Ο πολιτικός σεισμός που συντελείται στη Βρετανία μετά τις εκλογές της Πέμπτης (04.07.2024) δεν φέρνει απλά αλλαγή στην κυβέρνηση ύστερα από 14 χρόνια αλλά αφήνει εκτός Βουλής ακόμη και πρώην πρωθυπουργούς, όπως η Λιζ Τρας.
Ακόμη κι αν έμεινε μόνο… μερικές εβδομάδες (45 μέρες για την ακρίβεια) στη Ντάουνινγκ Στριτ και το highlight της θητείας της είναι πως ήταν η τελευταία πρωθυπουργός της βασίλισσας Ελισάβετ, η Λιζ Τρας είναι θεσμικό πρόσωπο στη Βρετανία. Μόνο που μετά τις εκλογές είναι μόνο αυτό. Και δεν είναι βουλευτής.
Με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, οι Εργατικοί γίνονται κυβέρνηση στη Βρετανία ύστερα από 14 χρόνια, αφού κερδίζουν τις εκλογές και μάλιστα με αυτοδυναμία. Το Εργατικό κόμμα, σύμφωνα με το ITV, εξασφαλίζει την πλειοψηφία στο βρετανικό κοινοβούλιο και κερδίσει (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις) τις 408 από τις 650 έδρες του βρετανικού κοινοβουλίου.
Αυτό σημαίνει ότι πολλά επιφανή στελέχη των Συντηρητικών, μένουν εκτός Βουλής. Ανάμεσά τους η πρώην πρωθυπουργός, Λιζ Τρας, που ηττήθηκε στην περιφέρεια του Νότιου Δυτικού Νόρφολκ, σε μια από τις πιο ηχηρές ήττες των Τόρις στην (έτσι κι αλλιώς καταστροφική) εκλογική βραδιά. Η πρώην πρωθυπουργός έχασε τη θέση της στη Βουλή από τον Εργατικό Τέρι Τζέρμι.
Στις εκλογές του 2019, η Λιζ Τρας είχε κερδίσει 26.000 ψήφους. Και παρά τη διαφαινόμενη εκλογική ήττα των Συντηρητικών, όλοι περίμεναν ότι εκείνη θα εκλεγεί ξανά. Ήταν άλλωστε βουλευτής της περιοχής τα τελευταία 14 χρόνια!
Αλλά σύμφωνα με ψηφοφόρους του Νόρφολκ, αναφέρει ο Guardian, η πρώην πρωθυπουργός δεν… πολυεμφανίστηκε στην εκλογική της περιφέρεια κατά την προεκλογική περίοδο. Και το πλήρωσε. Η ήττα της θεωρείται εμβληματική και… απόδειξη του χειρότερου εκλογικού αποτελέσματος των Τόρις, οι οποίοι, σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα έχουν μόλις 131 έδρες στη νέα Βουλή!
Η Τρας είχε διαδεχθεί τον Μπόρις Τζόνσον στην πρωθυπουργία, αλλά έφυγε… κακήν κακώς και αφού προκάλεσε τεράστια αναστάτωση στην αγορά και κατάρρευση της στερλίνας.
Αντίθετα με τη Λιζ Τρας, ο διάδοχός της στη Ντάουνιγκ Στριτ, ο άνθρωπος που υπό την ηγεσία του οι Συντηρητικοί υπέστησαν την πιο βαριά ήττα τους σε εκλογές στη Βρετανία, ο Ρίσι Σούνακ, κατάφερε να κερδίσει μια βουλευτική έδρα στη βόρεια Αγγλία.
Η Λις Τρας δεν είναι το μοναδικό θύμα της πολιτικής των Συντηρητικών, που τους οδήγησε στον εκλογικό όλεθρο. Πολλοί πρώην υπουργοί και μεγάλα στελέχη των Τόρις έχασαν τις έδρες τους.
