Αντίο Gouda, γαλλική μουστάρδα, ελληνικά μύδια: Τρόφιμα στα πρόθυρα κλιματικής εξαφάνισης

Φανταστείτε το Βέλγιο χωρίς τηγανητές πατάτες με μαγιονέζα ή μια γαλλική μπαγκέτα με ζαμπόν και βούτυρο χωρίς μουστάρδα Ντιζόν, την Ολλανδία χωρίς τυρί Gouda και την Ελλάδα χωρίς μύδια; Η κλιματική αλλαγή θέτει σε κίνδυνο παραδοσιακά τρόφιμα. 

Η κλιματική αλλαγή και οι ακραίες καιρικές συνθήκες «χτυπούν» το παγκόσμιο σύστημα προμήθειας τροφίμων με πολλά παραδοσιακά εδέσματα χωρών να απειλούνται με εξαφάνιση.

Το Euronews Green ανέλυσε ποια από τα χαρακτηριστικά τρόφιμα των χωρών βρίσκονται στα πρόθυρα της κλιματικής εξαφάνισης.

Όπως σημειώνει οι ξηρασίες, οι καύσωνες, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες συνδυάζονται για να προκαλέσουν όλεθρο σε βασικές καλλιέργειες όπως το σιτάρι και το ρύζι, καθώς και τα θαλασσινά, τον καφέ και τη σοκολάτα.

Αλλά εκτός από τις προφανείς επιπτώσεις στην παγκόσμια τροφική αλυσίδα – λιμοί, ελλείψεις τροφίμων, δραστικές αυξήσεις τιμών – ενδέχεται να δούμε σύντομα το τέλος των παραδοσιακών γαστρονομικών προϊόντων των χωρών.

Αντίο Gouda, γαλλική μουστάρδα και ελληνικά μύδια

Οι New York Times αφιέρωσαν πρόσφατα μια αναφορά στην πιθανή εξάλειψη του διάσημου ολλανδικού τυριού Gouda, με τους ειδικούς να προβλέπουν τον αφανισμό του μέσα σε 100 χρόνια.

Η ολλανδική τυροκομία έχει ετήσια αξία εξαγωγών 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων (1,6 δισεκατομμύρια ευρώ), αλλά η πόλη Gouda, η οποία ήταν πάντα ευάλωτη σε βύθιση λόγω της χαμηλής στάθμης της θάλασσας, κινδυνεύει ολοένα και περισσότερο από τις πλημμύρες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.

Τα μύδια μπορεί να μείνουν εκτός ελληνικού μενού 

Φέτος, οι Έλληνες καλλιεργητές θαλασσινών ανέφεραν μείωση 90% στα αλιεύματα μυδιών για τη φετινή περίοδο, μετά από απανωτούς καύσωνες στην κύρια περιοχή παραγωγής μυδιών, τον Θερμαϊκό Κόλπο.

Eurokinissi

Οι καύσωνες του Ιουλίου έστειλαν τις θερμοκρασίες της θάλασσας πάνω από τους 30°C για μέρες, σκοτώνοντας τα μύδια. Η χώρα είχε ξαναδεί μαζικούς θανάτους μυδιών το 2021, αλλά οι επιστήμονες προέβλεψαν τότε ότι το σενάριο δεν θα επαναληφθεί μέχρι το 2031.

Για ορισμένους καλλιεργητές, καταστράφηκε το 100% του σπόρου για την επόμενη χρονιά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει συγκομιδή μυδιών το 2025 και τα ελληνικά ορεκτικά μύδια «σαγανάκι» θα είναι εκτός μενού στις ταβέρνες.

Το πιάτο φτιάχνεται συχνά με το ελληνικό βασικό προϊόν, την φέτα, το οποίο ορισμένοι ερευνητές που ασχολούνται με τη βιωσιμότητα λένε ότι θα έχεi εξαφανιστεί μέχρι το 2050!

Θα μπορούσε να είναι το τέλος για το «χρυσό της Ιταλίας», την λευκή τρούφα;

Οι λευκές τρούφες της Ιταλίας – που χαρακτηρίστηκαν από την UNESCO το 2021 ως άυλη κληρονομιά της ανθρωπότητας – απειλούνται επίσης από την κλιματική αλλαγή.

Το φυσικό περιβάλλον του μύκητα αποδυναμώνεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, την ξηρασία, την αποψίλωση των δασών και τις απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας.

Adieu φλαμανδικές τηγανητές πατάτες

Πέρυσι, εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι πατάτας δεν κατάφεραν να φτάσουν στην αγορά της Ευρώπης, μιας περιοχής που καταναλώνει τη μεγαλύτερη ποσότητα πατάτας ανά κάτοικο στον κόσμο (περίπου 90 κιλά ετησίως).

Και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μέχρι το 2050, η παγκόσμια παραγωγή πατάτας θα μπορούσε να μειωθεί κατά 9%.

Το Bloomberg ανέφερε ότι το Βέλγιο, διάσημο για τις «frites» του που σερβίρονται σε χάρτινα χωνάκια με μαγιονέζα, πλήττεται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις καλλιέργειες πατάτας του.

