Η Ευρώπη αλλάζει. Η νέα αναδύεται και στηρίζεται σε γερμανογαλλική συνταγή. Το ανεπίσημο εναρκτήριο λάκτισμα έδωσε η Ανγκελα Μέρκελ στην άτυπη σύνοδο κορυφής στη Μάλτα την περασμένη Παρασκευή και θα επισημοποιηθεί την 25η Μαρτίου στη Ρώμη, όπου θα τιμηθεί και η 60η επέτειος της συνθήκης της Ρώμης.
Εκεί η Ευρώπη, αν όλα εξελιχθούν ομαλά, (και γιατί να μην εξελιχθούν όταν Γερμανοί, Γάλλοι και Ιταλοί προς το παρόν έχουν εκφραστεί υπέρ του νέου μοντέλου) θα πάψει να αναζητά την εμβάθυνση και την ολοκλήρωση, αλλά τη δημιουργία μιας Ευρώπης πολλαπλών ταχυτήτων. Διαβάζοντας μία κοινή επιστολή των υπουργών Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας του περασμένου καλοκαιριού για το θέμα αυτό, που αποκαλύπτει το reporter.gr, θα μπορούσε με μία πρώτη ματιά να θεωρήσει κανείς θετική την εξέλιξη.
Κι΄ αυτό γιατί οι δύο υπουργοί αναφερόμενοι για παράδειγμα στο ευρώ υποστηρίζουν ότι “θα πρέπει στο εξής να γίνει σεβαστή η επιθυμία κάθε κράτους μέλους ως προς το πότε και αν επιθυμεί να ενταχθεί στην ζώνη του κοινού νομίσματος”, δίνουν τη δυνατότητα επιλογής των κρατών της Ευρώπης και τάσσονται υπέρ της ανάπτυξης και της ολοκλήρωσης της νομισματικής ένωσης. Ομως, επειδή οι αρχικές προθέσεις μπορεί να αποτελούν το ¨φύλο συκής¨ διαφορετικών επιδιώξεων, ας είμαστε σφόδρα επιφυλακτικοί.
Αν αντιμετωπίζαμε με καλή διάθεση, θα μπορούσαμε να πούμε πως το σχέδιο αυτό αποτελεί θετική προσέγγιση και για την Ελλάδα, ακόμα και για το ζήτημα που σήμερα κυριαρχεί, δηλαδή την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Στο περίγραμμα του σχεδίου τα πιο σημαντικά είναι:
– Η αναβάθμιση στο σκέλος της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας με την Ευρώπη να καθίσταται παγκόσμιος παίκτης σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο.
– Κοινή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου.
– Δημιουργία πολυεθνικής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής.
– Την τοποθέτηση μόνιμου επικεφαλής του Eurogroup.
– Μετατροπή του ESM σε Νομισματικό Ταμείο.
– Ενοποίηση της φορολογίας των επιχειρήσεων.
– Δημιουργία ενός ελάχιστου κοινού επιπέδου κοινωνικού κράτους.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου, σύμφωνα με το δημοσίευμα του ιστότοπου reporter.gr, είναι τρεις: α) μία ευρωπαϊκή ατζέντα για την ασφάλεια, β) μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου και γ) ενίσχυση της ανάπτυξης και της ολοκλήρωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Ειδικότερα, ως προς τα επί μέρους πεδία το σχέδιο προβλέπει:
Α) Ασφάλεια:
καθορισμός στρατηγικών προτεραιοτήτων για την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και ασφάλεια. Κατάρτιση της παγκόσμιας στρατηγικής της Ενωσης, με στόχο την ανάδειξη της σε έναν παγκόσμιο παίκτη, τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο, με συνεργασία κρατών μελών κατά ομάδες, αναλόγως των δυνατοτήτων τους και της ετοιμότητάς τους.
Ενίσχυση της συνεργασίας και τήρηση των προϋπολογισμών για την άμυνα και την πολεμική βιομηχανία. Κατάρτιση μηχανισμών αποτροπής κρίσεων σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Δημιουργία μηχανισμών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (συλλογή και αποθήκευση στοιχείων των επιβατών πτήσεων, ενίσχυση της Europol, ενίσχυση της ασφάλειας σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, λιμάνια, αεροδρόμια κλπ. Συνεργασία των ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών και αρχών ασφαλείας. Ομογενοποίηση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης και δημιουργία Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφαλείας.
Β) Πολιτική μετανάστευσης και ασύλου
Δημιουργία πολυεθνικής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής.
Θέσπιση ενός ευρωπαϊκού ηλεκτρονικού συστήματος για την χορήγηση άδειας εισόδου σε πολίτες τρίτων χωρών που δεν έχουν υποχρέωση βίζας.
Παροχή προστασίας σε πρόσφυγες σε σημεία όσο το δυνατόν εγγύτερα στην πατρίδα τους.
Δημιουργία ευρωπαϊκής υπηρεσίας ασύλου, με στόχο την ενιαία εξέταση των αιτημάτων βάσει των αρχών του Δουβλίνου
επιδίωξη της θέσπισης ευρωπαϊκού μεταναστευτικού δικαίου.
Γ) Ανάπτυξη, οικονομική και νομισματική ολοκλήρωση
«Το ευρώ είναι σύμβολο της κοινής μας αντίληψης ότι το έργο της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν έχει επιστροφή», σημειώνεται στην γαλλογερμανική επιστολή του καλοκαιριού του 2016 με την προσθήκη ότι η κρίση δημιούργησε πολλές αμφιβολίες μεταξύ των πολιτών. Στόχος παραμένει η ενίσχυση της νομισματικής ένωσης στο περιβάλλον του παγκόσμιου ανταγωνισμού, όμως επισημαίνεται ότι θα πρέπει στο εξής να γίνει σεβαστή η επιθυμία κάθε κράτους μέλους ως προς το πότε και αν επιθυμεί να ενταχθεί στην ζώνη του κοινού νομίσματος.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται:
– ορισμός μόνιμου επικεφαλής του eurogroup
– μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, υπό κοινοβουλευτικό έλεγχο
– ενοποίηση των κανόνων φορολόγησης επιχειρήσεων
– επενδύσεις στους τομείς ενέργειας, ψηφιακής οικονομίας, έρευνας, καινοτομίας και επαγγελματικής κατάρτισης, υπό την εποπτεία μίας ευρωπαϊκής αρχής.
– αναγνώριση των οικονομικοπολιτικών παραδόσεων κάθε κράτους μέλους της ΟΝΕ, με στόχο την εξισορρόπηση των κλυδωνισμών στην νομισματική ένωση.
– δημιουργία δημοσιονομικής δυνατότητας για την σταδιακή ενοποίηση των προϋπολογισμών και των οικονομικοπολιτικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων
– ενίσχυση της προσπάθειας για δημιουργία κοινών κανόνων φορολόγησης και ενός ελάχιστου κοινού επιπέδου κοινωνικού κράτους.