Χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν την Τετάρτη (27.12.2023) στους δρόμους του Μπουένους Άιρες στην Αργεντινή, διαμαρτυρόμενοι για τις μεταρρυθμίσεις στην οικονομία που προωθεί ο νέος πρόεδρος, Χαβιέρ Μιλέι.
Ο πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι που εξελέγη τον περασμένο μήνα συνεχίζει αυτή που ο ίδιος χαρακτηρίζει «φιλελεύθερη επανάσταση» στέλνοντας στο κοινοβούλιο της Αργεντινής, σε έκτακτη σύνοδο από την Τρίτη ως τα τέλη Ιανουαρίου, ομοβροντία νόμων και τροποποιήσεων νόμων που αφορούν άπειρα πεδία της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, φορολογικά θέματα, εκλογικά ζητήματα, υποθέσεις κληρονομιάς, ελέγχου των διαδηλώσεων…
Μπροστά στο δικαστικό μέγαρο χθες διαδηλωτές, κατόπιν έκκλησης συνδικαλιστικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης συνομοσπονδίας CGT, συνόδευσαν την προσφυγή από ενώσεις εργαζομένων που αμφισβητούν το κατά πόσο είναι συνταγματικό το «mega-διάταγμα» της 20ής Δεκεμβρίου, όπως το βάφτισε ο Τύπος.
«Δεν αμφισβητούμε τη νομιμοποίηση του προέδρου Μιλέι, όμως θέλουμε να σέβεται τον διαχωρισμό των εξουσιών. Οι εργαζόμενοι χρειάζεται να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους όταν υπάρχει ζήτημα αντισυνταγματικότητας», τόνισε στον Τύπο ο Χεράρδο Μαρτίνες, επικεφαλής συνδικάτου εργαζομένων στις κατασκευές.
Η συγκέντρωση διαλύθηκε σε ατμόσφαιρα ηρεμίας το απόγευμα, όμως μικρές ομάδες συγκρούστηκαν με αστυνομικούς – είχε αναπτυχθεί ισχυρή αστυνομική δύναμη – που προσπάθησαν να ανοίξουν λεωφόρο. Συνελήφθησαν επτά άνθρωποι που κατηγορούνται για «ανταρσία», σύμφωνα με ΜΜΕ.
Ο Μιλέι δημοσιοποίησε την περασμένη εβδομάδα, δέκα ημέρες αφού ανέλαβε τα καθήκοντά του, διάταγμα «αναγκαίων και επειγόντων» μέτρων, που έχει σκοπό να τροποποιηθούν πάνω από 300 διατάξεις – μεταξύ άλλων καταργούνται το πλαφόν στα ενοίκια, τα όρια τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, εξασθενίζουν μέτρα προστασίας των εργαζομένων, διευκολύνονται οι ιδιωτικοποιήσεις κ.ο.κ..
Το διάταγμα θα τεθεί σε ισχύ αύριο Παρασκευή, ενόψει της επικύρωσής του από το κοινοβούλιο, που όμως δεν αναμένεται να το εξετάσει αμέσως. Θεωρητικά σε θερινές διακοπές, το κοινοβούλιο βρίσκεται από προχθές Τρίτη σε έκτακτη σύνοδο, αλλά μόνο για να εξετάσει επιπρόσθετα σχέδια νόμου, συμπληρωματικά του επίμαχου διατάγματος, που κατατέθηκαν χθες.
Η εθνική αντιπροσωπεία έχει θεωρητικά τη δυνατότητα να καταργήσει το προεδρικό διάταγμα, αλλά για αυτό θα απαιτείτο απόλυτη πλειοψηφία (δύο τρίτων) και στα δυο σώματά της, κάτι που δεν διαθέτει καμιά πολιτική παράταξη. Το κόμμα του Μιλέι, το Libertad Avanza («Η Ελευθερία Προχωρά»), δεν είναι παρά τρίτη δύναμη, αν και μπορεί να λογαριάζει στην υποστήριξη της κεντροδεξιάς, της δεύτερης δύναμης στο κοινοβούλιο.
«Σήμερα προσφεύγουμε στη δικαιοσύνη, όμως άλλο κεφάλαιο θα παιχτεί στο κοινοβούλιο, όπου θα πρέπει να γίνει συζήτηση σε βάθος», τόνισε ο Χεράρδο Μαρτίνες.
Το κείμενο 600 άρθρων και πλέον που κατατέθηκε χθες στο κοινοβούλιο για τις «βάσεις και τις αφετηρίες για την ελευθερία των Αργεντινών», έχει σκοπό, κατά την προεδρία, να «αποκατασταθεί η οικονομική και κοινωνική τάξη με βάση το φιλελεύθερο δόγμα που ενσάρκωνε το Σύνταγμα του 1853», για την υπεράσπιση «της ζωής, της ελευθερίας και της ιδιοκτησίας των Αργεντινών».
Μεταξύ άλλων, θα αλλάξει το εκλογικό σύστημα – προβλέπεται κατάργηση των υποχρεωτικών κομματικών ψηφοφοριών για την ανάδειξη υποψηφίων, που είναι πολύ δαπανηρές για τους φορολογούμενους, όπως κρίνει η νέα κυβέρνηση -, ενώ θα γίνουν πολύ αυστηρότερες οι ποινές για επεισόδια ή παρακώλυση της κίνησης σε διαδηλώσεις. Προβλέπονται επίσης αλλαγές στις συντάξεις, θα υπολογίζονται αυτόματα με «οικονομικά βιώσιμο» τρόπο.
Ακόμη, κατονομάζονται 41 δημόσιες επιχειρήσεις – ανάμεσά τους η γιγαντιαία δημόσια επιχείρηση πετρελαίου YPF, ο εθνικός αερομεταφορέας Aerolíneas Argentinas, η δημόσια σιδηροδρομική επιχείρηση Ferrocarriles Argentinos κ.ά. – που θα ιδιωτικοποιηθούν. Και «φιλελευθεροποιείται» επίσης η ιδιωτική σφαίρα, με τη θέσπιση «διαζυγίου εξπρές», με απλή διοικητική πράξη.
Το νομοσχέδιο – ποταμός αυτό δείχνει την πρόθεση της κυβέρνησης του Μιλέι να επιτύχει πρόοδο στο κοινοβούλιο καθώς ο διάλογος για το κατά πόσον είναι συνταγματικό το διάταγμα-μαμούθ της 20ής Δεκεμβρίου δίνει και παίρνει.
Πάντως τα πρώτα μέτρα λιτότητας που ανακοινώθηκαν αμέσως μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Μιλέι έχουν τεθεί σε ισχύ.
Το πέσο υποτιμήθηκε κατά 50% και πλέον, ενώ μειώθηκαν δραστικά οι επιδοτήσεις στις συγκοινωνίες και στην ενέργεια. Τα μέτρα αυτή ήδη πλήττουν εκατομμύρια πολίτες. Η νέα κυβέρνηση λέει πως σκοπός της είναι να περιστείλει το χρόνιο δημοσιονομικό έλλειμμα της Αργεντινής και να μειώσει τον πληθωρισμό (160% σε ετήσια βάση).