Η Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους ίσως χρειαστεί να περιορίσει τα σχέδιά της για τόνωση της ανάπτυξης και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, εάν δεν καταφέρει άμεσα να συμφωνήσει σε έναν μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό. Παράλληλα η Γερμανία και άλλα βόρεια κράτη πιέζουν για μείωση των δαπανών.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει επταετή διάρκεια και το μέγεθος και οι στόχοι του συχνά υπόκεινται σε παρατεταμένες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Ωστόσο οι διαφωνίες για το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 είναι βαθύτερες από τις συνηθισμένες σε μια περίοδο κατά την οποία το μπλοκ βρίσκεται αντιμέτωπο με τους κινδύνους μιας νέας οικονομικής ύφεσης και της αβεβαιότητας για την έκβαση της διαδικασίας του Brexit –που αναμένεται να οδηγήσει εκτός της Ένωσης τη Βρετανία, μια από τις χώρες με τις μεγαλύτερες συνεισφορές στα ευρωπαϊκά ταμεία.
Αναγκαία η επίτευξη συμφωνίας
«Η μεγάλη μου ανησυχία είναι ότι η Ευρώπη θα βρεθεί σε δύσκολη οικονομική και γεωπολιτική κατάσταση, εάν δεν υπάρχει προϋπολογισμός έως την 1η Ιανουαρίου», δήλωσε ο Γκίντερ Έτινγκερ, ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τις συζητήσεις αυτές, σε υπουργούς της ΕΕ στο συμβούλιο γενικών υποθέσεων στις Βρυξέλλες.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η ανάγκη να επιτευχθεί μια συμφωνία επιτείνεται από την εξασθένηση της οικονομίας του μπλοκ, με τη Γερμανία και άλλα κράτη της ΕΕ να βρίσκονται σε στασιμότητα. Δήλωσε ότι θα χρειαστούν χρόνια για να βρεθεί ένα συμβιβασμός με τον σημερινό ρυθμό των διαπραγματεύσεων.
Το μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο χρειάζεται να υιοθετηθεί πολύ νωρίτερα από την ημερομηνία κατά την οποία τίθεται σε ισχύ διότι πρέπει να μεταφραστεί σε ετήσια προγράμματα δαπανών για τα οποία επίσης συχνά απαιτούνται μεγάλες διαπραγματεύσεις.
Προϋπολογισμός ύψους 1,1 τρικ.ευρώ
Η Κομισιόν πρότεινε πέρυσι έναν επταετή προϋπολογισμό ύψους περίπου 1,1 τρισεκ. ευρώ, που θα αντιστοιχεί στο 1,11% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΕ). Η εκτίμηση δεν περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση από τη Βρετανία, που σχεδιάζεται να αποχωρήσει από την ΕΕ στα τέλη Οκτωβρίου.
Ωστόσο, η Γερμανία, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία και με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στον προϋπολογισμό, έκανε γνωστό ότι θέλει να περιορίσει τις δαπάνες στο 1% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Reuters. Η Σουηδία και η Ολλανδία στηρίζουν ανοικτά τα πιο επιφυλακτικά σχέδια του Βερολίνου για τις δαπάνες.
Ο προϋπολογισμός για την τρέχουσα επταετή περίοδο αντιστοιχεί επίσης στο 1% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος, αλλά οι Βρυξέλλες είπαν ότι πρέπει να αυξηθεί λόγω των προγραμματισμένων υψηλότερων δαπανών για την έρευνα, την ψηφιακή οικονομία, τον έλεγχο των συνόρων και την άμυνα.
Το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι το προτεινόμενο όριο θα αποτελεί μια καθαρή αύξηση στις δαπάνες από τα κράτη της ΕΕ καθώς το μπλοκ θα πρέπει να τα βγάλει πέρα χωρίς τη συνεισφορά της Βρετανίας. Ζήτησε επίσης να υπάρξουν περισσότερες δαπάνες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Δύσκολη η επίτευξη ενός συμβιβασμού
Σύμφωνα με τον Ισπανό υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μάρκο Αγκουιριάνο Νάλντα, οι διαφορές στις προτάσεις καθιστούν σχεδόν αδύνατη την επίτευξη ενός συμβιβασμού πριν το τέλος του έτους.
«Οφείλω να εκφράσω μεγάλη ανησυχία και επιφυλάξεις για την επικρατούσα κατάσταση αναφορικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο», δήλωσε στους ομολόγους του. Ο Πολωνός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κόνραντ Σιμάνσκι δήλωσε κατά την ίδια συνεδρίαση ότι τα μειωμένα όρια για τις δαπάνες αναπόφευκτα θα μεταφραστούν σε χαμηλότερες φιλοδοξίες.
Η επίτευξη ενός συμβιβασμού γίνεται πιο δύσκολη και λόγω των σχεδίων να συνδεθεί η χρηματοδότηση από την ΕΕ με την τήρηση των αξιών του μπλοκ, συμπεριλαμβανομένου του κράτους δικαίου. Στο εμπιστευτικό έγγραφο που είδε το Reuters, η Γερμανία ζητά αυτή την «προϋπόθεση». Η πρόταση αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει αντιπαράθεση μεταξύ της φιλελεύθερης Δύσης και των πρώην κομμουνιστικών χωρών , της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Η ΕΕ έχει κατηγορήσει την Πολωνία και την Ουγγαρία ότι υπονομεύουν τη δημοκρατία με αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δικαιοσύνης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163