Οι πρόσφατες εκλογές σε Βαυαρία και Έσση, ο κυβερνητικός συνασπισμός με τα “πήλινα πόδια” και η δημοτικότητα που καταρρέει ώθησαν την Άνγκελα Μέρκελ στη μεγάλη απόφαση: πολιτική τέλος. Όχι άμεσα βέβαια. Πρώτα, θα αποχωρήσει από την ηγεσία του κόμματος (CDU). Αλλά από την καγκελαρία θα φύγει το 2021. Θέλει να συμπληρώσει 16 χρόνια στην ηγεσία της Γερμανίας. Βασικά, θέλει να φύγει με τους όρους που η ίδια θα θέσει.
Το κέρδισε. Αλλά πάλι, έτσι έκανε πάντα: όλα με τους δικούς της όρους. Από την ανατολική Γερμανία στην ηγεσία της Ευρώπης. Η μικρή κομμουνίστρια που έγινε ηγέτις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η νέα «Σιδηρά Κυρία».
Μέρκελ είναι το επώνυμο του πρώτου άνδρα της, το οποίο επέλεξε να κρατήσει μετά το διαζύγιό τους – Δεν ήθελε να παντρευτεί τον σημερινό σύζυγό της αλλά την… πίεσαν οι “γηραιοί” του CDU. Και “θυσιάστηκε” για την καρέκλα
Κόρη προτεστάντη πάστορα, μεγαλωμένη στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας η Άνγκελα Μέρκελ αναρριχήθηκε μέσα σε διάστημα δέκα ετών στην κορυφή της γερμανικής κυβέρνησης.
Ήταν μια άλλη Μέρκελ (εμφανισιακά τουλάχιστον) όταν τον Απρίλιο του 2000 στην Έσση (ειρωνεία…) τα μέλη του CDU στην εξέλεξαν πρόεδρο του κόμματος.
Η πορεία προς την καγκελαρία είχε ξεκινήσει. Άλλη Μέρκελ (όχι μόνο εμφανισιακά πια) είναι εκείνη που σήμερα (29.10.2018) αποφάσισε να ανακοινώσει ότι αποχωρεί από την ηγεσία του κόμματος και δεν θα είναι ξανά υποψήφια για καγκελάριος. Θα μείνει στη θέση της όμως έως το 2021.
Μαράζι την είχε την… καγκελαρία. Κάποτε (πριν πολλά χρόνια), η νεαρή Άνγκελα είχε κάνει αίτηση για μια θέση στο γραφείο Τύπου της καγκελαρίας. Δεν την προσέλαβαν ποτέ. Που να ήξεραν ότι μια μέρα όχι απλά να έπαιρνε τη δουλειά, αλλά θα γινόταν το αφεντικό ΟΛΩΝ! Και όταν λένε όλων, εννοούμε… όλης της Ευρώπης.
Και γιατί την απέρριψαν; Γιατί οι ιατρικές εξετάσεις έδειξαν υψηλή πίεση και κρίθηκε πως ίσως να μη μπορούσε να αντέξει. «Από τότε, έχω πολύ καλή ιατρική παρακολούθηση» έχει πει εκείνη με αρκετή δόση χιούμορ, αφού της αρέσει να λέει την ιστορία για την απόρριψή της από την καγκελαρία. Μάλλον για να υπενθυμίζει πως την απέρριψαν αλλά εκείνη «εκδικήθηκε».
Τα πάθη της είναι ταπεινά: η όπερα και οι περίπατοι στο Τιρόλο μαζί με τον δεύτερο σύζυγό της, έναν γνωστό επιστήμονα, “αλλεργικό” στις κάμερες και τη δημόσια ζωή, τον Γιόαχιμ Ζάουερ. Συχνά τη συναντά κανείς στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς της στο Βερολίνο να αγοράζει τυρί και ένα μπουκάλι λευκό κρασί.
Από τα χρόνια που κυβερνά, δεν θα μείνουν στην ιστορία μόνο οι πολιτικές της αποφάσεις αλλά και οι γκριμάτσες της. Ένας τόσο κλειστός άνθρωπος κι όμως όταν μιλά, δεν «κρατά» τις εκφράσεις της. Και ο φωτογραφικός φακός είναι πάντα εκεί…
Η ζωή στην άλλη πλευρά του Τείχους
Αυτή η διακριτικότητα ήταν χαρακτηριστικό και της ζωής της στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, όπου ο πατέρας της εγκαταστάθηκε οικειοθελώς σε ένα προάστιο στο βόρειο Βερολίνο.
Γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου του 1954 στο Αμβούργο (μέρος της τότε δυτικής Γερμανίας), μεγάλωσε στη μικρή πόλη των 13.000 κατοίκων, το Τέμπλιν, στην ανατολική Γερμανία. Στο σχολείο η Άνγκελα αγαπούσε τα μαθηματικά και τα ρωσικά και απεχθανόταν τη γυμναστική. Τελικά πήρε διδακτορικό στη φυσική.
Λέγεται ότι όταν στις 13 Αυγούστου του 1961 χτίστηκε το Τείχος του Βερολίνου, η μητέρα της κάθισε σε μια εκκλησία κι έκλαιγε, ενώ ο πατέρας της ένιωσε απελευθερωμένος. Η απόφασή του να φύγει από την ακμάζουσα δυτική Γερμανία για να εργαστεί σε ένα σπίτι με παιδιά που είχαν νοητική υστέρηση, στο ανατολικό τμήμα που ακόμη ήταν ερείπιο από τους βομβαρδισμούς, άφησε ακόμη και την οικογένειά του έκπληκτη.
