Προβληματισμός επικρατεί στις Βρυξέλλες ως προς το πόσο θα διαρκέσουν αυτήν τη φορά οι διεργασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία. Η διαδικασία σχηματισμού "συνασπισμού" μετά τις εκλογές της Κυριακής (24.09.2017) είναι μια σύνθετη και χρονοβόρα διαδικασία, η οποία κινδυνεύει να «παγώσει» ως το τέλος του χρόνου τη λήψη αποφάσεων στην Ευρώπη.
Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από όσα δήλωσαν στο ΑΠΕ ο Ματίας Κρούπα, αρθρογράφος της γερμανικής εφημερίδας Die Zeit, ο Τομ Βέινγκάρτνερ επί σειρά ετών ανταποκριτής του ραδιοτηλεοπτικού δικτύου Hessischer Rundfunk στις Βρυξέλλες και ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, επικεφαλής ερευνών στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC).
Mathias Kruppa: “Πριν από τα μέσα Νοεμβρίου δεν θα έχουμε κυβέρνηση”
«Αυτήν τη φορά οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης αναμένεται να κρατήσουν κάμποσο καιρό. Αυτό σημαίνει ότι δεν αναμένουμε να έχουμε νέα κυβέρνηση στη Γερμανία πριν από τα μέσα Νοεμβρίου. Το ποιος θα συνεχίσει να ηγείται της Γερμανίας είναι σχεδόν βέβαιο, όμως με ποιον θα κυβερνήσει τελικά η Α. Μέρκελ δεν είναι καθόλου σίγουρο. Αυτήν τη στιγμή είναι τέσσερα τα επικρατέστερα σενάρια για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού. Η κυβερνητική συμμαχία που θα προκύψει μετά τις εκλογές θα επηρεάσει τη θέση της νέας γερμανικής κυβέρνησης στα ευρωπαϊκά θέματα.
Σε περίπτωση που η Άγγελα Μέρκελ σχηματίσει κυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), θα έχει μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών για να μπορέσει να ικανοποιήσει κάποιες από τις ιδέες του Γάλλου Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν. Αντίθετα, θα είναι πολύ πιο δύσκολο για την Α. Μέρκελ να βρει έναν συμβιβασμό με το Παρίσι, στην περίπτωση που οι Χρηστιανοδημοκράτες συνεργαστούν με τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP). Όσον αφορά, δε, το ζήτημα της Ελλάδας, δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει κάποια δραματική αλλαγή στη στάση της Γερμανίας. Ωστόσο, επειδή το FDP είναι ιδιαίτερα επικριτικό απέναντι στα προγράμματα διάσωσης, που έχουν κρατήσει την Ελλάδα εντός της Ευρωζώνης, θα μπορούσαμε ίσως να αναμένουμε μια πιο σκληρή στάση ως προς το ελληνικό ζήτημα σε περίπτωση που η Α. Μέρκελ συνεργαστεί με το FDP. Σε αυτή την περίπτωση θα απέκλεια το ενδεχόμενο να δεχτεί το FDP να εξεταστεί το ζήτημα του ελληνικού χρέους νωρίτερα από τη λήξη του προγράμματος».
Tom Weingaertner: Από… Δεκέμβριο και μετά
Πιο… απαισιόδοξος εμφανίζεται ο Tom Weingaertner, ο οποίος αναφέρει ότι «υπάρχει περίπτωση οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό συμμαχιών να κρατήσουν ως τα Χριστούγεννα. Κατά τη γνώμη μου δεν θα σχηματιστεί κυβέρνηση πριν τον Δεκέμβριο. Ένα από τα πιθανά σενάρια είναι η επανάληψη του “μεγάλου συνασπισμού” των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD). Σε αυτή την περίπτωση δε νομίζω ότι θα αλλάξει κάτι ως προς την ευρωπαϊκή πολιτική της Γερμανίας και τις προτεραιότητές της. Αν όμως οι Φιλελεύθεροι μπουν στην κυβέρνηση, το σχέδιο για μεταρρύθμιση της ευρωζώνης θα προχωρήσει πολύ δύσκολα.
