεπώς προσπαθούμε με κάθε νόμιμο τρόπο να αποτρέψουμε αυτούς τους ενδεχόμενους κινδύνους. Έχετε απόλυτο δίκιο. Όταν ο άλλος προκαλεί κατά τον τρόπο που προκαλεί με την αυθαιρεσία που αναδύει γενικότερα η πολιτική όπως την υλοποιεί είναι υπαρκτοί οι κίνδυνοι».
Ερωτηθείς για το πού βρίσκεται η Ευρώπη στους σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας απάντησε: «Μέχρι στιγμής οφείλω να εκφράσω την ικανοποίηση μου για τις όλες δράσεις, τις προσπάθειες που καταβάλλονται μέσω διπλωματικής οδού και λοιπά, αλλά δε θέλω να καλλιεργώ ψευδαισθήσεις. Ας μη αναμένουμε ότι κάποιοι τρίτοι θα… για χάρη μας θα ήτο δυνατόν να εμπλέκοντο σε μία σύρραξη και λοιπά. Εκείνο που προβληματίζει όμως σήμερα τους Ευρωπαίους είναι ότι οι συμπεριφορές Ερντογάν, οι παρεμβάσεις ή έστω και η επέμβαση στην Λιβύη θα έχει ενδεχόμενα ανάλογες με τη Συρία συνέπειες, όσον αφορά την αύξηση των προσφυγικών ροών».
Αναφορικά με την Λιβύη ο πρόεδρος Αναστασιάδης σημείωσε: «Είναι πάρα πολύ δύσκολη η κατάσταση διότι επηρεάζεται άμεσα η Αίγυπτος. Δηλαδή μία ανατροπή ή μία ενίσχυση του ισλαμικού κράτους της Λιβύης αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την Αίγυπτο η οποία ήδη υποφέρει από τρομοκρατικές παρεμβάσεις και αποβάσεις που βρίσκονται στη Λιβύη τρομοκρατών. Οι συνέπειες γενικότερα θα επηρεάσουν και τα γειτονικά κράτη, αλλά ταυτόχρονα και την Ευρώπη. Φανταστείτε εάν αυξηθούν οι ροές ή αν αποσταθεροποιηθεί η κατάσταση σε μία χώρα όπως είναι η Αίγυπτος με 94 τόσα εκατομμύρια πληθυσμό».
Αναφερόμενος στην στάση της Κύπρου απέναντι στην Τουρκία ανέφερε «Ουδέποτε στις τριμερείς συνεργασίες είπαμε ότι αποκλείεται η Τουρκία. Είπαμε ότι όλοι είναι ευπρόσδεκτοι, αρκεί να σέβονται το διεθνές δίκαιο. Και αυτό που προσπαθούμε όμως είναι πώς αποτρέπεις μία στρατιωτική; Ή με στρατιωτικά μέσα ή με διπλωματικά μέσα. Εμείς επιλέγουμε τη διπλωματία, επιλέγουμε τη σύνεση, τη σωφροσύνη που θα αποτρέψει οπωσδήποτε μία καταστροφική κατά τα άλλα ενδεχόμενη σύρραξη, η οποία θα είναι όχι μονομερώς αλλά πολλαπλώς επιζήμια και για την Τουρκία την ίδια».
Αναφορικά με την δημιουργία μόνιμης τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου ξεκαθάρισε ότι «Δεν πρόκειται να ανασχέσουν το ενεργειακό πρόγραμμα της κυπριακής δημοκρατίας. Έχουμε μία επί μονίμου βάσεως συνεννόηση με τον πρόεδρο Μακρόν όπως και με την ιταλική κυβέρνηση. Έχουμε ζητήσει και εκεί όπου ήταν αδειοδοτημένη μόνο η ΕΝΙ συμμετέχει και η TOTAL. Υπάρχει το ενδεχόμενο να υπάρξουν και κάποιες άλλες εξελίξεις συμμετοχής ενδεχόμενα και άλλων στα αδειοδοτημένα τεμάχια.»
Σε ό,τι έχει να κάνει με το χρονοδιάγραμμα των κυπριακών γεωτρήσεων, ανέφερε ότι «για το 2020 προγραμματίζονται 9 εν συνόλω γεωτρήσεις, όχι μόνο στο 7 αλλά και σε άλλα θαλασσοτεμάχια που έχουν με βάση τους προγραμματισμούς, όπως έχουν συνομολογηθεί με τις αδειοδοτημένες εταιρείες πέραν της TOTAL είναι και η ExxonMobil petroleum».