Οι έντονες βροχοπτώσεις οδήγησαν σε πλημμύρες στα χωράφια πατάτας του Βελγίου φέτος, με αποτέλεσμα η συγκομιδή να καθυστερήσει σημαντικά, με αποτέλεσμα να καταφέρουν να συλλέξουν μόνο το 50% των καλλιεργειών κατά τη συνήθη ώρα.

Έλλειψη της μουστάρδας Ντιζόν στη Γαλλία

Η Γαλλία έγινε πρωτοσέλιδο πριν από δύο χρόνια για μια τεράστια έλλειψη σε ένα από τα πιο διάσημα καρυκεύματα της χώρας, τη μουστάρδα Ντιζόν.

Τα γαλλικά σούπερ μάρκετ ξέμειναν από την πικάντικη μουστάρδα, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 10% και οι έμποροι λιανικής περιόρισαν τους πελάτες σε ένα βάζο ο καθένας.

Η Τουρκία θα μπορούσε να χάσει το χούμους

Στην Τουρκία, όπου τα ρεβίθια παρουσιάζονται σε μεγάλο βαθμό στους παραδοσιακούς μεζέδες και σε πολλά βασικά πιάτα, οι καλλιέργειες ήταν πολύ μικρότερες φέτος από πέρυσι, λόγω των κλιματικών συνθηκών.

Οι επιστήμονες λένε ότι τα ρεβίθια έχασαν τη γενετική τους ποικιλότητα πριν από 10.000 χρόνια, εκτρέφονταν για καλλιέργειες, που σημαίνει ότι έχουν λιγότερη αντίσταση στα ακραία καιρικά φαινόμενα, στις πλημμύρες και τις ξηρασίες.

Το λάδι υπέστη το ισχυρότερο πλήγμα στην Ισπανία

Η Ισπανία κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιολάδου, αλλά η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να αλλάξει αυτό το καθεστώς και να επηρεάσει χαρακτηριστικά πιάτα όπως το «allioli» (σκορδομαγιονέζα) της Βαλένθια και το «gambas al ajillo» της Ανδαλουσίας (γαρίδες σε σκόρδο και ελαιόλαδο).

Πάει ο σολομός στη Νορβηγία;

Ο Sam Kass, πρώην σεφ του Λευκού Οίκου και πολιτικός σύμβουλος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, διοργάνωσε για πρώτη φορά δείπνα με τρόφιμα που απειλούνται με εξαφάνιση στην COP21, από τότε που τα διοργάνωσε στο Νταβός για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και σε όλες τις ΗΠΑ.

Τα θαλασσινά κινδυνεύουν από την κλιματική κρίση, με το Reuters να αναφέρει ότι οι Νορβηγοί ψαράδες σολομού παλεύουν με τις επιπτώσεις της.

Οι δριμείς χειμώνες, τα κλιματικά φαινόμενα Ελ Νίνιο και ένα υψηλό 20ετίας στις επιθέσεις μεδουσών (το οποίο μπορεί να αποδοθεί στην αλλαγή των προτύπων συμπεριφοράς, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της θάλασσας) έχουν οδηγήσει τη θνησιμότητα των ψαριών στα ανοικτά των νορβηγικών ακτών σε επίπεδα ρεκόρ.

Όλα αυτά θέτουν σε κίνδυνο μία από τις χαρακτηριστικές γαρνιτούρες του smørrebrød της χώρας, το gravlax.

Οι ωφελημένοι…

Κι όμως, υπάρχουν και ορισμένα τρόφιμα που ωφελούνται από την κλιματική αλλαγή. Στην Ουαλία για παράδειγμα τα φύκια αποτελούν παραδοσιακό τρόφιμο από τον 17ο αιώνα, ενώ ο ευρωπαίος επίτροπος για τις Μελλοντικές Γενιές της Ουαλίας, Derek Walker, αποκάλεσε τα φύκια ουαλική υπερδύναμη.

Ενώ την τελευταία δεκαετία, οι ΗΠΑ ξεπέρασαν το Ιράν και έγιναν ο κορυφαίος εξαγωγέας φιστικιών στον κόσμο – η καλλιέργεια είναι πιο ανθεκτική στην ξηρασία από τον παραδοσιακό ξηρό καρπό της Καλιφόρνιας, το αμύγδαλο, γεγονός που την καθιστά ανθεκτική σε ακραία καιρικά φαινόμενα.

Παρόλο που ο Διεθνής Οργανισμός Αμπέλου και Οίνου (OIV) έχει προειδοποιήσει ότι η περσινή παγκόσμια παραγωγή κρασιού ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 30 και πλέον ετών, το κλίμα ορισμένων χωρών θα αλλάξει και θα γίνει ιδανικό για καλλιέργεια σταφυλιών.

Στα έγγραφά της για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει ότι οι καλλιέργειες σταφυλιών θα είναι τέλειες για το μελλοντικό βρετανικό περιβάλλον.

Η βιομηχανία κρασιού ανθεί και στη Σουηδία.