Εγκρίθηκε κείμενο από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την οικογενειακή επανένωση των μεταναστών και των προσφύγων στα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η ΚΣΣΕ πρότεινε επίσης στην Επιτροπή Υπουργών να εκπονήσει κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του δικαιώματος στην οικογενειακή επανένωση, καθώς και την αμοιβαία νομική συνδρομή και τη διοικητική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και με τρίτες χώρες.
“Οι οικογένειες δεν πρέπει να αποκόπτονται και δεν πρέπει να αποτρέπονται από την επανένωση μετά από μια συχνά επικίνδυνη αποχώρηση από τη χώρα προέλευσής τους”, υπογράμμισαν οι βουλευτές, υιοθετώντας το ψήφισμα βασισμένο στην έκθεση της Ο. Σαντμπέκ (Δανία, UEL).
Το εγκριθέν κείμενο τονίζει ότι τα άτομα που εγκαταλείπουν τη χώρα τους, λόγω δίωξης ή τον πόλεμο, έχουν το δικαίωμα της διεθνούς προστασίας όπως και τα μέλη της οικογένειάς τους από τα οποία έχουν αποκοπεί. Κατά συνέπεια, τα κράτη θα πρέπει να διασφαλίζουν τη συνοχή κατά τη χορήγηση του καθεστώτος του πρόσφυγα σε μέλη της ίδιας οικογένειας.
Ο ορισμός της “οικογένειας”
Το εγκριθέν κείμενο εφιστά επίσης τη προσοχή στον ορισμό της «οικογένειας». Παραδοσιακά, η «οικογένεια» αποτελείται από τον/την σύζυγο και τα ανήλικα τέκνα του πρόσφυγα/μετανάστη. Ωστόσο, αυτός ο ορισμός δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τον πραγματικό τρόπο συμβίωσης και σύστασης του οικογενειακού κλοιού και έχει ως εκ τούτου περιοριστική ισχύ ως προς την οικογενειακή επανένωση άλλων στενών μελών μίας οικογένειας όπως αδελφών, παππούδων που μπορεί να έχουν ρόλο κηδεμόνα κοκ.
Σημειώνοντας ότι η επανένωση οικογενειών συχνά παρεμποδίζεται από το γεγονός ότι η τοποθεσία των μελών της οικογένειας ήταν άγνωστη, η Συνέλευση συνέστησε στις εθνικές αρχές να καταχωρίσουν όλους τους μετανάστες κατά την άφιξή τους και να μοιραστούν τα δεδομένα αυτά με άλλα κράτη μέλη, ιδίως μέσω του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις “Σένγκεν”.
Στη συζήτηση έλαβε μέρος και ο Γιώργος Ψυχογιός, Πρόεδρος της υποεπιτροπής για την ένταξη και μέλος των υποεπιτροπών για τα προβλήματα εγκληματικότητας και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και για τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
“Κάποια κράτη θέτουν περιορισμούς τα συμφωνημένα”
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε ότι «η έννοια της Οικογενειακής Ενότητας αποτελεί γενική αρχή που απορρέει από τη Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες καθώς και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
« Όσον αφορά στα κράτη μέλη της Ε.Ε., ο Κανονισμός του Δουβλίνου προβλέπει ότι η αξιολόγηση και η ολοκλήρωση της διαδικασίας οικογενειακής επανένωσης πρέπει να γίνεται εντός της αυστηρής προθεσμίας των 6 μηνών. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη τείνουν να θέτουν περιορισμούς και εμπόδια στη διαδικασία και τον αριθμό των προσώπων που δέχονται» υπογράμμισε.
