Ο χειμώνας είναι ο πιο αστάθμητος και ανεξέλεγκτος αντίπαλος που έχει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία και ενεργειακής κρίσης, αφού ήδη οι ευρωπαϊκές χώρες «απειλούν» για δελτίο στην ενέργεια και διακοπές στο ρεύμα.
Άλλωστε, ένας δριμύς και παρατεταμένος χειμώνας θα ήταν σύμμαχος του Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος χειραγωγεί συστηματικά το όπλο της ενέργειας ανοίγοντας και κλείνοντας κατά βούλησιν την στρόφιγγα του φυσικού αερίου, με το ζήτημα της ενεργειακής κρίσης να είναι πιο επίκαιρο από ποτέ στην Ευρώπη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι κινήσεις του Πούτιν είναι αντίποινα για την υποστήριξη της Δύσης προς το Κίεβο, όμως το παιχνίδι αυτό είχε ξεκινήσει από το Κρεμλίνο ήδη πολλούς μήνες πριν από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η Ευρώπη ήδη έχει γνωρίσει εξαιρετικά δριμείς χειμώνες τα τελευταία χρόνια, όπως το 2010-2011, καθώς και σιβηρικό ψύχος το 2018, με δεκάδες θανάτους και διατάραξη των μεταφορών.
Αν επαναληφθεί ακόμη ένας τέτοιος χειμώνας και φέτος, σε συνδυασμό με την έλλειψη φυσικού αερίου, με το δεδομένο ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν φροντίσει να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ενεργειακές προμήθειες του Κρεμλίνου, θα μπορούσαν να προκληθούν μεγάλες δυσκολίες με συνέπεια την μείωση της αποφασιστικότητας της ΕΕ στην υποστήριξη της Ουκρανίας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Η ενέργεια είναι όπλο μίας βολής και μόλις πυροβόλησε», δηλώνει ο Eliot A. Cohen, ιστορικός του πολέμου και ειδικός για θέματα ασφαλείας του Center for Strategic and International Studies του πανεπιστημίου Johns-Hopkins.
Στο πλαίσιο των προετοιμασιών, πολλές κυβερνήσεις έχουν καλέσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις να κατεβάσουν τον θερμοστάτη της θέρμανσης και να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας στο πλαίσιο ευρωπαϊκού σχεδίου περιορισμού κατά τουλάχιστον 15% της κατανάλωσης αυτόν τον χειμώνα σε σχέση με τα πέντε τελευταία χρόνια.
Μεγάλη η πιθανότητα για ήπιο χειμώνα
Αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς για απολύτως αξιόπιστες προβλέψεις, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν έναν σε γενικές γραμμές ήπιο χειμώνα, με μία πιθανότητα πρόωρων κυμάτων ψύχους τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Οι μετεωρολογικές προβλέψεις φέτος έχουν ιδιαίτερη σημασία και τα βλέμματα όλης της Ευρώπης είναι στραμμένα προς το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF), το οποίο είναι εξοπλισμένο με υπερυπολογιστές ικανούς να συνδυάσουν τα στοιχεία πολλών εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών.
Ο συγκεκριμένος οργανισμός πραγματοποιεί κυλιόμενες τριμηνιαίες προβλέψεις, μέσω της υπηρεσίας Copernicus για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), και συγκεντρώνει πάνω του τα βλέμματα των βιομηχανικών και πολιτικών κύκλων.
Παρ’ όλα αυτά, οι 27 χώρες-μέλη της ΕΕ προχώρησαν στην πλήρωση των στρατηγικών τους αποθεμάτων, προσφεύγοντας στο ακριβό φυσικό αέριο της Αλγερίας, του Κατάρ, της Νορβηγίας ή των ΗΠΑ.
Η πλήρωση έχει φτάσει στο 90% των αποθεμάτων, κάτι που σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί πλέον ότι είναι σε θέση να εγγυηθεί την ενεργειακή ασφάλεια των πολιτών της. Ακόμη περισσότερο, αν οι μετεωρολογικές συνθήκες είναι κανονικές, σύμφωνα με την Alireza Nahvi, ερευνήτρια του ειδικευμένου για την ενέργεια Wood Mackenzie.
«Αυτήν την χρονιά, το ζήτημα έχει μεγάλο γεωπολιτικό ενδιαφέρον», δηλώνει ο διευθυντής του Κάρλο Μπουοντέμπο καθώς πλησιάζει η δημοσίευση αύριο των προβλέψεων για την περίοδο Νοεμβρίου-Ιανουαρίου.
Η διεύθυνση των ανέμων
«Αυτό που μετρά είναι η διεύθυνση του ανέμου. Αν, από τα μέσα του Νοεμβρίου μέχρι τον Δεκέμβριο, υπάρξουν ορισμένοι από τους ισχυρούς αυτούς ανέμους να προέρχονται από ανατολάς και χιόνι στην Ευρώπη, αυτό είναι βέβαιο ότι θα υπάρχει επίπτωση στην ζήτηση φυσικού αερίου, τις τιμές και την γεωπολιτική», εξηγεί ο Κάρλο Μπουοντέμπο.
Αντίθετα, έπειτα από ένα καλοκαίρι που χαρακτηρίσθηκε από ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών, ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι θερμότερος από το σύνηθες και οι φάσεις του ανέμου από δυσμάς μπορεί να διατηρήσει σε ήπια επίπεδα τις θερμοκρασίες.
Σε περίπτωση ήπιων θερμοκρασιών και με βάση την υπόθεση της μείωσης κατά 9% φυσικού αερίου αυτόν τον χρόνο, η Ευρώπη θα βγάλει χωρίς σημαντικές δυσκολίες τον χειμώνα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας.
«Αν έχουμε έναν χειμώνα κατά 10% ψυχρότερο από τον μέσο όρο, το ευρωπαϊκό σύστημα του φυσικού αερίου θα δεχθεί πίεση», λέει ο Gergely Molnar, αναλυτής του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας.
Ένας σημαντικός παράγοντας είναι το επίπεδο των αποθεμάτων που διατηρούνται κυρίως σε εξαντλημένα κοιτάσματα ή σε υδροφόρους ταμιευτήρες.
Η προσβασιμότητα στα αποθέματα αυτά, που έχουν πληρότητα 90%, μειώνεται με την απάντλησή τους, καθώς, όταν η πίεση μειώνεται, το τελευταίο 30% των αποθεμάτων είναι δύσκολα προσβάσιμο.
Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρξει καθυστερημένο κύμα ψύχους, τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο, η πίεση των αποθεμάτων θα είναι χαμηλή και αυτός ο παράγοντας θα είναι η αχίλλειος πτέρνα της ευρωπαϊκής τροφοδοσίας σε φυσικό αέριο, προειδοποιεί ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Με πληροφορίες από AFP / Φωτογραφίες: Reuters