Αν στη συμμαχία προστεθούν και οι Πράσινοι, τότε ενδεχομένως τα πράγματα να εξισορροπήσουν, αν και θα είναι πολύ δύσκολη μια τέτοια συνεργασία, δεδομένων των διαμετρικά αντίθετων θέσεων μεταξύ των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων σε όλους τους τομείς. Σε γενικές γραμμές, πάντως, θεωρώ πως η Μέρκελ θα προτιμούσε να συμμαχήσει με τους Σοσιαλδημοκράτες, θα είναι πιο εύκολο γι αυτήν κυρίως ως προς τα ευρωπαϊκά θέματα. Βέβαια, οι Γερμανοί δεν ενθουσιάζονται με την ιδέα της μεταρρύθμισης στην ευρωζώνη- στο Βερολίνο υπάρχει έντονος σκεπτικισμός ως προς τις προτάσεις της Γαλλίας και της Επιτροπής Γιούνκερ. Από την άλλη όμως οι Γερμανοί θέλουν να κάνουν κάποιες παραχωρήσεις στους Γάλλους ως αντάλλαγμα στις μεταρρυθμίσεις που αρχίζουν να εφαρμόζονται. Παρόλα αυτά οι Γερμανοί δεν είναι διατεθειμένοι να δεχτούν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ευρωζώνης».
Γιάννης Εμμανουηλίδης: Η Μέρκελ θα προτιμήσει τους Σοσιαλδημοκράτες
Την άποψη ότι το καλύτερο αποτέλεσμα για την Ευρώπη είναι να προκύψει και αυτήν τη φορά η λεγόμενη «μεγάλη συμμαχία» με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες, εξέφρασε και ο Γιάννης Εμμανουηλίδης. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, το σημερινό FDP δεν έχει καμία σχέση με το παλιό Φιλελεύθερο κόμμα του Σάλομον Γκέσνερ. To FDP, μάλλον τείνει προς τον ευρωσκεπτικισμό, καθώς ζητάει να κατοχυρωθεί η δυνατότητα αποχώρησης ενός κράτους μέλους της ευρωζώνης από το μπλοκ.
Ο Εμμανουηλίδης θεωρεί ότι η Α. Μέρκελ μάλλον θα προσπαθήσει να αποφύγει μια συμμαχία με το FPD διότι γνωρίζει ότι η συνύπαρξη με το SPD θα είναι πολύ πιο εύκολη. Από την άλλη το SPD έχει εκφράσει την επιθυμία να μην συνεργαστεί αυτήν τη φορά με την Α. Μέρκελ διότι τα μέλη του θεωρούν ότι κάθε φορά ζημιώνονται από τη θέση του μικρού εταίρου. Ωστόσο, ο κ. Εμμανουηλίδης τονίζει ότι «στη Γερμανία επικρατεί η αντίληψη ότι ένα σοβαρό κόμμα δεν αποποιείται ποτέ τις ευθύνες του», γι’ αυτό εκτιμά ότι αν δεν υπάρχει άλλη διέξοδος, οι Σοσιαλδημοκράτες θα δεχτούν τελικά να συμμαχήσουν με τους Χριστιανοδημοκράτες.
Τέλος, ανώτεροι τεχνοκράτες των Βρυξελλών παραδέχονται ότι πολλά θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών. Στις Βρυξέλλες φοβούνται μια συνεργασία της Α. Μέρκελ με τους Φιλελεύθερους, οι οποίοι έχουν δηλώσει ανοιχτά ότι θα τηρήσουν σκληρή στάση απέναντι στην Ευρώπη. Μια τέτοια συνεργασία θα μεταφραζόταν σε απόρριψη των σχεδίων για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, για παροχή δανείων έκτακτης ανάγκης κτλ. Με ανησυχία επίσης ακούν στις Βρυξέλλες τις ριζοσπαστικές θέσεις του FDP όπως αυτήν που ζητά να οδηγούνται χώρες της ευρωζώνης εκτός του κλαμπ. «Αν οι φιλελεύθεροι μπουν στη γερμανική κυβέρνηση είναι αρνητικό για τα πάντα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν γνωρίζουμε ποιά θέση θα τηρήσουν ως προς τα ευρωπαϊκά θέματα. Έχουν πει τι δεν θέλουν να κάνουν, αλλά γνωρίζουμε πολύ λίγα για αυτά που θέλουν να κάνουν», ανέφερε στο Αθηναϊκό/ Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων αξιωματούχος της ευρωζώνης.