Αν και οι κομμουνιστές δεν τα είχαν ποτέ καλά με την Εκκλησία και τους εκπροσώπους της και αντιμετώπιζε με καχυποψία τους προτεστάντες, η οικογένεια του Χορστ Κάσνερ απολάμβανε ιδιαίτερα προνόμια: τους επέτρεπαν να βλέπουν εκπομπές της δυτικής τηλεόρασης, να διαβάζουν δυτικές εφημερίδες, ακόμη και να παίζουν Μονόπολι, το υπέρτατο καπιταλιστικό επιτραπέζιο παιχνίδι!
Angela Merkel's rise from brilliant student to political powerhouse: https://t.co/MojC9339NJ #TNYarchive pic.twitter.com/WQjU6onpRC
— The New Yorker (@NewYorker) October 29, 2018
Ψυχρός και σκληρός ο πατέρας της, πίεζε συνεχώς την Άγκελα να είναι η καλύτερη μαθήτρια. Και ήταν… Έμαθε και τη γλώσσα της «μητέρας Ρωσίας». Και την έμαθε τόσο καλά, που κέρδισε βραβείο ένα ταξίδι στη Μόσχα. Η… ανταγωνιστικότητα είναι φίλη της ακόμη και σήμερα. Σε ό,τι κάνει, θέλει να είναι πρώτη.
Ο πρώτος γάμος και ο Κολ
Κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, δούλεψε ακόμη και ως σερβιτόρα σε ντίσκο. Το 1977, σε ηλικία 23 ετών, γνώρισε τον συσπουδαστή της, Ούλριχ Μέρκελ. Μετακόμισαν στο Βερολίνο, αλλά πέντε χρόνια μετά, ο γάμος τους διαλύθηκε.
«Μπορεί να ακούγεται χαζό, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν μπήκα στο γάμο με την απαραίτητη σοβαρότητα», έχει πει η ίδια.
Η πρώτη της γνωριμία με την πολιτική ήρθε στα 35 της χρόνια, όταν συμμετείχε σε μια ομάδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, λίγες μέρες πριν από την πτώση του Τείχους. Ακολούθησε η συμμετοχή στο συντηρητικό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών και η γνωριμία με τον Χέλμουτ Κολ, τον «πατέρα» της συνένωσης των δυο Γερμανιών.
Ο τότε καγκελάριος την αποκαλούσε «το κορίτσι μου». Ήταν για εκείνη ο μέντορας της.
Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, στις 9 Νοεμβρίου 1989, εισήλθε στην πολιτική εντασσόμενη στη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU), πρόεδρος της οποίας ήταν τότε ο Χέλμουτ Κολ. Αυτός ο «κολοσσός» της γερμανικής πολιτικής της ανέθεσε τα πρώτα της υπουργικά καθήκοντα.
Αλλά ήρθε η στιγμή που αποκάλυψε το θράσος και τη «βαρβαρότητα» της. Όταν ο Κολ βρέθηκε μπλεγμένος σε ένα σκάνδαλο και το Κόμμα αμφιταλαντεύτηκε για το μέλλον του, η προστατευόμενή του, με ένα πρωτοσέλιδο άρθρο της, ζήτησε δημόσια την παραίτησή του! Ήταν το 2000 όταν εκμεταλλευόμενη το οικονομικό σκάνδαλο στο εσωτερικό του CDU η Μέρκελ εξουδετέρωσε τον «πολιτικό της πατέρα» και στη συνέχεια τους άνδρες αντιπάλους της που την υποτίμησαν.
Πέντε χρόνια αργότερα η Άνγκελα Μέρκελ έγινε η πρώτη γυναίκα καγκελάριος στην ιστορία της Γερμανίας, αν και η διαφορά του κόμματός της από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του Γκέρχαρντ Σρέντερ ήταν τόσο μικρή που αναγκάστηκε να κυβερνήσει σε συνεργασία με τον αντίπαλό της. Αυτή η ασυνήθιστη συμμαχία του CDU με το SPD επαναλήφθηκε και το 2013 όταν το κόμμα της Μέρκελ κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές για τρίτη συνεχόμενη φορά. Το ίδιο έγινε και τα επόμενα χρόνια και γίνεται μέχρι σήμερα.
Η συγκατοίκηση και ο δεύτερος γάμος υπό την πίεση των… Γηραιών
Δεν είχε καμία πρόθεση να παντρευτεί τον Γιοακίμ Σάουερ. Αλλά οι… «γηραιοί» των Χριστιανοδημοκρατών, είχαν άλλη άποψη. Η συγκατοίκησή Μέρκελ-Σάουερ δεν τους άρεσε γιατί φοβήθηκαν ότι θα επηρέαζε την εικόνα του κόμματος και της αρχηγού του. «Αναγκάστηκαν» λοιπόν να παντρευτούν το 1998, πέντε χρόνια πριν πάρει τα σκήπτρα της Γερμανίας και τον τίτλο της καγκελαρίου.
Επιστήμονας και καθόλου φίλος με τη δημοσιότητα, ο Σάουερ προτιμά το εργαστήριό του και την ορειβασία με τη σύζυγό του, από τις δημόσιες εμφανίσεις. Και βαριέται τόσο τα φώτα της δημοσιότητας, που κάποτε άργησε ακόμη και για ένα γεύμα στο Λευκό Οίκο!
Φωτογραφίες: Reuters – EPA