Ο Μάρτι Αχτισάαρι, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, που υπηρέτησε ως δέκατος πρόεδρος της Φινλανδίας από το 1994 μέχρι το 2000 και θεωρείτο μετρ της διπλωματικής μεσολάβησης, πέθανε σε ηλικία 86 ετών, ανακοίνωσε η φινλανδική προεδρία.
Ο εκλιπών, πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας ήταν γνωστός στην παγκόσμια διπλωματία για την μεσολαβητική του ικανότητα και την επαφή του με όλες τις πλευρές των συρράξεων περιμένοντας υπομονετικά την ώρα για συμβιβασμό, αρνιόταν να αποδεχθεί ότι οι πόλεμοι και οι συρράξεις είναι αναπόφευκτοι.
Ο πρώην Φινλανδός πρόεδρος ήταν γνωστός για την ειρηνευτική του μεσολάβηση σε εμπόλεμες ζώνες όπως το Κόσοβο, η Ινδονησία, η Βόρεια Ιρλανδία και η Ναμίμπια.
«Η ειρήνη είναι θέμα βούλησης. Όλες οι συρράξεις μπορούν να επιλυθούν και δεν υπάρχουν δικαιολογίες για να αφήνονται να διαιωνίζονται», είχε δηλώσει ο Μάρτι Αχτισάαρι κατά την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης 2008.
Ο Φινλανδός διπλωμάτης του ΟΗΕ έφερε εις πέρας τις συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση της Ινδονησίας και τους αυτονομιστές του Κινήματος Ελεύθερο Ατσεχ, έπειτα από τριακονταετή πόλεμο που άφησε πίσω του 15.000 νεκρούς.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξεκίνησαν στο Ελσίνκι τον Ιανουάριο 2005 και ολοκληρώθηκαν έξι μήνες μετά με ειρηνευτική συμφωνία στην οποία ελάχιστοι παρατηρητές πίστευαν.
Οι δύο πλευρές περιέγραψαν τότε έναν ανυποχώρητο άνθρωπο κατά την διάρκεια των συνομιλιών, αλλά με ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και μεγάλη ανθρώπινη ζεστασιά στο περιθώριο των διαπραγματεύσεων.
«Έχω τεράστια υπομονή. Δεν συνηθίζω να οργίζομαι, αλλά μπορώ να είμαι σκληρός», είχε δηλώσει αργότερα ο τέως πρόεδρος της Φινλανδίας, που έφυγε από τη ζωή, προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι το κλειδί για την επιτυχία του είναι η ικανότητά του να κατανοεί τους ανθρώπους.
Η αποτυχία στο Κόσοβο
Το Κόσοβο παραμένει ωστόσο αποτυχία για τον ακούραστο αυτόν στρατιώτη της ειρήνης που πίστεψε ότι μπορούσε να φέρει κοντά Σέρβους και Αλβανούς του Κοσόβου και να ξεπεράσει την φρίκη του πολέμου 1998-1999.
Στο τέλος του 2005, επιφορτίζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εποπτεύσει τις συνομιλίες ανάμεσα σε Σέρβους και Κοσοβάρους για το μελλοντικό status της επαρχίας.
Τον Μάρτιο 2007, βάζει τέλος στις συνομιλίες, συνιστά ανεξαρτησία και παραδίδει την εντολή του. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων, που διεξάγεται χωρίς αυτόν, αποτυγχάνει και το Κόσοβο κηρύσσει μονομερώς την ανεξαρτησία του στις 17 Φεβρουαρίου 2008.
Ο Αχτισάαρι αποσύρθηκε από την δημόσια ζωή τον Σεπτέμβριο 2021 χτυπημένος από Αλτσχάιμερ.
