Η συνάντηση της Δευτέρας (28.10.2019) επί μία ώρα του νικητή και του ηττημένου των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή, του περονιστή Αλμπέρτο Φερνάντες και του νεοφιλελεύθερου Μαουρίτσιο Μάκρι, απετέλεσε μια ιστορική στιγμή στην πολιτική ιστορία της χώρας.
Για πρώτη φορά οι δύο αντίπαλοι συναντήθηκαν για να συμφωνήσουν σε μία διαδικασία ομαλής μεταβίβασης της εξουσίας, μέσα από τη συνεργασία δύο ομάδων εργασίας από τις δύο πλευρές.
Επίσης είναι η πρώτη φορά που ένας μη περονιστής πρόεδρος δηλώνει διαθέσιμος να παραμείνει στο αξίωμα έως την λήξη της θητείας του, εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με τον διάδοχό του.
Το πρώτο μέτρο στο οποίο συνέκλιναν οι απόψεις τους ήταν η επιβολή περιορισμών στην αγορά συναλλάγματος: πλέον οι πολίτες της Αργεντινής δεν μπορούν να αγοράζουν περισσότερα από 200 δολάρια τον μήνα.
Πριν τέσσερα χρόνια, ο Μάκρι είχε θέσει ως κύριο στόχο του να τερματίσει το όριο αγοράς που είχε θεσπίσει η τότε πρόεδρος Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρτσνερ.
Τότε το δολάριο αγοραζόταν έναντι οκτώ πέσος, ενώ πλέον έχει καταλήξει να ανταλλάσσεται έναντι 70 πέσος.
Αργεντινή: Νέα εποχή;
Η συνάντηση θεωρείται ακόμη πιο σημαντική, διότι οι δύο άνδρες αλληλομισούνται. Στο βαθμό που ο Μάκρι έχει δηλώσει στο παρελθόν πως προτιμά να μιλά με την υποψήφια αντιπρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρτσνερ, παρά με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, “διότι τουλάχιστον εκείνη είναι ειλικρινής”. Μολαταύτα, η δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας τούς αναγκάζει να συνεργασθούν.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο των περονιστών, η συνάντηση στο προεδρικό μέγαρο της “Κάσα Ροσάδα” ήταν “εγκάρδια” και οι δύο ηγέτες θα κάνουν ό,τι καλύτερο για τη χώρα, όμως δεν θα υπάρξει “καμία συγκυβέρνηση” και ο Μάκρι θα είναι υπεύθυνος έως ότου ο Φερνάντες αναλάβει την προεδρία, τον Δεκέμβριο.
Της ομάδας συνεργασίας του Φερνάντες θα ηγείται ο 40χρονος Σαντιάγο Καφιέρο, πρώην υφυπουργός Κοινωνικής Ανάπτυξης της περιφέρειας του Μπουένος Άιρες, που έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει από τον Δεκέμβριο ο νέος πρωθυπουργός.
Βέβαια, οι οικονομικές ομάδες εργασίας από τις δύο πλευρές ήδη από καιρό έχουν έλθει σε επαφή για να συντονίσουν τα βασικά σημεία της πολιτικής σε κρίσιμα ζητήματα. Όπως για την αξία του πέσο και τα αποθέματα σε συνάλλαγμα της Κεντρικής Τράπεζας, καθώς και τις σχέσεις με το ΔΝΤ.
Μία από τις πρώτες πρωτοβουλίες που στοχεύει να δρομολογήσει ο Φερνάντες είναι να επαναδιαπραγματευθεί το εξωτερικό χρέος της χώρας, που πρακτικά βρίσκεται σε χρεοκοπία.
Μία από τις άγνωστες παραμέτρους για την πολιτική του νέου προέδρου αφορά τα μέτρα για την αναθέρμανση της οικονομίας, που επί ενάμιση χρόνο μαστίζεται από την ύφεση και τον υψηλό πληθωρισμό (53,5%), την ώρα που η Αργεντινή δεν διαθέτει άλλες πηγές δανεισμού.
Μία άλλη από τις προκλήσεις που περιμένουν τον Φερνάντες είναι οι ασταθείς συνθήκες διαβίωσης σε μία κοινωνία όπου το 35,4% του πληθυσμού (ίσο με 15,9 εκατ.) διαβιώνει σε κατάσταση φτώχειας. Ένα στα δύο παιδιά κι έφηβοι δεν διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους για μία αξιοπρεπή διαβίωση.
Αμείλικτες προκλήσεις
Ο Φερνάντες έχει υποσχεθεί ότι θα καταπολεμήσει την πείνα, αυτήν την “ντροπή”, που όπως είπε ο ίδιος, μία χώρα που μπορεί να θρέψει 400 εκατ. ανθρώπους δεν μπορεί να δώσει τα απαραίτητα προς το ζην στον ίδιο της τον πληθυσμό.
Άλλους δύο στόχους που έχει θέσει ο νέος πρόεδρος είναι η συμμετοχή της Αργεντινής στην μάχη για την κλιματική αλλαγή, με μεγαλύτερη εκμετάλλευση της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, που σήμερα καλύπτουν το 5,9% της ενεργειακής παραγωγής της χώρας.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή, στην συγκεκριμένη κρίσιμη οικονομική συγκυρία, ο Φερνάντες δεσμεύεται για την μεγαλύτερη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου, ιδίως αυτό στο Νεουκέν (νοτιοανατολικά).
Επίσης σε υψηλή θέση στα σχέδιά του είναι η εκμετάλλευση του μεγάλου ορυκτού πλούτου και των μεταλλείων της χώρας.
Σε κοινωνικό επίπεδο, ο Φερνάντες έχει υποσχεθεί διεύρυνση του σεβασμού στα βασικά κοινωνικά δικαιώματα.
Το φεμινιστικό κίνημα στην Αργεντινή δεν πρόκειται να περιμένει επί πολύ να υπάρξει μία κρατική πρωτοβουλία στο ζήτημα της αποποινικοποίησης των αμβλώσεων, που είχε στο παρελθόν διχάσει τη χώρα.
Επίσης, ο Φερνάντες υποσχέθηκε να εφαρμόσει μία σκληρή πολιτική για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών, “έναν πόλεμο που έχει αποτύχει”, σύμφωνα με εκείνον.
Ωστόσο, για να περάσει τα μέτρα του, ιδίως στον κοινωνικό τομέα, ο Φερνάντες θα χρειασθεί να πείσει τους 23 κυβερνήτες των περιφερειών της χώρας, που ασκούν μεγάλη επιρροή σε πολλούς βουλευτές στο Κοινοβούλιο.
Μπορεί ο νέος πρόεδρος να έχει δηλώσει πως θα “κυβερνήσει με όλους”, όμως, παραδοσιακά οι κυβερνήτες είναι διστακτικοί ως προς την εισαγωγή καινοτομιών, φοβούμενοι μήπως οι αλλαγές αυτές τους κοστίσουν τη δημοφιλία – και κατά συνέπειαν την εκλογή – στις κοινωνίες των περιφερειών τους.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163