Το κάψιμο του Κορανίου σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης προκάλεσε, όπως αναμενόταν, αντιδράσεις στον ισλαμικό κόσμο. Σκληρή ήταν και η αντίδραση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που έσπευσε να κλείσει την πόρτα του ΝΑΤΟ στις υποψήφιες χώρες, Σουηδία και Φινλανδία.
«Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πέτυχε με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια. Από τη μία ισχυρή στάση μέσα στο ΝΑΤΟ και από την άλλη να φανεί ως ένας παγκόσμιος ηγέτης που σηκώνει ανάστημα στη Δύση. Κατά βάση, του το πρόσφεραν στο πιάτο», είπε ο Κεμάλ Κιριστσί, από το ινστιτούτο Brookings και πρόσθεσε:
«Είτε προβοκάτσια, είτε όχι, ο Ερντογάν τρίβει τα χέρια του. Για ακόμη μία φορά αυτοπαρουσιάζεται ως προστάτης όχι μόνο της Τουρκίας, αλλά και του ισλαμικού κόσμου», συμπλήρωσε.
Στις 21 Ιανουαρίου, σε έναν πεζόδρομο, στη Στοκχόλμη, κοντά στην τουρκική πρεσβεία, ο 41χρονος Δανοσουηδός ακροδεξιός Ράσμους Παλουντάν, έκαψε ένα αντίτυπο του Κορανίου.
Στην Κωνσταντινούπολη ακολούθησε κάψιμο της σουηδικής σημαίας μπροστά από το προξενείο του βασιλείου, ενώ στις 27 του μήνα ο Παλουντάν συνέχισε, καίγοντας πάλι το ιερό βιβλίο του Ισλάμ μπροστά από ένα τέμενος και στην τουρκική πρεσβεία στην Κοπεγχάγη.
Με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια
Υποψίες σε σουηδικά μέσα ενημέρωσης για το ποιος υποκίνησε το περαστικό με το κάψιμο του Κορανίου και για τη χρονική συγκυρία που αυτό συνέβη, τροφοδοτήθηκαν ακόμη και από τον ίδιο τον Παλουντάν ο οποίος δήλωσε ότι πήρε την ιδέα από τον Σουηδό δημοσιογράφο Τσάνγκ Φρικ που συνδέεται με το ρωσικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RT.
Πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι οι αυξανόμενες απαιτήσεις της Άγκυρας δεν θα σταματήσουν ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών. Μπροστά σε μια τουρκική οικονομία σε περιδίνηση, η καταφυγή σε μια σκληρή γραμμή και ρητορική κατά της Δύσης είναι εργαλείο που έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για την τουρκική ηγεσία.
Ο Ερντογάν ως «πατερούλης» των απανταχού μουσουλμάνων
«Δεν μπορείτε πλέον να υπολογίζετε στη στήριξή μας για ένταξη στο ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, «εφόσον η Σουηδία δεν δείχνει σεβασμό για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των μουσουλμάνων και του τουρκικού λαού και αφήνει τρομοκρατικές οργανώσεις να δρουν ανεξέλεγκτα».
Οι νέες προγραμματισμένες διερευνητικές τριμερείς συνομιλίες Άγκυρας – Στοκχόλμης – Ελσίνκι για την άρση του τουρκικού βέτου στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών αναβλήθηκαν επ’ αόριστον. Μια τέτοια συνάντηση «δεν έχει νόημα», είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Οι ήδη υποτονικές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα για την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στη Συμμαχία κύλησαν σε πάγωμα, ενεργοποιώντας τα προεκλογικά ένστικτα του Ερντογάν να εδραιώσει τη βάση των ψηφοφόρων του ενόψει των κρίσιμων τουρκικών προεδρικών εκλογών την 14η Μαΐου.
Οι καταδίκες από τη σουηδική κυβέρνηση για το κάψιμο του Κορανίου δεν στάθηκαν αρκετές για την Άγκυρα. Το περιστατικό στη Στοκχόλμη, είχε ακολουθήσει άλλα όπως εκείνο στις 12 Ιανουαρίου που Κούρδοι κρέμασαν ανάποδα ομοίωμα του Τούρκου προέδρου, με τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον να μιλά τότε για σαμποτάζ της σουηδικής υποψηφιότητας στο ΝΑΤΟ.
Και στο βάθος οι τουρκικές εκλογές
Αν σε κάτι συμφωνούν οι περισσότεροι αναλυτές είναι στο εξής: Μέχρι τις τουρκικές εκλογές δεν θα σημειωθεί καμία πρόοδος στο θέμα, αφήνοντας ανοιχτό ένα μικρό χρονικό παράθυρο μέχρι την επόμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο, που η Δύση θα ήθελε να δει την επικύρωση της ένταξης των δύο σκανδιναβικών χωρών στη Συμμαχία.
Στην ομοφωνία που χρειάζεται για την ένταξή του, μέχρι σήμερα από τα 30 μέλη του ΝΑΤΟ, μόνο τα κοινοβούλια της Τουρκίας και της Ουγγαρίας δεν έχουν ακόμη επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, με την Βουδαπέστη να διαβεβαιώνει ότι η επικύρωση είναι θέμα εβδομάδων.
Πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι οι αυξανόμενες απαιτήσεις της Άγκυρας δεν θα σταματήσουν ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών. Μπροστά σε μια τουρκική οικονομία σε περιδίνηση, η καταφυγή σε μια σκληρή γραμμή και ρητορική κατά της Δύσης είναι εργαλείο που έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για την τουρκική ηγεσία.