Σχέδιο Ανάν και Κυπριακό
Αναφορικά με το σχέδιο Ανάν, τόνισε ότι «δεν μπορεί κανένας να παραγνωρίσει ότι ένα 76% είχε απορρίψει εκείνο το σχέδιο. Το πιο σημαντικό όμως διότι θα μπορούσε να μεταβληθεί η άποψη του λαού, εάν και εφόσον κάποια αρνητικά στοιχεία που εγείρονται από πλευράς Τουρκίας και Τουρκοκυπρίων αποφεύγοντο ή δεν είχαν τις εμμονές ή δεν είχαν τις στοχεύσεις. Διότι τι συμβαίνει πέραν από την στρατιωτική παρουσία που ενασκεί και μία επιρροή στους Τουρκοκύπριους. Πέραν από την παρουσία των Τούρκων εποίκων, οι αξιώσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς καθ’ υπόδειξη της Άγκυρας, είναι το δικαίωμα της θετικής ψήφου για κάθε απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης ή όποιου άλλου θεσμικού οργάνου. Αυτό σημαίνει ότι θα καθορίζεται η τύχη της χώρας σε περίπτωση που επιτύχουμε μια ομοσπονδιακή λύση διζωνική στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής. Εκείνοι που θα αποφασίζουν και δεν είναι θέμα πλειοψηφίας ή μειοψηφίας, αλλά θέμα το ποιος αποφασίζει -ποια από τις δύο κοινότητες- θα ήταν η τουρκοκυπριακή. Με την επιρροή που ασκεί η Άγκυρα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα λόγω της οικονομικής εξάρτησης, της στρατιωτικής παρουσίας, της δημογραφικής αλλοίωσης που παρουσιάζεται ο τουρκικός πληθυσμός πλέον να υπερβαίνει τους τουρκοκύπριους. Εκείνοι που εν τη ουσία θα αποφάσιζαν θα ήταν η Τουρκία. Δηλαδή αυτό που προσπαθούμε είναι να υπάρξει πραγματικά ένας αλληλοσεβασμός».
Αναφορικά με το Κυπριακό και την επίλυσή του τόνισε: «Από την επομένη του ναυαγίου στο Crans Montana είχα καλέσει τον γενικό γραμματέα να συγκαλέσει μία νέα διάσκεψη για το Κυπριακό για να συνεχίσουμε από εκεί όπου εμείναμε νοουμένου ότι θα εγίνετο μία καλή προεργασία έτσι ώστε να δούμε ποιος είναι ο ρόλος που θέλει να διαδραματίζει η Τουρκία. Θέλουμε ένα κράτος που να είναι κυρίαρχο αλλά και ιδιαίτερα ανεξάρτητο, που να μην είναι ένα προτεκτοράτο αν θέλετε της Άγκυρας μέσα από τις πρόνοιες που θέλουν να ενσωματώσουν στη λύση. Πρόσφατα ήμασταν τον Αύγουστο για να μην έρθω στο Νοέμβριο κατά τη συνάντηση με το γενικό γραμματέα, συναντηθήκαμε με τον κύριο Ακιντζί και συμφωνήσαμε ή είχαμε μία συναντίληψη όσον αφορά τους όρους αναφοράς που θα επέτρεπαν στο Γενικό Γραμματέα να συγκαλέσει ένα νέο κύκλο συνομιλιών. Δυστυχώς οι παρεμβάσεις της Άγκυρας εξουδετέρωσαν αυτή την πιθανότητα”.
Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι «στόχος είναι να εξευρεθεί μία λύση στη βάση των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, των συμφωνιών κορυφής, της διζωνικής δικοινοτικής. Εκείνο που επιδιώκουμε είναι να εξευρεθεί ο τρόπος να εφησυχαστούν ή να καθησυχαστούν οι ανησυχίες και της μιας αλλά και της άλλης κοινότητας. Δεν είναι να ικανοποιήσεις τον έναν και να αφήσεις τον άλλον».
Σχετικά με τη δημιουργία και τη διαχείριση του καταπιστευτικού λογαριασμού σημείωσε: «Έχουμε πρώτα πρώτα για να δώσουμε ένα ισχυρό μήνυμα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, δημιουργήσει το εθνικό ταμείο στο οποίο θα κατατίθενται οι όποιες εισροές λεφτών από την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου. Έχω προχωρήσει για να πω ότι είμαι έτοιμος να ανοίξω λογαριασμό καταπιστεύματος, καταπιστευτικό λογαριασμό. Προχώρησα πέραν τούτου και είπα εάν και εφόσον η Τουρκία αναγνωρίσει την αποκλειστική οικονομική ζώνη της κυπριακής δημοκρατίας, ανεξαρτήτως εάν λυθεί ή όχι το Κυπριακό πρόβλημα, θα έχετε δικαίωμα από τον λογαριασμό καταπιστεύματος προς όφελος της τουρκοκυπριακής κοινότητας να αποσύρετε χρήματα».
