Ο Τζορτζ Μπουλ (αγγλικά: George Boole, 2 Νοεμβρίου 1815 – 8 Δεκεμβρίου 1864) ήταν Άγγλος μαθηματικός, φιλόσοφος και μελετητής της λογικής. Ο Τζορτζ Μπουλ εργάστηκε στους τομείς των διαφορικών εξισώσεων και της αλγεβρικής λογικής και είναι ευρύτερα γνωστός ως ο συγγραφέας του Οι νόμοι της Λογικής.
Αποτελεί το θεμελιωτή της συστηματικής μελέτης της λογικής και της γενικότερης εφαρμογής που μπορεί να έχει στην επιστήμη των μαθηματικών. Ο Τζορτζ Μπουλ (George Boole) γεννήθηκε στο Λίνκολν της Ανατολικής Αγγλίας στις 2 Νοεμβρίου 1815. Γιος εμπόρου, διδάχθηκε κατ’ οίκον τα εγκύκλια μαθήματα και σε ηλικία 16 ετών διορίστηκε δάσκαλος στο Ντονκάστερ. Φιλομαθής και φιλέρευνος χαρακτήρας έμαθε μόνος του μαθηματικά για να αναμετρηθεί με τα μεγάλα επιστημονικά έργα, όπως τα «Principia» τοy Ισαάκ Νεύτωνος, την «Πραγματεία περί ουράνιας μηχανικής» του Πιερ – Σιμόν Λαπλάς και την «Αναλυτική Μηχανική» τοy Ζοζέφ-Λουί Λαγκράνζ. Η εξέλιξή του ήταν ραγδαία με αποτέλεσμα να επιλύει με ευχέρεια προχωρημένα προβλήματα στην άλγεβρα. Αρχίζοντας το 1839 με την εργασία «Έρευνες πάνω σε θέματα της θεωρίας των αναλυτικών μετασχηματισμών («Researches on the Theory of Analytical Transformations»), υπέβαλε πλήθος πρωτότυπων εργασιών στο περιοδικό «Cambridge Mathematical Journal». Αυτές οι εργασίες αφορούσαν στις διαφορικές εξισώσεις και στο αλγεβρικό πρόβλημα των γραμμικών μετασχηματισμών, με έμφαση στην έννοια των αναλλοίωτων. Το 1844, σε μία εργασία του που δημοσιεύθηκε στην περιοδική έκδοση «Πεπραγμένα Φιλοσοφίας τής Βασιλικής Εταιρείας» («Philosophical Transactions of the Royal Society»), ανέλυσε το πρόβλημα του συνδυασμού των μεθόδων της άλγεβρας και του απειροστικού λογισμού. Τον ίδιο χρόνο τού απονεμήθηκε μετάλλιο τής Βασιλικής Εταιρείας για το έργο του.
Συλλογιστική και εφαρμογές
Παρ’ όλο που φαινόταν δυσνόητος και ασαφής, ο τρόπος συλλογιστικής διαδικασίας του Μπουλ, οδήγησε σε εφαρμογές που ο ίδιος δεν είχε καν ονειρευτεί, όπως στους ηλεκτρονόμους των τηλεφωνικών κυκλωμάτων και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η άλγεβρά του είναι σημαντική και σε άλλα πεδία όπως η Στατιστική, η Θεωρία συνόλων και ο προγραμματισμός. Ο Τζορτζ Μπουλ παρουσίασε το 1847 μια άλγεβρα με μεταβλητές δύο τιμών (που καλούνται «λογικές μεταβλητές»). Ουσιαστικά παρουσίασε με τα μαθηματικά της εποχής του, την Αριστοτέλεια λογική, του είναι ή δεν είναι. Σήμερα η άλγεβρα αυτή ονομάζεται άλγεβρα Μπουλ, ή δυαδική άλγεβρα, ή διακοπτική άλγεβρα και έχει βρει ευρεία εφαρμογή στην σχεδίαση του λογισμικού και των κυκλωμάτων των ηλεκτρονικών υπολογιστών, επειδή είναι ιδανική για χειρισμό λογικών συναρτήσεων και πράξεων στο δυαδικό σύστημα. Ο παρακάτω ορισμός της άλγεβρας Μπουλ στηρίζεται σε συγκεκριμένα αξιώματα που παρουσίασε το 1933 ο μαθηματικός Έντουαρντ Χάντινγκτον (Edward Vermilye Huntington, 1874-1952).
Βραβεύσεις
Ο Τζορτζ Μπουλ βραβεύθηκε με το μετάλλιο Κιθ απο την βασιλική κοινότητα του Εδιμβούργου το 1855 και εκλέχθηκε ως συνεργάτης της βασιλικής κοινότητας το 1857. Ο Τζορτζ Μπουλ έλαβε επίσης τιμητικούς τίτλους ως Διδάκτωρ Νομικήςαπο το πανεπιστήμιο του Δουβλίνου και της Οξφόρδης.
Πέθανε αφού… περπάτησε στη βροχή
Μια μέρα το 1864, ο Τζορτζ Μπουλ περπάτησε δυο μίλια μέσα στην βροχή και έπειτα έδωσε διάλεξη φορώντας ακόμα τα βρεγμένα του ρούχα. Σύντομα αρρώστησε παρουσιάζοντας συμπτώματα σφοδρού κρυολογήματος και υψηλού πυρετού. Η γυναίκα του πιστεύοντας οτι οι θεραπείες θα έπρεπε να ταιριάζουν με τα αίτια της αρρώστιας, τον έβαλε στο κρεβάτι και του έριχνε κουβάδες με νερό, το ίδιο νερό που προκάλεσε την αρρώστια του. Η κατάσταση του Μπουλ επιδεινώθηκε και στις 8 Δεκεμβρίου του 1864 απεβίωσε απο πυρετό που προκλήθηκε απο πλευριτική συλλογή.