Επιπρόσθετα, ο Γ. Ψυχογιός αναφέρθηκε στη διαδικασία για τα μέλη οικογενειών που προέρχονται από τρίτες χώρες εκτός Ε.Ε., καθώς όπως τονίζεται και στο σχέδιο του Ψηφίσματος, οι απαιτήσεις σχετικά με τις visa συχνά εξελίσσονται σε σοβαρό εμπόδιο για την επανένωση των οικογενειών, προκαλώντας μεγάλη αναμονή στους αιτούντες λόγω της γραφειοκρατίας και των υψηλών οικονομικών απαιτήσεων.
« Στην πράξη, λόγω αυτών και άλλων λόγων, υπάρχουν μέλη οικογενειών που κάποιες φορές δεν λαμβάνουν τελικά ποτέ σαφή απάντηση στις αιτήσεις τους», επεσήμανε ο βουλευτής κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης του.
“Να δημιουργηθεί μηχανισμός επανεγκατάστασης και για τα ασυνόδευτα ανήλικα”
Ως εξίσου σημαντικό χαρακτήρισε ο κ. Ψυχογιός και το ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων:« Τα κράτη μέλη πρέπει να εγγυώνται χωρίς καθυστέρηση την επανένωση των ανηλίκων με τα μέλη της οικογένειάς τους. Παράλληλα, τα κράτη είναι υποχρεωμένα να εξασφαλίζουν ουσιαστική προστασία για το χρονικό διάστημα που οι ανήλικοι παραμένουν μακριά από τις οικογένειές τους και ζουν στις χώρες υποδοχής, » είπε, υπογραμμίζοντας ότι παράλληλα με την πλήρη εφαρμογή της οικογενειακής επανένωσης, θα πρέπει επίσης να δημιουργηθεί ένας μόνιμος μηχανισμός μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης για τους πρόσφυγες, όπως περιγράφεται σε προηγούμενα Ψηφίσματά της ΚΣΣΕ ώστε να δοθούν « συλλογικές λύσεις βασισμένες στην αρχή της αλληλεγγύης, μακριά από φράχτες, μονομερείς ενέργειες και αποκλεισμούς πλοίων από ευρωπαϊκά λιμάνια, που μετατρέπουν τη Μεσόγειο σε ένα απέραντο νεκροταφείο».
Ειδικότερα, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας, παρουσίασε ενώπιον της Συνέλευσης ορισμένα από τα βήματα που η Ελλάδα, ως μία από τις χώρες της πρώτης γραμμής, έχει ήδη υλοποιήσει στον τομέα αυτό:
«Καταρχάς, ψηφίσαμε πρόσφατα έναν νέο Νόμο που εισάγει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την Επιτροπεία Ασυνόδευτων Ανηλίκων, αιτούντων άσυλο, προκειμένου να διασφαλίσουμε πλήρως τα δικαιώματα και την ασφάλειά τους κατά τη διαμονή τους στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, η αύξηση των δομών για τη στέγαση και η πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα θεωρούνται επίσης πολύ σημαντικές κινήσεις.
Επιπλέον, τα αρμόδια Υπουργεία συνεργάζονται για να διευκολύνουν τη διαδικασία οικογενειακής επανένωσης από τρίτες χώρες, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια που απαιτεί το διεθνές δίκαιο.
Εκτός των άλλων, εμείς οι βουλευτές καθώς και ο Έλληνας Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής τονίζουμε στις παρεμβάσεις μας σε όλα τα ευρωπαϊκά fora την ανάγκη εφαρμογής των διαδικασιών της οικογενειακής επανένωσης χωρίς καθυστερήσεις ή περιορισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, τα τελευταία στοιχεία εμφανίζουν τον αριθμό των μελών οικογενειών, που επανενώθηκαν σε χώρες προορισμού κυρίως της Βόρειας Ευρώπης, να έχει σταδιακά αυξηθεί. Ωστόσο, παραμένει ακόμη πολύ κάτω από τις θεσμικές απαιτήσεις και τις πραγματικές ανάγκες αυτού του κρίσιμου νομικού, πολιτικού αλλά και ανθρωπιστικού ζητήματος».