Το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λε Πεν, ο Εθνικός Συναγερμός (RN) βγήκε πρώτο με 33% στον α’ γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, επιβεβαιώνοντας όλες τις δημοσκοπήσεις, με την αριστερή συμμαχία Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) να συγκεντρώνει 28% και το κεντρώο μπλοκ του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν «Μαζί» 20%.
Με θρίαμβο της Μαρίν Λε Πεν και του Εθνικού Συναγερμού και το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν να γνωρίζει τη συντριβή, η Γαλλία οδηγείται στον β’ γύρο των βουλευτικών εκλογών την επόμενη Κυριακή 7 Ιουλίου κι εδώ θα κριθούν όλα.
Όπως όλα δείχνουν η ομάδα του Μακρόν και η αριστερή-πράσινη συμμαχία (Νέο Λαϊκό Μέτωπο) θα πρέπει να συνεργαστούν για να κρατήσουν τον Εθνικό Συναγερμό μακριά από την εξουσία, αλλά αυτό δεν θα είναι εύκολο.
Το σύστημα των δύο γύρων και οι «τριγωνικές» αναμετρήσεις
Για να κερδίσει ένας υποψήφιος μία από τις 577 έδρες στην εθνοσυνέλευση στον α’ γύρο, πρέπει να συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψηφοδελτίων, αντιπροσωπεύοντας τουλάχιστον το 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Εάν κανένας υποψήφιος σε μια εκλογική περιφέρεια δεν το πετύχει αυτό, οι δύο υποψήφιοι με τα υψηλότερα ποσοστά καθώς και όποιος άλλος συγκεντρώσει τουλάχιστον το 12,5% του συνόλου των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων περνούν στον β’ γύρο.
Σε αυτόν τον γύρο, εκλέγεται ο υποψήφιος που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους.
Το σύστημα των δύο γύρων είναι εξαιρετικά δυσανάλογο και λειτουργεί υπέρ των μεγαλύτερων κομμάτων. Για παράδειγμα, σε ποσοστό συμμετοχής 65%, το όριο του 12,5% σημαίνει ότι τα κόμματα θα πρέπει να εξασφαλίσουν την υποστήριξη σχεδόν του 20% των εκλογέων που έχουν δικαίωμα ψήφου για να περάσουν στον δεύτερο γύρο.
Στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, το ποσοστό συμμετοχής ήταν σημαντικά χαμηλότερο, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν σε κάθε εκλογική περιφέρεια, μόνο δύο υποψήφιοι πέρασαν στον δεύτερο γύρο και ο αριθμός των τριπλών ή τετραπλών αναμετρήσεων ήταν πολύ χαμηλός.
Στις εκλογές του 2012, με ποσοστό συμμετοχής 57%, υπήρξαν 34 λεγόμενοι «τριγωνικοί» επαναληπτικοί γύροι. Το 2017, όταν η συμμετοχή ήταν 49%, υπήρξε μόνο ένας, και την τελευταία φορά το 2022 υπήρξαν οκτώ με συμμετοχή μόλις 47%. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 76, το 1997.
Ο συνδυασμός της υψηλότερης συμμετοχής από τη δεκαετία του 1980 και λιγότερων υποψηφίων – 4.011 έναντι 6.290 το 2022 – από τρία μόνο βασικά στρατόπεδα (αριστερά, κέντρο και ακροδεξιά) σημαίνει ότι ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας του 2024 θα περιλαμβάνει αριθμό ρεκόρ «τριγωνικών» αναμετρήσεων.
Θεωρητικά, οι αναμετρήσεις με τρεις υποψηφίους θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπέρ του πρώτου κόμματος – εν προκειμένω του «Εθνικού Συναγερμού» – επειδή η ψήφος της αντιπολίτευσης είναι μοιρασμένη.
Όμως το τοπίο ενδεχομένως μέχρι το πρωί της Δευτέρας (01.07.2024) να έχει αλλάξει σημαντικά καθώς δεν αποκλείεται κάποιοι υποψήφιοι να αποσυρθούν.
Ωστόσο, για να είναι επιτυχής μια τέτοια στρατηγική απαιτείται κεντροδεξιοί να στηρίξουν αριστερούς και το αντίστροφο.
Γρίφος η στάση των ψηφοφόρων
Όσον αφορά τα κόμματα, υψηλόβαθμα στελέχη της τετρακομματικής συμμαχίας αριστεράς-πρασίνων NFP – συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη της ριζοσπαστικής αριστεράς “Ανυπότακτη Γαλλία” (LFI), Ζαν-Λικ Μελανσόν – έχουν υποσχεθεί ότι σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες όπου είναι στην πρώτη θέση υποψήφιος της ακροδεξιάς και ένας υποψήφιος του «Νέου Λαϊκού Μετώπου» είναι τρίτος, ο αριστερός υποψήφιος να αποσυρθεί.
Το στρατόπεδο του Μακρόν, πήρε και αυτό σαφή θέση με τον πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ να καλεί όσους υποψηφίους της προεδρικής παράταξης ήρθαν τρίτοι να αποσυρθούν.
Όσον αφορά τους ψηφοφόρους όμως, μένει να φανεί ποια θα είναι η στάση τους.
Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της Ipsos την περασμένη εβδομάδα το 87% των ψηφοφόρων του αριστερού συνασπισμού δήλωναν πρόθυμοι να ψηφίσουν για να μπλοκάρουν την άκρα δεξιά αλλά μόνο το 62% των ψηφοφόρων της προεδρικής παράταξης υποστήριζε το ίδιο.
Μια άλλη δημοσκόπηση, από την Odoxa, διαπίστωσε ότι λιγότεροι ψηφοφόροι (41%) ήταν πρόθυμοι να μπλοκάρουν τον Εθνικό Συναγερμό (RN) απ’ ό,τι να μπλοκάρουν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) (47%) ή το Μαζί του Μακρόν (44%).
Εν ολίγοις, η κατάσταση είναι εξαιρετικά αβέβαιη και θα παραμείνει ρευστή μέχρι να ξεκαθαρίσουν οι πραγματικοί υποψήφιοι που θα κατέβουν στον δεύτερο γύρο.
Πληροφορίες από Guardian