Οι Financial Times ανέφεραν σε σημερινό (27.11.2023) τους δημοσίευμα ότι η Τουρκία συνεχίζει να προμηθεύει την Ρωσία με στρατιωτικά υλικά παρά την απαγόρευση που έχει επιβάλει η Δύση.
Η Τουρκία έχει αυξήσει το 2023 τις εξαγωγές στη Ρωσία αγαθών ζωτικής σημασίας για τη ρωσική πολεμική μηχανή, εντείνοντας τις ανησυχίες μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, ανέφερε το δημοσίευμα των Financial Times.
Η Τουρκία φέρεται να προμηθεύει τη Ρωσία με 45 συγκεκριμένα υλικά, που έχουν… διπλή χρήση (μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για εμπορικούς, αλλά και στρατιωτικούς σκοπούς). Ετσι… κατορθώνει να ξεπερνάει τον σκόπελο των διεθνών απαγορεύσεων, καθώς υποτίθεται ότι τα υλικά αυτά τα στέλνει τη Ρωσία για εμπορική χρήση.
Αυτό όπως αναφέρει η εφημερίδα υπονομεύει τις προσπάθειες των ΗΠΑ και της Ευρώπης να περιορίσουν την ικανότητα της Ρωσίας να εξοπλίσει τις ένοπλες δυνάμεις της, τροφοδοτώντας εντάσεις μεταξύ της Άγκυρας και των εταίρων της στο ΝΑΤΟ.
Σε ένδειξη ότι ο περιορισμός του εμπορίου έχει γίνει προτεραιότητα στην Ουάσιγκτον, ο υφυπουργός Οικονομικών για την Αντιτρομοκρατία και τις Χρηματοοικονομικές Πληροφορίες, Μπράιαν Νέλσον, θα επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα αυτή την εβδομάδα, όπου σκοπεύει να συζητήσει τις «προσπάθειες για πρόληψη, διακοπή και διερεύνηση εμπορικών και χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στις ρωσικές προσπάθειες στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας», γράφει το δημοσίευμα των Financial Times.
Αυτή θα είναι η δεύτερη επίσκεψη του Νέλσον στην Τουρκία φέτος και έρχεται εν μέσω ενδείξεων ότι ορισμένα εξαρτήματα «διπλής χρήσης» που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θεωρούν ιδιαίτερα κρίσιμα για τον πόλεμο μεταφέρονται απευθείας στη Ρωσία, ακόμη κι αν στα απαραίτητα έγγραφα φαίνεται ότι πάνε σε άλλη χώρα.
Τους πρώτους 9 μήνες του 2023, η Τουρκία ανέφερε ότι εξήγαγε 45 αγαθά που οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν ως «υψηλής προτεραιότητας» αξίας 158 εκατ. δολαρίων στη Ρωσία και σε πέντε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, οι οποίες είναι ύποπτες ότι ενεργούσαν ως μεσάζοντες της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Αυτό το ποσό είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από ό,τι για την ίδια περίοδο το 2022, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, ο μέσος όρος για την περίοδο 2015-2021 ήταν 28 εκατ. δολάρια.
Οι 45 κατηγορίες προϊόντων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, μικροτσίπ, εξοπλισμό επικοινωνιών και άλλα εξαρτήματα, όπως οπτικά σκοπευτικά, και υπόκεινται σε ελέγχους εξαγωγών από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, οι εταιρείες μπορούν να παρακάμψουν αυτούς τους περιορισμούς χρησιμοποιώντας ενδιάμεσες δομές για να κρύψουν τους τελικούς προορισμούς τους.
Οι «ενδιάμεσες» χώρες
Η Τουρκία, μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, συχνά χρησιμεύει ως ενδιάμεσος προορισμός για ρωσικές εταιρείες που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν πολλαπλές διαδρομές εισαγωγών για να αποφύγουν τους ελέγχους, εξήγησε Ευρωπαίος αξιωματούχος. Πρόσθεσε ότι η χώρα αυτή χρησιμοποιείται ιδιαίτερα συχνά για την αγορά ευρωπαϊκών προϊόντων.
Τα τουρκικά επίσημα στοιχεία δείχνουν απότομη αύξηση στον αριθμό των δηλώσεων εξαγωγών αγαθών προτεραιότητας προς τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας, του Καζακστάν, της Κιργιζίας και του Ουζμπεκιστάν, αλλά οι στατιστικές αρχές αυτών των χωρών δεν έχουν καταγράψει αντίστοιχη αύξηση στις εισαγωγές.
Η Ρωσία χρησιμοποιεί αυτά τα κρίσιμα προϊόντα στους πυραύλους κρουζ, τα drones και τα ελικόπτερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ.
Η Ουάσιγκτον και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της κάλεσαν την Τουρκία να λάβει μέτρα για τον περιορισμό του εμπορίου. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ τόνισε επίσης το θέμα αυτό το μήνα κατά τη διάρκεια του τελευταίου γύρου κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Η Τουρκία έχει διατηρήσει ισχυρούς διπλωματικούς και εμπορικούς δεσμούς με τη Ρωσία, ενώ υπόσχεται να μην βοηθήσει τη Ρωσία να παρακάμψει τους δυτικούς ελέγχους εξαγωγών.