Αντίθετα, η Πένι Μόρντοντ, που κάποτε θεωρούνταν μία πιθανή διεκδικήτρια της ηγεσίας του Συντηρητικού Κόμματος στη Βρετανία, έχασε την έδρα της στο Κοινοβούλιο. Αρμόδια για τις σχέσεις με το κοινοβούλιο, η Μόρντοντ, θεωρούνταν μία από τους βασικούς υποψήφιους για να αναλάβουν την προεδρία του κόμματος, εφόσον ο Σούνακ αποφασίσει να παραιτηθεί μετά την ήττα.
Ο απερχόμενος υπουργός Άμυνας Γκραντ Σαπς έχασε, επίσης, τη βουλευτική του έδρα και έγινε το πλέον υψηλόβαθμο μέλος του υπουργικού συμβουλίου του Ρίσι Σούνακ που μένει εκτός κοινοβουλίου. Ο προηγούμενος που το… είχε πάθει ήταν ο Μάικλ Πορτίλο, το 1997, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Άμυνας.
Ο Σαπς ηττήθηκε στην εκλογική περιφέρεια Γουέλιν Χάτφιλντ της νότιας Αγγλίας από τον υποψήφιο του Εργατικού Κόμματος, Άντριου Λιούιν, ο οποίος με 19.877 ψήφους κερδίζει την έδρα.
Ο 55χρονος Γκραντ Σαπς, που έλαβε 16.078 ψήφους, υποστήριξε την Ουκρανία από τότε που επιλέχθηκε να αντικαταστήσει τον Μπεν Γουάλας στο υπουργείο Άμυνας πριν από σχεδόν δύο χρόνια, ταξιδεύοντας μάλιστα στο Κίεβο έναν μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Πιστός υποστηρικτής του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ, είχε αναλάβει διάφορους ρόλους στο υπουργικό συμβούλιο, ενώ διετέλεσε επίσης υπουργός Εσωτερικών της Λιζ Τρας για έξι ημέρες.
Η υπουργός Πολιτισμού του Σούνακ, η Λούσι Φρέιζερ, επίσης ηττήθηκε από τον υποψήφιο των Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Ο πρώην υπουργός και υπέρμαχος του Brexit, Τζέικομπ Ρις – Μογκ, ο «αξιότιμος κύριος από τον 180 αιώνα» όπως τον αποκαλούσαν λόγω της συμπεριφοράς και των σταυρωτών κοστουμιών του, ηττήθηκε από τον υποψήφιο των Εργατικών.
Και άλλα στελέχη της κυβέρνησης, όπως ο υφυπουργός Βετεράνων Τζόνι Μέρσερ ή η Τερίς Κόφι πρώην δεύτερη στην ιεραρχία επί κυβερνήσεως Λιζ Τρας, επίσης δεν θα επιστρέψουν στο κοινοβούλιο.
Δεκάδες απερχόμενοι βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος αποφάσισαν να μην είναι υποψήφιοι, όπως για παράδειγμα η πρώην πρωθυπουργός Τερέζα Μέι.
Αντίθετα, ο υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ διατηρεί την κοινοβουλευτική έδρα του στη νότια Αγγλία, αποκρούοντας μία δυναμική πρόκληση από το μικρότερο Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα.
Ο Χαντ, συντηρητικός βουλευτής που υπηρέτησε επίσης, ως υπουργός Υγείας και υπουργός Εξωτερικών στη διάρκεια των 11 ετών που βρέθηκε στον πυρήνα της κυβέρνησης, βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της νύχτας των εκλογικών αποτελεσμάτων, καθώς οι Συντηρητικοί έχασαν έδρες σε ολόκληρη τη χώρα.
Επανεκλέγονται επίσηε, η πρώην υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν και ο Κένι Μπάντενοκ, υπουργός Εμπορίου επί Ρίσι Σούνακ, ο οποίος παρουσιάζεται συχνά ως υποψήφιος για την προεδρία των Συντηρητικών.